اين روزها زمزمههايي تازه از اصلاحطلبان در رابطه با راهاندازي حزب ندا شنيده ميشود. خبرگزاريها اعلام كردهاند كه برخی از جوانان اصلاحطلب که عمدتاً در حزب منحله مشارکت در سال ۸۸ فعال بودند اخیراً تشکل جدیدی را تحت عنوان «نـدا» مخفف «نسل دوم اصلاحطلبان» راهاندازی کردهاند.
پس از اينكه اعضاي اين تشكل ۲۵ مردادماه اعلام موجوديت كردند این خبر همانند یک بمب رسانهای در حوزه احزاب صدا کرد.
تشکل «نـدا» از ۱۲ نفر به عنوان هسته مرکزی تشكيل شده و چهرههایی همچون صادق خرازی، سجاد سالک و رضا شریفی در هسته مرکزی تشکل مذکور حضور دارند.
همچنين هادی حیدری، حسن یونسی، شهاب طباطبایی، سجاد سالک، رضا شریفی و سعید نورمحمدی از اعضای کمیته سیاسی تشکیلات ندا بشمار ميروند.
گفته ميشود اين حزب تلاش دارد تا چهرهاي تازه از اصلاحطلبان به نمايش گذاشته و به قولي از خاتمي و ساير اصلاحطلبان عبور كند.
در اين ميان حسن یونسی فرزند دستيار ویژه رئیسجمهور لزوم فعال شدن دوباره اصلاحطلبان و تفکر اصلاحطلبی در میان جریانات سیاسی کشور را از دلايل اصلي تشكيل اين حزب ميداند.
وي معتقد است كه در سالهای گذشته و بالاخص از سال ۸۸ به بعد، عرصه برای فعالیت اصلاحطلبان به شدت تنگ شده و عملا از فعالیت اصلاحطلبان در همه عرصهها ممانعت به عمل ميآمد. وي در اينباره ميافزايد: این عامل و یک سلسله دلایل دیگر، ما را به این نتیجه رساند که به سهم خودمان گامی در این هدف برداریم، و اینبار مسیری را برویم که به اتفاقات سال ۸۴ و پیامدش، سال ۸۸ منجر نشود.
اما توضيحات وقتي كاملتر شد كه نام خرازی رسانهای شد و پس از آن دیگر جای مجال نبود و صادق خرازی مجبور شد موضوع این حزب را کمی روشنتر کند.
صادق خرازي نيز در تشريح مانيفست اين حزب گفت: ما در مقطعی قرار داریم که هم باید به نقد تجربه اصلاحات بپردازیم و هم اینکه چیستی و چرایی پایان اصلاحات و پدیده افراط را بررسی کنیم. پس از ۲۴ خرداد باورمان بر این است که زمان مناسب برای آنکه با نقد هوشمندانه علاوه بر تبیین اصالت اندیشه اصلاحطلبی و نقد خردمندانه از رفتارها و هنجارها، روند اصلاحات را به احیای مجدد رهنمون سازیم و اصلاحات پوستاندازی کند فرا رسیده است.
وي در اينباره ميافزايد: دراین راه البته باید به تلاشهای پیشینیان اصلاحطلبی احترام گذاشت اما معتقدیم تندروی، احساسگرایی، رفتارهای رادیکال و وجود برخی موانع و سنگاندازیها مانع از این شد که تلاشهای قبلی با وجود نیت راستین اولیه به نتیجه مطلوب منجر شود.
با وجود اين تعاريف اما گويا ايجاد اين حزب به مذاق اصلاحطلبان خوش نميآيد. بنا به گفته برخي از منابع مطلع ، در حال حاضر «نـدا» مراحل اولیه ثبت خود را در وزارت کشور انجام داده است اما نام این حزب در میان ثبت ۱۱ حزب جدید در وزارت کشور نیست! بنابراين به نوعی از گفتههای راویان خبر بر میآید بانيان اين حزب برای تولد این حزب جدید دست به سزارین زدهاند چرا که راهکار طبیعی برای ثبت قانونی حزب هنوز به نتیجه نرسیده است.
