اگر آمریکا و ث جدیدش بخواهد هرچند وقت یک بار موضعگیری جدیدی را در قبال برجام مطرح کنند، بدانند که از سوی مقامات کشورمان بیپاسخ نخواهد ماند و بهتر است برای ترامپ یکبار دیگر یادآوری کنیم که ارزیابی و بررسی برجام در حوزه اختیارات و تصمیمگیری این کشور نیست.
وزیر امور خارجه آمریکا «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا دستور داده است این مسئله را بررسی کنند که آیا لغو تحریمهای ایران طبق توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) در راستای منافع امنیت ملی آمریکا بوده یا خیر.
تیلرسون در بیانیهای اعلام کرد که ایران همچنان در قبال تعهداتش مقابل برجام برای کنترل برنامه هستهای خود، سازگار بوده است اما نگرانیهایی در خصوص نقش ایران در حمایت از تروریسم وجود دارد.
وی در بیانیهای اعلام کرد که دونالد ترامپ قصد دارد به سازمانهای مختلف آمریکا به ریاست شورای امنیت ملی این کشور دستور دهد تا ارزیابی کنند که آیا تعلیق تحریمهای مرتبط با برجام برای منافع امنیت ملی آمریکا حیاتی بوده یا خیر. وی ادامه داد: زمانیکه بازنگری درون سازمانی درباره برجام تکمیل شود، دولت ترامپ قصد دارد در خصوص این موضوع با کنگره وارد همکاری شود. خبرگزاری اسپوتنیک گزارش کرد که تیلرسون در نامهای به «پائول رایان» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا گفته است که ترامپ دستور داده است تا یک نهاد درون سازمانی به ریاست شورای امنیت ملی آمریکا بررسی کند که آیا برجام در راستای منافع امنیت ملی آمریکا بوده است یا خیر.
ترامپ در حالی میخواهد برجام را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد که اولین سوالی که مطرح میشود این است که جایگاه آمریکا برای ارزیابی این توافق هستهای کجاست؟
در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵، ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان)، برجام را به امضا درآوردند و طبق آن قرار شد تا در قبال کاهش فعالیتهای هستهای ایران، تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای تهران لغوشود.ادعای آسوشیتدپرس: آمریکا تعلیق تحریمهای ایران را تمدید کرد
بماند که آمریکا و همپیمانانش هنوز به هیچ کدام از تعهدات برجامی خویش عمل نکردهاند و همچنان در اجرایی شدن این توافق هستهای سنگ اندازی می کنند اما این توافق یک توافق بینالمللی است و هیچ کشوری به تنهایی نه اجازه بررسی و بازنگری آن را دارد و نه اجازه لغو آن!
چند وقت پیش نیز پایگاه ای.بی.سی در گزارشی نوشت: این امر که دونالد ترامپ بخواهد توافق هستهای با ایران را مورد بازنگری قرار دهد غیرممکن خواهد بود و اینگونه موضعگیری در برابر ایران برای آمریکا مشکلات زیادی را در پی خواهد داشت.
«راجر شاناهان» کارشناس منطقهای اندیشکده «لوی» استرالیا در این باره میگوید که توافق هستهای با ایران یک توافق چند جانبه است که چند کشور با ایران امضا کردهاند و تنها آمریکا نیست که این توافق را با ایران امضا کرده و ترامپ قادر نخواهد بود که این توافق چند جانبه با ایران را مورد بازنگری قرار دهد.
این تحلیلگر در ادامه مینویسد: شاید ترامپ بتواند توافق هستهای را مورد بازنگری قرار دهد اما این بازنگری به امضای تمامی طرفهای حاضر در این توافق نیاز خواهد داشت و من فکر نمیکنم که این کشورها حاضر به همکاری با ترامپ در بازنگری توافق هستهای باشند.
شاناهان افزود: بنابراین من فکر نمیکنم که تغییری در برجام ایجاد شود و سختگیریهای دولت ترامپ در قبال توافق هستهای، اساسا اثری بر روی برجام داشته باشد.
وی در ادامه میگوید: با این وجود سخنان ترامپ در مورد ایران نشان دهنده یک تغییر موضع در قبال ایران است که این امر باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی برای آمریکا در آینده می شود. هنوز یادمان نرفته که ورود رئیس جمهور جدید آمریکا به کاخ سفید با جنجال های زیادی همراه بوده است. رفتار و حرکات ستیزهجویانه و متناقض که از نظر برخی افراد صاحب نظر، نامعقول و حتی غیر طبیعی بنظر میآید. صندلی ریاستی که گویا برای این مرد ۷۰ ساله آنقدر
جاه طلبانه و منفعت جویانه جلوه کرده که براحتی تمامی دستاوردهای ریاست باراک اوباما را به کنار نهاده و خود را نابغه آمریکا می داند. در این بین سهم کشور ما نیز از هجویات بیپایه و اساس دونالد ترامپ کم نبوده است، گاهی تهدید و اظهار ناراحتی از برخی بندهای توافق هستهای صورت گرفته و گاهی نیز اعمال برخی محدودیتها برای ایرانیان. حتی ترامپ توافق هستهای را بدترین توافق مذاکره شده تا به امروز خوانده بود و به عنوان یک نامزد انتخاباتی وعده داد توافق هستهای ایران را که یک موفقیت دیپلماتیک در دوره دوم ریاست جمهوری «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا محسوب میشد، پاره کند.
