در حالی نشست سه جانبه تهران و مسکو و آنکارا در خصوص بررسی اوضاع سوریه با بیانیه ای ۲۰بندی به کار خود پایان داد که جمهوری اسلامی ایران با ابتکارعملی هوشمندانه تاکنون توانسته نقشی موثر درتارومارکردن سوریه از چنگال تروریست‌ها و حامیانش داشته باشد.
وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه در آستانه قزاقستان در نشستی سه جانبه درباره آخرین تحولات روند آستانه و اوضاع سوریه به رایزنی پرداخته و در پایان بیانیه‌ای را مشتمل بر ۲۰ بند صادر کرده و با اعلام اینکه مناقشه سوریه راه‌حل نظامی ندارد، بر ادامه تلاش‌ها برای تقویت آتش‌بس و همچنین تشکیل کمیته قانون اساسی تأکید کردند.
براساس توافق وزرای خارجه مقرر شد نشست آتی سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه ۴ آوریل ۲۰۱۸ (۱۵ فروردین ۱۳۹۷) در استانبول ترکیه برگزار شود و بر همین اساس حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان روسای جمهور ۳ کشور در استانبول ترکیه گردهم می‌آیند. ظریف، لاوروف و چاووش اوغلو همچنین توافق کردند نشست بین‌المللی بلندپایۀ بعدی درباره سوریه در اواسط ماه می ۲۰۱۸ در آستانه برگزار شود.
وزرای خارجه ۳ کشور در این بیانیه مشترک تأکید کردند فرایند آستانه و دستاوردهای آن به ابزاری مؤثر در کمک به صلح و ثبات در سوریه تبدیل شده و عزم مشترک خود مبنی بر ادامه تلاش‌های هماهنگ به منظور حصول اطمینان ازبازگشت‌ناپذیری روند کاهش خشونت در عرصۀ میدانی را ابراز داشتند.
وزیرخارجه کشورمان در پایان نشست سه جانبه به همراه وزرای خارجه روسیه و ترکیه در آستانه درباره روند آستانه در خصوص سوریه طی سخنانی گفت: ابتکار آستانه که در یک سال گذشته نتایج بسیار مهمی را برای مردم سوریه و صلح و امنیت در منطقه به همراه داشته، با حضور فعال دولت قزاقستان به نتایج مهمی رسیده و برای ما بسیار مهم است که از این نتایج پاسداری کنیم.
ظریف افزود: معتقدیم بحران سوریه همانند بحران‌های مشابه از سه بعد نظامی، سیاسی و انسانی برخوردار بوده و روند آستانه در مهار این ابعاد دستاوردهای قابل توجهی داشته است و مهم است که امروز که ما بعد از ۱۴ ماه از شروع روند آستانه در سطح وزرا گردهم آمدیم و در آینده نزدیک در سطح سران نشست برگزار می‌شود، ارزیابی دقیقی از پیشرفت‌ها و دستاوردهای آستانه داشته باشیم که ما را در آینده کمک کند.
وزیر خارجه گفت: تروریسم در آغاز روند آستانه هنوز بخش‌های مهمی از خاک سوریه را زیر تسلط داشت و امروز با موفقیت ارتش سوریه و متحدان آن در رویارویی با تروریسم داعش و جبهه النصره و گروههای مرتبط با القاعده پیروزی‌های مهمی را به دست آورد و به شکل‌گیری روند آستانه کمک کرد و در پرتو روند آستانه توفیقات بیشتری را به دست آورد و قسمت‌های مهمی از خاک سوریه از اشغال گروههای تروریستی آزاد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ضروری است مبارزه مشترک ما با تروریسم تا آزاد شدن کل سوریه از گروههای تروریستی ادامه یابد.
ظریف با بیان اینکه برقراری آتش‌بس و ایجاد مناطق کاهش تنش، گام بلندی برای خاموش کردن جنگ خانمان‌سوز در سوریه بود، اظهار داشت: روند آستانه این توفیق را داشت که تنها روند موفق بین‌المللی برای کاهش تنش در سوریه باشد و مهم این است که ما بر دستاوردهای روند آستانه بسازیم و این روند را بیشتر به پیش ببریم.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران دسترسی به همه مناطق تحت اشغال و مناطقی که در حالت وضعیت بحرانی انسانی قرار دارند را بسیار مهم خواند و گفت: در این زمینه روند آستانه تلاش‌های خود را ادامه خواهد داد.
وزیر خارجه گفت: مهمترین بعد روند آستانه تلاش برای دستیابی به راه‌حل سیاسی برای بحران سوریه بود که توفیق بزرگی در اجلاس سوچی نصیب شد و برای اولین بار گروه بزرگی از طرفداران و مخالفان دولت سوریه و تمامی اقشار مردم سوریه در کنگره سوچی حضور یافته و برای ترسیم آینده کشورشان توافق کردند که دستاورد بسیار بزرگی است و تمامی کنشگران سطح بین‌المللی باید در جهت کمک کردن به روند سوچی همکاری کنند.
وی همچنین یادآور شد: بسیار مهم است که به مردم سوریه اجازه داده شود بدون فشار خارجی این روند را طی کنند.
