بارها گفته‌ایم و تحلیل گران و کارشناسان و منتقدین هم همینطور، تا زمانی که برجام همچنان سرلوحه توجه دولتمردان باشد و همه هواس آنها به توافقی باشد که پس از ۵ سال تلاش برای به دست آوردن آن نتیجه آن روشن است، کار پیش نمی‌رود.
تکراری است که باز هم بگوییم توافق هسته‌ای که دولت تدبیر و امید به دنبال آن بود برای چه هدفی دنبال می‌شد؛ لغو تحریم‌های اقتصادی، رونق در کسب و کار، خروج از رکود، بهبود وضعیت اقتصادی مردم، نیاز نداشتن مردم به ۴۵ هزار تومان یارانه، شرایط بهتر آب و هوایی و الی آخر، اما همگان پس از آن که برجام اجرا شد و طرفین قرار بر اجرای تعهدات خود داشتند، نه تنها هیچ اتفاقی نیفتاد بلکه گره‌های دیگری بر سر راه ایران زده شد تا از مواهب! برجام بهره‌ای نبرد.
آمریکا اردیبهشت ماه امسال از توافق هسته‌ای خارج شد هر چند پیش از آن هم تعهدات خود را انجام نداد، اروپا نیز به همین ترتیب عمل کرده بود، شاید برخی ادعا کنند که شرکت‌های اروپایی پس از برجام به ایران آمدند و قراردادهایی را امضا کردند، مثلاً رنو و پژو فرانسه وارد ایران شدند و کار را آغاز کردند، اما اکنون شرایط خودروسازی کشور (بخوانید مونتاژ کاری) چگونه است؟
خروج کشورهای اروپایی از ایران به خاطر بدعهدی آمریکا، وضعیت نابسامان شرکت‌های خودروساز داخلی را بدتر کرد، چرا که چشم امید آنها به دست خارجی‌ها بود، مصداق این ضرب المثل شد که (دست ما کوتاه و خرما برنخیل)، اکنون که وضعیت برجام بر همگان روشن است و اروپا نیز در حال وقت گذرانی است، باز هم دولتمردان از بهره‌های برجام می‌گویند، توافقی که هیچ حاصلی برای ایران نداشت.
چگونه است که پس از شکست توافق هسته‌ای یک موضوع دیگر به مسائل سیاسی ایران افزوده می‌شود و همچون برجام، حل مشکلات و گره گشایی‌ها به آن وصل می‌شود؟!
«اف.ای.تی.اف» پس از توافق هسته‌ای از سوی دولت تدبیر و امید مطرح شد، برای آن که ایران به این سازمان بپیوندد و کنوانسیون‌های زیر مجموعه آن از سوی جمهوری اسلامی اجرا شود، درباره سود پیوستن به آن چه‌ها که گفته نشد. تلاش دولت محترم بر این است تا این اتفاق بیفتد، ایران به این سازمان بپیوندد و از موهبت آن نیز بهره ببرد.
اما دولتمردان عزیز! بگویند که برجام برای ایران چه دستاورد و بهره‌ای داشت که اکنون اصرار بر پیوستن به اف.ای.تی.اف دارند؟
جناب آقای روحانی رئیس جمهور محترم روز گذشته درباره برجام گفته است «این که برجام باشد یا نباشد باید برای مردم ترجمه شود که بودن آن چقدر سود دارد و نبودنش چقدر می‌تواند ضرر داشته باشد، مگر می‌شود در دنیای امروز با بانک‌های جهان همکاری نداشت؟ منتها کسی در گوشه‌ای نشسته و مردم را تحریک می‌کند که اگر این قرارداد امضا شود، اسلام از دست می‌رود. ای کاش اسلام را می‌فهمید و چنین حرفی نمی‌زد.» اشاره آقای روحانی به اف.ای.تی.اف است، چرا که او و همکارانش در دولت اعتقاد دارند با پیوستن ایران به این قرارداد، هزینه‌ها ۲۰ درصد ارزان تر است و بدون آن گران تر خواهد بود و کسی که علیه این مساله شعار می‌دهد، باید هزینه‌اش را هم بپردازد.
این که آقای روحانی خواهان ترجمه برجام برای مردم شده است، آن هم پس از ۵ سال از آغاز و پایان آن جای تعجب دارد، این که بود و نبود توافق هسته‌ای چقدر سود و زیان دارد اکنون برای مردم روشن است، برجام با چه زبانی نوشته شده که نیازمند ترجمه است؟ ترجمان برجام برای مردم همان وعده‌هایی است که رئیس جمهور، وزیر خارجه و دیگر اعضای دولت از نتایج و دستاوردهای بزرگ برجام به مردم دادند. اگر آن وعده‌ها محقق شده است، پس می‌توان پذیرفت پیوستن به اف.ای.تی.اف نه تنها به مصلحت است که واجب است!
آقای رئیس جمهور در مهرماه ۱۳۹۴ و پیش از تصویب برجام گفته بود که تحریم‌ها عامل گرانی ۲۰ درصدی است و اکنون برای آن که پیوستن به اف.ای.تی.اف را توجیه کند می‌گوید اگر به اف.ای.تی.اف بپیوندیم هزینه‌ها ۲۰ درصد ارزان تر است.
اکنون نکته مهم این است که آن ۲۰ درصد برجام محقق نشد و به اف.ای.تی.اف وصل شد، ۸۰ درصد دیگر مشکل کجاست؟
آیا مشکل کشور تنها ۲۰ درصدی است که به پیوستن به اف.ای.تی.اف ارتباط دارد؟ اگر ایران به اف.ای.تی.اف بپیوندد و همان سرنوشت توافق هسته‌ای برای آن رقم بخورد و باعث بروز مشکلات بعدی شود چه کسی پاسخگو است؟
آیا اکنون که آقای روحانی می‌گوید مخالف یا مخالفین پیوستن به اف.ای.تی.اف باید هزینه‌اش را هم بپردازند، توافق هسته‌ای که به دست آمد، آیا موافقان برجام هزینه‌ای برای بی‌دستاوردی آن را می‌پردازند؟
برخی همچنان تصور می‌کنند که برجام دستاورد داشته است؟ در حالی که برجام بدون لغو تحریم‌های اقتصادی یک خسارت محض بوده است.
یکی از دستاورهای برجام قرار بود گشایش در مراودات بانکی باشد، اکنون که برجام بی فرجام شده و چنین گشایشی هم اتفاق نیفتاده، آیا اف ای تی اف مراودات و مناسبات بانکی را باعث می‌شود؟
با این وجود اگر دولت محترم و موافقان پیوستن به اف.ای.تی.اف و متعلقات آن تضمین می‌دهند که اف.ای.تی.اف می‌تواند مشکلات اقتصادی را برطرف کند، حرفی نیست، اما آیا اگر ایران به این سازمان پیوست و همه کنوانسیون‌های زیر مجموعه آن را هم اجرا کرد و اتفاقی نیفتاد، آیا دولت هزینه‌اش را می‌پردازد؟
نویسنده: سیاوش کاویانی