کارشناسان سیاسی میگویند: نکته قابل تامل در مورد حزب "ندا" آن است که با ترفندهای رسانهای به نوعی میخواهند وزارت کشور را در عملی انجام شده قرار دهند. یعنی اینکه فردی (صادق خرازی) بعنوان دبیرکل حزب ثبت نشده در مدت ۵ روز چند مصاحبه انجام میدهد. بعد برخی رسانههاي همسو دیدگاههای این حزب جدید را با چهرههای سیاسی مطرح میکنند و این موجب میشود تا نام حزب در رسانه پررنگ شود.
برخي نيز بر اين باورند اين حزب موازي كاري ميان عارف و خرازي براي جذب جوانان اصلاحطلب است اما عارف از اظهارنظر مستقيم در اينباره خودداري كرده است اما منابع آگاه از حزب ندا ميگويند درخصوص حضور عارف نیز مذاکرهای صورت گرفته است اما هنوز تصميمي در اينباره گرفته نشده است.
همچنین برخي از مطرح شدن نام محمدرضا تاجیک به عنوان تئوریسین این تشکل سخن ميگويد اما وابستگان به اين حزب ميگويند كه با تاجیک صحبتهایی داشتیم اما تاکنون ارتباط تشکیلاتی نداشتیم.
بسياري نيز ميگويند كه صادق خرازی دیپلمات کهنهکار و سیاستمداری است که دو جناح فعال کشور برای او احترام قائل هستند، بنابراين، اين حزب ميتواند فعاليت جديد خود را در قالبي جديد آغاز كند.
استقبال سرد از سوي خوديها
دستاندركاران تشكيل ندا در مواضع رسمي خود اعلام کردهاند که برای رسیدن به اهداف مدنظر خود با سابقين اصلاحطلبي گفتوگو ميكنند و چنانچه به نتیجه دلخواه دست پیدا نکنند یا سازش کرده یا اینکه موضوع را مسکوت خواهند گذاشت اما همين امر آغازی برای هجمه ساير اصلاحطلبان به ندا بود.
ايجاد اين حزب به مذاق اصلاحطلبان كهنهكار خوش نيامد و راهاندازي اين حزب با واكنش منفي خاتمي و اعضاي حزب منحله مشارکت مواجه شد. در حقيقت طيف مخالف با حالتي قيم مآبانه و انحصارطلبانه با موضوع مواجه شدهاند، شبيه رفتاري که در ترور شخصيت محمدرضا عارف و سپس حذف وي از انتخابات سال۹۲ داشتند رفتار كردند. خاتمي در واکنش به ايجاد تشکل ندا و تصريح آنان بر نواصلاحطلبي گفته است: ... يادآور شده بودم، اينطور تلقي نشود که اصلاحطلبي بد بوده است و حالا قرار است اصلاحطلبي خوب ايجاد شود، اما متاسفانه اين شائبه ايجاد شده که بايد اصلاح کنند و انشاءالله دارند اصلاح ميکنند. همزمان احد شيرزاد از افراطيون مجلس ششم (فراکسيون مشارکت) گفت: ... بيان نام نسل دوم اصلاحطلبان کافي نيست، به آقاي خرازي نميخورد که ليدر نسل دوم اصلاحطلبان باشد. فاصله محسوسي بين آقاي خرازي و ساير دوستان تشکل ندا وجود دارد... همچنين محسن صفاييفراهاني از اعضاي مرکزيت حزب منحله مشارکت گفته است: ... اصلاحات، نياز به بازنگري ندارد و از مشي سياسي خاصي برخوردار است. در همين حال صادق زيباکلام نيز اظهار کرد: تشکيلات ندا براي عبور از هاشمي و خاتمي راهاندازي شده است.