از حاشیه‌های این اجلاس، دیدار وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و روسیه با نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان در آستانه بود. آنها تاکید بر تسهیل صدور روادید برای فعالان اقتصادی، رفع موانع همکاری‌های بانکی و علاقمندی شرکت‌های قزاق برای سرمایه گذاری در ایران در بخش‌های حمل و نقل از دیگر مسائلی بود که در این دیدار مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
مولفه‌های تحقق روند صلح در سوریه
عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس گفت: محورهای بیانیه پایانی نشست آستانه مانند ایجاد مناطق کاهش تنش، تقویت رژیم آتش‌بس و... نیز برای تحقق نیاز به مقدمات دارد.
جلیل رحیمی جهان‌آبادی در گفت‌وگو با خانه‌ملت، در خصوص بیانیه نشست آستانه و تاکید بر ادامه مذاکرات سیاسی برای حل بحران سوریه، گفت: دولت سوریه، نیروهای ارتش آزاد و ملی‌گرا و گروههای سلفی و جهادی (تروریست‌ها) سه ضلعی هستند که با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
نماینده مردم تربت جام، تایباد، باخرز در مجلس شورای اسلامی اظهارکرد: باید اذعان کرد در نشست آستانه دو ضلع از موارد یاد شده حضور دارند و به نظر می‌رسد ضلع سوم که تجهیز و حمایت از گروه سوم را برعهده دارد خالی است لذا این مهم سبب شده در مورد موضوع سوریه به نتیجه کامل دست نیابیم.
وی ادامه داد: باید تاکید کرد در نشست‌های آستانه حامیان بشار اسد و البته ترکیه که از مخالفان بشار اسد حمایت می‌کند حضور دارند و این مهم اهمیت نشست‌های مذکور را دوچندان می‌کند.
این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: اگر بخواهیم مشکل سوریه را حل کنیم باید زمینه حضور همه طرف‌های مخالف را فراهم کنیم؛ در این بین نیز باید به مردم سوریه و برگزاری انتخابات آزاد در این کشور توجه شود که این مهم یکی از محورهای بیانیه پایانی نشست برگزار شده در قزاقستان است.
وی گفت: آمریکایی‌ها در مواجه با سوریه دو هدف راهبردی روی کار آمدن حکومت موافق با اسرائیل و زمینه حضورشان در این کشور را دنبال می‌کنند لذا باید دید که چقدر منافع کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای، حتی مردم سوریه و گروههای مخالف بشار اسد در نشست‌های مربوط به سوریه تامین می‌شود تا بتوان به روند صلح کمک کند. نماینده مردم تربت جام، تایباد، باخرز در مجلس شورای اسلامی اظهارکرد: تحقق ایجاد مناطق کاهش تنش و همچنین در ادامه تقویت رژیم آتش‌بس نیز که در بیانیه پایانی نشست آستانه مورد توجه قرار گرفته نیاز به زمینه چینی دارد.
عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد برخی کشورها به دنبال تجزیه سوریه هستند که این مهم به نفع کشورهای منطقه نیست از این رو اختلافات زیادی وجود دارد که برای رفع آنها نیاز به راه حل‌های سیاسی است.
دستاوردهای سیاسی نشست آستانه
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعتقاد دارد تروریست‌ها به دنبال دامن زدن به تنش‌ها و مقابله نظامی در سوریه هستند لذا دستیابی به راهکار سیاسی به نحوی که به طرف‌های درگیر کمک کند که از این شرایط خارج شوند دارای اهمیت دوچندان است.
مسعود گودرزی با اشاره به بیانیه نشست آستانه و تاکید بر ادامه مذاکرات سیاسی برای حل بحران سوریه، گفت: باید اذعان کرد که ابتکار برگزاری نشست‌های آستانه در کاهش تنش‌ها در سوریه کمک بزرگی کرده است.
نماینده مردم ممسنی در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هرچقدر مداخلات فرامنطقه‌ای در مسئله سوریه افزایش یابد حتما در آینده نیز مشکلات و تنش‌ها در این کشور و حتی منطقه افزایش خواهد یافت، اظهارکرد: بنابراین همکاری کشورهای ایران، روسیه و ترکیه توانست جریان درگیری و اختلاف نظرها در سوریه را کاهش دهد.
وی با بیان اینکه کشورمان از شروع بحران سوریه بر اهمیت پایان یافتن این بحران‌ها از طریق انجام مذاکرات سیاسی و کنترل ابعاد فاجعه انسانی تاکید کرده است، ادامه داد: بر این اساس تاکید بر تقویت رژیم آتش‌بس، ایجاد مناطق کاهش تنش و غیره نیز در بیانیه نهایی نشست مذکور مورد توجه قرار گرفته است. این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: متاسفانه تروریست‌ها به دنبال دامن زدن به تنش‌ها و مقابله نظامی هستند از این رو دستیابی به راهکار سیاسی به نحوی که به طرف‌های درگیر کمک کند که از این شرایط خارج شوند دارای اهمیت دوچندان است.
