سیر تهدیدهای لفظی رئیسجمهور آمریکا علیه ملت ایران در حالی هر روز سیر صعودی به خود میگیرد که وی به تازگی بیان داشته در برابر اقدامات ایران بیکار نخواهد نشست!
البته این ادبیات گستاخانه دونالد ترامپ بیشتر در قبال توافق هستهای و تلاش مذبوحانه وی برای برچیدن برجام است.
هنوز یادمان نرفته در زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وی گفت برجام بدترین توافق است و حتی تهدید به پاره کردن این توافق بینالمللی کرد و بعد از روی کار آمدن نیز پیدرپی برای جمهوری اسلامی ایران خط و نشان میکشید و در آخر نیز با امضای تحریمهای کنگره علیه ایران آن را به یک قانون تبدیل کرد.
سیاستهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه و نقش آفرینی و حمایتهای معنوی و فیزیکی کشورمان به عنوان یک قدرت مهم منطقهای در سوریه و عراق و دیگر کشورهای مورد ظلم موجب شده تا نگرانیهای کاخ سفید برای از دست دادن منافعشان چند برابر شود. پیروزیهای اخیر ارتش سوریه و عراق در برابر تروریستهای تکفیری - وهابی آن هم به موجب حمایتهای همهجانبه ایران چنان عرصه را بر آمریکا تنگ کرده که به هر طریق ممکن برای حفظ منافع به هر تهدید و تحریمی علیه ایران متوسل میشود.
تمرکز ترامپ بر ماه اکتبر و به تبع آن تهدید جمهوری اسلامی بیشتر بخاطر گزارش آژانس بینالمللی اتمی در قبال راستی آزمایی ایران و تعهدات تهران در قبال برجام است؛ تقلای کاخ سفید برای فشار بر این نهاد ذیل آن است که آژانس اینبار بر تعهدات تهران مهر تایید نزند به واسطه همین سیاستهای ضد ایرانی آمریکا برای منزوی کردن جمهوری اسلامی شکل وسیع تری بگیرد و برای محدود کردن فعالیتهای صلح آمیز هستهای کشورمان و شاید برچیدن این تاسیسات و نیز بازرسی از مراکز نظامی کشورمان افکار عمومی دنیا را به این سمت و سو منحرف کنند.
بسیاری از ناظران سیاسی بر این باورند که تهران باید به زودی پاسخی انقلابی به این تهدیدات ضد ایرانی ترامپ بدهد و بسیاری از سناریوهای این رژیم استکباری را نقش بر آب کند.
رئیسجمهور آمریکا با متهم کردن ایران به نقض «روح توافق هستهای» گفت که واشنگتن در برابر اقدامات ایران بیکار نخواهد نشست.
دونالد ترامپ این سخنان را ساعتی پس از امضای تمدید ۱۲۰ روزه تعلیق برخی تحریمهای ایران گفت، تمدیدی که «هیثر نوئرت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درخصوص آن گفت: «این تمدید نشاندهنده موضع دولت و یا ترامپ در قبال برجام نیست.»
رئیسجمهور آمریکا در سخنانش ابتدا به موعد انتشار سیاست جدید آمریکا در قبال ایران و برجام پرداخت و در تهدیدی مبهم گفت: «به زودی در ماه اکتبر خواهید دید که چه خواهم کرد.»
ترامپ سپس با تکرار سخنان همیشگی خود درخصوص برجام گفت: «توافق (هستهای ۱+۵ با) ایران یکی از بدترین توافقاتی است که تاکنون دیدهام. توافق ایران، توافق عادلانهای برای کشور ما نیست. این توافق هیچگاه نباید منعقد میشد. ما قصد نداریم در برابر آنچه آنان با کشور ما میکنند، بیکار بنشینیم. آنها مولفههای بسیاری و همچنین روح توافق را نقض کردهاند.»
از سوی دیگر هیثر نوئرت سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد موضع این کشور در قبال توافق هستهای اواسط اکتبر مشخص خواهد شد. وی گفت: دولت آمریکا لغو تحریمها را تمدید کرد تا مقداری انعطاف پذیری را حفظ کند همزمان که در حال ایجاد یک سیاست [جدید] برای پرداختن به رفتار ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: تمدید لغو برخی از آن تحریمها نباید بعنوان نشانهای از موضع ترامپ یا دولتش در قبال توافق هستهای قلمداد شود. همچنین نباید این اقدام مجوزی برای نظام ایران درخصوص گستره وسیعی از رفتار بد آن تلقی شود.
رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه در سخنانی گفت: ایالات متحده باید زمانی که سیاست جدید خود در قبال تهران را تهیه میکند، تهدید گسترده تر و کامل ایران در خاورمیانه را مد نظر قرار دهد. وی در ادامه ادعا کرد: ایران روح برجام را نقض کرده است.
وزیر خارجه آمریکا این اظهارات را در جریان سفر به بریتانیا و دیدار با ترزا مینخستوزیر و بوریس جانسون وزیر خارجه این کشور بیان کرده است.
