روسیه در حالی برای تامین امنیت خلیج فارس در مقابل نقشه‌های آمریکا و انگلیس طرحی را به عنوان پیشنهاد معرفی کرده است که باور ناظران سیاسی این به عنوان طرحی قابل گفت‌وگو و تعامل بین همه کشورهای منطقه محسوب می‌شود؛ چرا که در این طرح از گفت‌وگوی سازنده بین کشورهای منطقه نیز با صراحت یاد شده و گفت‌وگو اصولا گام اول هر طرح قابل اجرا است و این خود باعث رفع اختلافات، کدورت‌ها و احیانا منازعات منطقه‌ای محسوب می‌شود
هفته گذشته روسیه دکترین جدیدی در زمینه تامین امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس را رونمایی کرد. مسکو در اواخر دهه ۹۰ و اوایل سال‌های ۲۰۰۰ نیز پیشنهادات مشابهی مطرح کرده بود که تحقق پیدا نکردند.
روسیه از استقبال شرکای خود از دکترین امنیتی خلیج فارس خبر داد. میخائیل بوگدانوف معاون وزیر امور خارجه و نماینده ویژه رئیس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و کشورهای آفریقایی هفته گذشته در جمع خبرنگاران اعلام کرد که شرکای روسیه با علاقه مندی زیاد با دکترین امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس برخورد کرده‌اند.
بوگدانوف در پاسخ به سئوال خبرنگاران درباره اینکه نمایندگان کشورهای خارجی دعوت شده به وزارت امور خارجه روسیه برای شرکت در مراسم رونمایی از دکترین امنیتی خلیج فارس، چه دیدگاهی در این باره داشتند، گفت: شرکای ما با علاقمندی زیاد با این ابتکارعمل برخورد کردند برای اینکه این یک پیشنهاد جمعی و کنترل همه‌جانبه اوضاع با هدف کاهش تنش، باعث نگرانی هیچ یک از طرفین نمی شود، بلکه برعکس آنها را دعوت به توافق و تقویت اعتماد و امنیت در منطقه می‌کند و این مسئله چیزی است که همه کشورهای منطقه به آن علاقه مند هستند.
این دکترین در شرایطی از سوی مسکو منتشر شده که خطر اقدام نظامی دیگری توسط آمریکا در منطقه خاورمیانه و بروز جنگی در منطقه خلیج فارس، اینبار با ایران وجود دارد. اکنون ما امیدوار هستیم که درک بیشتری از ضرورت چنین اقدامی در میان کشورهای منطقه خلیج فارس به وجود آمده باشد و پیشنهادات روسیه برای اجتناب از بروز درگیری نظامی و هرج و مرج در منطقه با انرژی بیشتری مورد حمایت قرار بگیرد.
ناامنی در منطقه روسیه را وادار به ارائه طرح پیشنهادی کرده است
دکتر سیدرضا صدرالحسینی در خصوص طرح پیشنهادی روسیه برای امنیت خلیج فارس به سیاست روزگفت: با توجه به اهمیت منطقه راهبردی خلیج فارس و جایگاه این منطقه جغرافیایی و آبراه مهم تنگه هرمز که به طور متوسط ۷۰درصد از نقل و انتقالات انرژی اروپا و شرق آسیا را از خود عبور می‌دهد و در یک دهه اخیر اهمیت آن از حوزه اقتصادی صرف به حوزه امنیتی و نظامی تبدیل شده است. وی افزود: در این میان طرح‌های گوناگون برای حفظ امنیت این منطقه راهبردی از جانب کشورهای منطقه و فرای این منطقه ارائه شده و اکثر کشورهای موثر در نظام بین الملل با روش‌ها و شیوه‌های خویش به دنبال اجرا نمودن این طرح‌ها بوده‌اند که البته هیچ کدام از این طرح‌ها فراگیر و قابل اعتماد برای همه کشورهای پیرامون این منطقه نبوده است.
این استاد دانشگاه بیان داشت: البته جمهوری اسلامی ایران با توجه به جمعیت، گسترش مرز و وسعت خاک و توانمندی‌های دفاعی، امنیتی و نظامی خویش طرحی فراگیر و با توجه به اعتقاد استقلال اهمیت کشورهای منطقه و کوتاه کردن دست دیگران همواره مبدع طرح‌های اصیل و فراگیر بوده که متاسفانه مورد بی‌توجهی کشورهای وابسته قرار گرفته و این طرح‌ها امکان عملیاتی شدن را نیافته است.
وی با اشاره به اینکه درروزهای اخیر روسیه با ارائه طرحی در مورد امنیت خلیج فارس به این میدان وارد شده است که با طرح جمهوری اسلامی تفاوت‌های بسیار کمی داشته و در این طرح ارائه شده که قابلیت بررسی در مراکز مربوطه را نیز دارد، تصریح کرد: چند کشور از جمله روسیه و چین را به عنوان عضو ناظر این طرح معرفی نموده است که نظر کارشناسی نهایی را می‌توان پس از بررسی کامل این طرح بیان نمود. صدرالحسینی اظهارداشت: به نظر می‌رسد در حقیقت اقدامات اخیر برخی از کشورهای فرامنطقه که مورد حمایت بعضی از کشورهای منطقه نیز می‌باشند و افزایش گسترش ناامنی‌هایی که توسط همان کشورهای فرامطقه ایجاد شده روسیه را وادار نموده که این طرح خویش را ارئه نماید. وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد طرح یادشده می‌تواند به عنوان طرحی قابل گفت‌وگو و تعامل بین همه کشورهای منطقه محسوب گردد؛ چرا که در این طرح از گفت‌وگوی سازنده بین کشورهای منطقه نیز با صراحت یاد شده و گفت‌وگو اصولا گام اول هر طرح قابل اجرا خواهد بود و این خود باعث رفع اختلافات، کدورت‌ها و احیانا منازعات منطقه‌ای محسوب می‌گردد.
منافع امنیتی مشترک ایران و کشورهای عربی
نایب رئیس انجمن دیپلمات‌های روسیه، با تشریح اهداف مسکو از ارائه دکترین جدید امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس، توجه کشورهای خاورمیانه را به لزوم تشریک مساعی بیشتر و عواقب خطرناک افزایش حضور نظامی کشورهای فرامنطقه‌ای جلب کرد. باکلانوف افزود: «دقیقاً تجاوزات نظامی آمریکا و متحدانش علیه عراق بعنوان یکی از اعضای سازمان ملل به بهانه وجود سلاح‌های کشتار جمعی نزد بغداد آغازگر وخامت اوضاع در منطقه خاورمیانه و به خصوص در حوزه خلیج فارس شد. جنگ در عراق منجر به فعال شدن گروه‌های تروریستی بین‌المللی در منطقه و قربانی شدن هزاران نفر از مردم غیرنظامی منطقه شد. اساس پیشنهادات ما در آن زمان نیز مبتنی بر حرکت به سمت سازماندهی گفت‌وگوهای سازنده بین کشورهای عربی منطقه خلیج فارس و جمهوری اسلامی ایران بود تا در نهایت بتواند به ایجاد یک سازمان منطقه‌ای بیانجامد.