حمیدرضا جلاییپور عضو حزب منحله مشاركت نيز درباره تشکیلات ندا گفت: اينكه يك تعدادي ميخواهند يك جمعي داشته باشند به لحاظ حق قانوني كه اشكال ندارد. ولي از لحاظ وزن سياسي و اجتماعي كار آنها اصلا با عارف قابل مقايسه نيست. آقاي عارف را با آقاي خرازي مقايسه نكنيد. عارف يك عقبه بروكرات پاكيزه دارد، در افكار عمومي شناخته شده است و در ميان نخبگان كشور مورد اعتناست. حزب ندا يك جريان سياسي قابلتوجه نيست و تا اينجا بيشتر اعلام علاقه چند نفر نه چندان هماهنگ به كار سياسي است. يك سال ديگر دقيقتر ميتوان راجع به آن صحبت كرد.
وی افزود: يك تشكل سياسي چندين سرمايه ميخواهد كه اولين آن سرمايه اخلاقي و اجتماعي شخصيتهاي اصلي است. اين سرمايه با شعار يا فرصتطلبي به دست نميآيد و بيشتر با كارنامه كوشش و ايثارگري در راه اصلاح امور كشور به دست ميآيد.
جلاییپور عنوان کرد: يك تشكل سياسي نخبه سياسي آبديده ميخواهد كه وقتي مثل بهزاد نبوي يك موضوع سياسي را تحليل ميكند اجتماع نخبگان سياسي آن را جدي بگيرند و گرنه مثل تشكل يكشبه آبادگران دوره احمدينژاد ميشود. تشكل سياسي سرمايه اجتماعي متنابهي ميخواهد و سرمايه اجتماعي به راحتي به دست نميآيد.
محمدرضا تاجیک مشاور خاتمي نيز با بیان اینکه آنچه من از «نواصلاحطلبی» مراد میکنم با آن چیزی که تشکیلاتی همچون «ندا» صدای آن است، متفاوت است، اظهار داشت: من از نواصلاحطلبی همان اصلاحطلبی عصری و نسلی شده را به تصویر میکشم که امری طبیعی، بدیهی و ناگزیر است.
وی با تبیین این نکته که در یک رود گفتمانی نمیتوان دوبار شنا کرد، چون آن رود هر لحظهاش رود دیگری است، یادآور شد: بنابراین هیچ اصلاحطلبی نمیتواند در رود گفتمانی اصلاحطلبی شنا کند، چون اصلاحطلبی یک مرداب نیست و یک رود خروشان است؛ اصلاحطلب برای اصلاحطلب ماندن باید شهود شرایط داشته باشد.
وی درخصوص وضعیت احزاب اصلاحطلب تصریح کرد: به نظر من احزاب اصلاحطلب عمدتاً نگاه شکستهای به حزب و بازی حزبی داشتهاند و چندان در فاصله گرفتن انتقادی با سنت حزبی در یک سده گذشته موفق نبودهاند.
تاجیک تأکید کرد: شدیداً معتقدم اصلاحطلبان چندان در قاب و قالب حزبی نمیگنجند، از اینرو باید در اندیشه درانداختن طرحی نو در این زمینه و طراحی قاب و قالبهای تشکیلاتی متفاوت باشند.
شکاف در اردوگاه اصلاحطلبان
حال طیفی از میان اصلاحطلبان اعلام موجودیت کرده که بر « نو اصلاح طلبی» پای میفشرد و تاکید موکد دارد که در چارچوب تعامل با نظام درپی پیشبرد آرمانهای اصلاحطلبان است. رویکردی که معنای ساده آن نفی تاریخچه و عقبه اصلاحطلبی بوده و نتیجه منطقی آن عدم جامعیت و کارآیی جریانی است که اصلاحطلب خوانده میشود. از منظری دیگر اصلاحطلبان همواره خود را در چارچوب کلیت نظام تعبیر و تفسیر کرده اند و اینکه عنوان شود ما درپی تعاملی تازه و دیگرگونه با نظام هستیم من غیرمستقیم نفی این اصل اساسی و پذیرفته شده اصلاحطلبان و خودی و نا خودی کردن آنان است. همین شبههافکنی ناموزون و خلقالساعه اصلاحطلبان را به واکنش واداشته و آنان را به موضعگیری در برابر طیف « ندا» ترغیب کرده است.