تمرکز اصلی تیلرسون در این سفر بر روی موضوعاتی مثل بحران هستهای کره شمالی و بن بست سیاسی در لیبی بوده ولی وی در پاسخ به سئوالی درباره اینکه آیا ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای پایبند بوده است یا نه، به انتقاد از تهران پرداخته است.
تیلرسون در کنفرانس خبری اظهار داشت: از دیدگاه ما ایران به طور آشکارا در برآورده کردن این انتظارات کوتاهی کرده است. از طریق اقداماتش در حمایت از نظام اسد در سوریه، مشارکت در فعالیتهای خرابکارانه در منطقه، شامل فعالیتهای سایبری، توسعه موشکهای بالستیک. وی در ادامه افزود: ما باید کلیه فعالیتهای ایران را مورد بررسی قرار دهیم و اجازه ندهیم که دیدگاه ما تنها با توافق هستهای محدود شود.
اظهارات تیلرسون در شرایطی است که وزارت خزانهداری آمریکا با انتشار بیانیهای در پایگاه اینترنتی خود از تحریم دو شرکت و هفت فرد ایرانی خبر داده است. دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا نیز تعلیق تحریمهای مندرج در توافق هستهای را به مدت چهار ماه دیگر تمدید کرده است.
هیثر نوئرت سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد موضع این کشور در قبال توافق هستهای اواسط اکتبر مشخص خواهد شد.
تشریح سناریوهای آمریکا علیه ایران درباره برجام
در همین رابطه علیرضا رضاخواه در گفتوگو با تسنیم، درخصوص سناریوهای واشنگتن در قبال برجام به دنبال تأکید آمریکاییها بر لزوم دسترسی به سایتهای نظامی ایران علیرغم پایبندی ایران به برجام بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با اشاره به اینکه ایران پاسخهای جداگانهای برای سناریوهای آمریکا در قبال برجام دارد، بیان داشت: آمریکاییها برای مقابله با برجام چندین سناریو پیش رو دارند.
وی با توجه به سناریوی نخست گفت: سناریوی نخست که میتوان آن را «الگوی عراق» نام داد، عبارت است از اینکه آمریکاییها تلاش میکنند مانند جنگ عراق با طرح اتهامات دروغین در عرصه بینالمللی اینگونه وانمود کنند که ایران از برجام تخطی کرده است. منافقین در این سناریو نقش اصلی را بازی میکنند و طراحی و هدایت آن را افرادی چون استیو بنان و جان بولتون بر عهده دارند. با این حال مکانیسم راستی آزمایی پیچیده اتهامات که در برجام دیده شده و سابقه بد آمریکا در این موارد، تحقق این سناریو را با مشکل روبهرو کرده است. علاوه بر این، حذف جناح بنان در داخل کاخ سفید نیز باعث شده این سناریو فعلاً از دستور کار خارج شود.
کارشناس مسائل بینالملل با بیان سناریوی دوم در این زمینه اشاره داشت: سناریوی دوم را میتوان سناریوی «هل دادن ایران» نام گذاشت. آمریکا در این سناریو میخواهد هزینه خروج از برجام را بر دوش ایران بگذارد. لذا با طرح درخواستهای غیرمعقول مانند بازدید از مراکز نظامی ایران تلاش میکند تا ایران را با فشار به سمتی سوق دهد که از برجام خارج شود. سپس آمریکاییها نیز از برجام بیرون روند.
وی با تأکید بر اینکه سناریوی دوم از سوی بخش بوروکراتیک وزارت خارجه آمریکا و مشخصاً نیکی هیلی دنبال میشود، افزود: بر این اساس در آینده باید منتظر فشارهای بیشتر از این نوع باشیم. ترامپ بازی متهمسازی ایران را آغاز کرده و تلاش میکند اجماعی بینالمللی علیه جمهوری اسلامی به دست آورد. با این حال شرایط واگرایی در عرصه بینالملل از یکسو و بحران مشروعیت شخص ترامپ از سوی دیگر موانعی جدی برای شکلگیری این سناریو محسوب میشوند.
رضاخواه با اشاره به سناریوی دیگر آمریکاییها در قبال برجام تأکید کرد: سناریوی سوم را میتوان «خنثیسازی برجام» نام نهاد. آمریکاییها در این سناریو تلاش میکنند با بهرهگیری حقوقی از ابهامات موجود در برجام مانع دسترسی ایران به منافع این توافق شوند و با طرح بهانههای واهی بهگونهای عمل کنند که بود و نبود برجام تفاوت زیادی نکند. وی با توجه به پاسخهایی که جمهوری اسلامی ایران در مقابل هر یک از سناریوهای آمریکا در قبال برجام اتخاذ میکند، اشاره داشت: ایران پاسخ واحدی در قبال این سناریوها ندارد، بلکه در قبال هر کدام از این رفتارهای احتمالی آمریکا پاسخهای جداگانهای در نظر گرفته است.