وی گفته بود برجام معاهدهای نیست که از سوی کنگره به عنوان قانون آمریکا تصویب شده باشد و همانطور که این هفته مقامات آمریکایی پس از انتخاب ترامپ تایید کردند، هیچ دلیل قانونی وجود ندارد که او نتواند آن را فسخ کند.
توافق هستهای در حالی صورت گرفت که متحدان آمریکا یعنی عربستان سعودی و اسرائیل به طور خاص تلاش کردند در مسیر این توافق سنگ اندازی کنند. اما نه این مخالفان و نه آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد، هیچ اثری از بی توجهی ایران به مفاد این توافق نیافتند و این توافق جهانی شد. با این حال در واشنگتن این توافق هنوز هم سیاسی است و مخالفانِ جمهوریخواه اوباما - که در حال حاضر توسط ترامپ، رئیس جمهور منتخب رهبری می شوند - هنوز هم از آن ناراضیاند.
اما این اقدام میتواند متحدان دیگر آمریکا را که برجام را امضا کرده اند و به واشنگتن اعتماد کردهاند، برنجاند و توهینی به آنها محسوب شود.
«تریتا پارسی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا «نیاک» این گونه استدلال کرده بود واشنگتن نمیتواند بدون نقض قوانین بینالمللی و به طور یک جانبه برجام را از درجه اعتبار ساقط و یا اصلاح کند. وی در مقالهای در نشریه فارین پالسی نوشت: «هر گونه تلاش برای نقض مستقیم برجام - و یا حتی مذاکره مجدد درباره آن - آمریکا، و نه ایران، را منزوی میکند.
«جورج پرکوویچ» از بنیاد «کارنگی برای صلح بینالمللی» گفته: نزدیکترین متحدان واشنگتن پیشنهاد یک جانبه این کشور را برای مذاکره مجدد، «نوعی سرکشی» میبینند.
وی نوشت: «آنها در نظر خواهند گرفت که آمریکا ناقض این توافق است و احساس نمیکنند آن طور که آمریکا ممکن است آرزو داشته باشد، نیاز به اعمال مجدد تحریمهای ایران باشد.»
پیشتر نیز مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ترامپ یادآوری کرده بود که توافق هستهای ایران یک پیمان چند جانبه است نه برگه چانه زنی آمریکا.
تناقضات رفتاری مقامات آمریکا در قبال توافق هستهای جالب تر هم میشود که خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که رئیسجمهور آمریکا به کنگره اطلاع داده است که ایران از برجام تبعیت کرده است و ادعا کرد که دولت آمریکا تعلیق تحریمهای ایران که در برجام معین شده بود را تمدید کرده است.
این گزارش سپس ادامه داد که «دونالد ترامپ» به کنگره اطلاع داده است که ایران از مفاد توافق هستهای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس،فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) تبعیت کرده است.
آسوشیتدپرس گزارش کرد که اعترافات ترامپ درباره تبعیت ایران از برجام هیچ گزینهای برای ترامپ جز این باقی نمیگذارد که اعتراف کند که لفاظیهای جنگطلبانه وی در قبال ایران شایسته نبوده است. طبق این گزارش، دولت ترامپ به کنگره اطلاع داده است که ایران در حال تبعیت از مفاد توافق هستهای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) است و مدعی شد که آمریکا تعلیق
تحریم های ایران که طبق برجام معین شده بود را تمدید کرده است.
ادعای آسوشیتدپرس در خصوص تمدید تعلیق تحریمها تنها توسط همین رسانه آمریکایی مطرح شده و منابع دیگر آن را تائید نکردهاند. این احتمال وجود دارد که ادعای مزبور ناشی از برداشت خاص آسوشیتدپرس از نامه رکس تیلرسون به رئیس مجلس نمایندگان آمریکا باشد. آسوشیتدپرس گزارش کرد، در حالیکه ترامپ با یافتههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ایران بر وعدههای خود طبق برجام پایبند بوده است، موافق است، اما وی به دنبال راه دیگری برای افزایش فشار بر ایران است.
به هر حال اینکه آمریکا و رئیسجمهور جدیدش بخواهد هرچند بار یک بار موضعگیری جدیدی را در قبال برجام مطرح کنند بدانند که از سوی مقامات کشورمان بیپاسخ نخواهد ماند و بهتر است برای ترامپ یکبار دیگر یادآوری کنیم که ارزیابی و بررسی برجام در حوزه اختیارات و تصمیمگیری این کشور نیست و این قرارداد یک معاهده بینالمللی است در همین رابطه سال گذشته نیز رهبر انقلاب در دیدار رمضانی با مسئولان نظام تاکید کردند: ما برجام را نقض نمیکنیم لکن اگر طرف مقابل نقض کند که الان نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا دارند تهدید میکنند که برجام را پاره میکنیم؛ اگر آنها برجام را پاره کردند ما آن را آتش میزنیم.
این جمله قاطعانهترین پاسخی است که به ترامپ و دولت متبوعش داده شده است!