شاید بتوان گفت که "ندا" موجب شده تا زوایای پنهان شکاف در اردوگاه اصلاحطلبان بیشتر مشاهده شود. مخالفت در لفافه خاتمی با حزب ندا و خوشنودی و به نوعی خوشحالی مرتضی حاجی وزير آموزش و پرورش دولت خاتمي از این حزب قابل تامل است. اصلاحطلبان میخواهند از ظرفیت و کوپن محمدرضا عارف برای تشکیل یک حزب فراگیر استفاده کنند تا در انتخابات آینده موفق شوند چرا که میدانند بازی کردن در زمین محمد خاتمی موفقیتی به همراه ندارد و این چهره مهرهای سوخته است. در اين ميان به اصطلاح ندا سوهان روح اصلاحطلبان شد و برنامه هاي آنان را بهم ريخته است و نشان مي دهد كه شكاف در اردوگاه اصلاحطلبان عمیق تر از آن است که خودشان تصور میکنند و هرچه به انتخابات نزدیکتر شویم اين موضوع روشنتر خواهد شد.
ابتكار عمل
پس از اين استقبال سرد بود كه حزب تازه تاسیس «ندا» تغییر نام داد. بهروز شجاعي مسئول كميته اطلاعرساني تشكيلات ندا در اينباره گفت كه ما زیر چتر اصلاحطلبی قرار داریم و به همین دلیل برای آنکه حسننیت خود را نشان دهیم به توصیه بزرگان عمل کردیم و اسم تشکیلات را تغییر دادیم و دیگر ندا مخفف نسل دوم اصلاحطلبان نیست.
به گزارش فرهنگ نیوز؛ بهروز شجاعی مسئول کمیته اطلاعرسانی تشکیلات "ندا " با تاکید بر اینکه این تشکیلات در برخی موارد دارای تفاوت دیدگاه با حزب کارگزاران است گفت: تشکیلات ندا نه مشارکت، نه مجاهدین، نه اعتماد ملی و نه کارگزاران است. ندای ایرانیان، ندای ایرانیان است و نسخه دوم و پنهان هیچ حزبی نیست، هرچند که اعضای ندا دارای سابقه تشکیلاتی در احزابی چون مشارکت و تحکیم وحدت، انجمن های اسلامی و... هستند.
مسئول کمیته اطلاعرسانی تشکیلات "ندای ایرانیان" از دیدار با ناطقنوری و سیدحسن خمینی خبر داد و گفت: شیوه ما گفتوگو است و در این راستا دیدار با چهرههای مختلف اصلاحطلب و حتی اصولگرا را در دستور کار داریم.
وی تاکید کرد که مواضع سیاسی تشکیلات ندا و همچنین روند ثبت قانونی این تشکیلات از سوی هادی حیدری، سخنگوی حزبِ در شرف تاسیس ندای ایرانیان به زودی اعلام میشود.
براساس اعلام اين مسئول اطلاعرسانی به توصیه بزرگان اصلاحات اين حزب از نسل دوم اصلاحطلبان به ندای ایرانیان تغییر نام داد.
تشكيل اين حزب و نمايندگان مجلس
نمایندگان مجلس در روز سهشنبه ۲۴ تیر سالجاری ماده ۵ طرح "نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی" را به تصویب رساندند و تکلیف برخی احزاب را روشن کردند. این ماده قانونی تصریح دارد که محکومان با جرم اقدام علیه امنیت ملی و اعضای احزاب منحله نمیتوانند به کار حزبی و تشکیلاتی روی آورند.
اين درحالي است كه به گفته مسئول اطلاعرساني اين حزب افرادي از احزاب منحله در اين حزب حضور دارند و با اين اوصاف اين حزب چگونه ميتواند فعاليت شد.