پاسخ قاطع برجامی به آمریکا؛ به زودی
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: کمیته نظارت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به زودی پاسخ محکم و قاطعی به اقدام اخیر آمریکا خواهد داد.
علاءالدین بروجردی با اشاره به اقدام رئیسجمهور آمریکا در تایید مصوبه کنگره این کشور در وضع تحریمهای جدید ایران و منع فروش هواپیماهای جدید به کشورمان تاکید کرد: این موضوع خلاف بین متن و روح برجام است و مجلس شورای اسلامی و دولت جمهوری اسلامی ایران به زودی از طریق هیئت نظارت بر برجام، پاسخ محکمی به این گستاخی و نقض عهد خواهند داد.
وی افزود: حداقل در دو جای برجام یک بار در متن و یک بار در پیوست تاکید شده است که هواپیمای مسافربری باید بدون هیچگونه محدودیتی به فروش برسد.
بروجردی افزود: البته بهترین پاسخ به مصوبه دیروز مجلس نمایندگان آمریکا همین نمایشگاهی است که نشاندهنده تکیه بر توانمندیهای ملی است و این توانمندی نیز محصول دوران طولانی تحریمهاست که علیرغم همه رویاهای آمریکاییها که تصور میکردند تحریمها ما را عقب نگه خواهد داشت، توانستیم با تکیه بر دانش متخصصان برجسته کشور در همه بخشهای دولتی، خصوصی و نیروهای مسلح و به خصوص نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به پیش برویم.
وی تاکید کرد: ملتی که میتواند پهپاد فوق سری آمریکایی را به زمین بنشاند و در طول چهار سال با مهندسی معکوس مشابهسازی کند و به پرواز درآورد با چنین اقداماتی که بار دیگر تخلف محرز آمریکا را نشان داد حتما عقب نخواهد نشست.
آمریکا به دنبال توقف برجام است
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت که آمریکا به دنبال توقف برجام است و میخواهد هزینه آن را به گردن ایران بیندازد که تاکنون موفق نشده است.
سیدحسین نقویحسینی در گفتوگو با ایسنا در تحلیلی از تحولات و تحرکات اخیر توسط آمریکاییها و سایر کشورهای عضو گروه ۱+۵ گفت: فردای امضای توافق برجام آمریکاییها با تحریم تعدادی از شخصیتهای حقوقی و حقیقی ایران عملا مجموعه اقداماتشان را آغاز کردند که نشان دهند آنها به برجام پایبند نیستند.
وی با بیان اینکه «آمریکاییها با طراحی سناریوهای مختلف و بهانهجویی از جمله فشار به آژانس به دنبال توقف برجام هستند»، افزود: آمریکاییها به آژانس فشار آوردند تا در پایبندی ایران به اجرای تعهداتش تردید ایجاد کنند و در این راه تحریمهای جدیدی نیز علیه ایران اعمال کردند و حتی سناریوی الحاق بندی درباره فعالیتهای موشکی ایران به برجام را مطرح کردند تا در نهایت با هر ترفندی روند اجرای برجام و تعهداتشان را کند کنند.
نقویحسینی خاطرنشان کرد: در این بین براساس اعلام شفاهی و بیانیه رسمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران به برجام پایبند بوده است. گزارشهایی که نقشههای آمریکا را بر هم زده است. آمریکا نیز چون نمیخواهد هزینه توقف برجام را بدهد به دنبال این است که ایران را مقصر جلوه دهد تا در نهایت از طریق قطعنامه ۲۲۳۱ و نهادهای مورد نظرش اقداماتی علیه ایران انجام دهد.
نقویحسینی با تأکید بر اینکه «آمریکا به دنبال توقف برجام است» گفت: آمریکا میخواهد هزینه توقف برجام را به گردن ایران انداخته و ایران را مقصر جلوه دهد که تاکنون موفق به اجرای سناریوی خود نشده است اما قطعا آمریکا دست از این کارهایش برنمیدارد چون اعتقادی به ادامه برجام ندارد. وی درباره آینده برجام و رفتار ایران نسبت به اقدامات آمریکا گفت: آینده برجام بستگی به رفتار جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو ۱+۵ دارند. تا زمانی که این کشورها مصر به حفظ برجام باشند قطعا جمهوری اسلامی ایران مسیر حفظ برجام را طی میکند ولو اینکه یکی از اعضای ۱+۵ عضو متخلف باشد.
نقویحسینی اضافه کرد: کشورهای عضو گروه ۱+۵ باید در برابر تخلف آمریکا ایستادگی کنند چون برجام توافق بینالمللی است که بین ایران و این شش کشور بسته شده لذا اگر آمریکا نخواهد آن را اجرایی کند کشورهای دیگر باید جلوی او را بگیرند. وی در عین حال گفت: اگر جمهوری اسلامی نیز روزی به جایی برسد که وجود برجام انتفاعی برای ملت ایران ندارد و یا کشورهای دیگر پایبند به اجرای آن نیستند، قطعا تصمیم دیگری خواهد گرفت.