دولت با محوریت سازمان مدیریت، برنامه ملی هدفمندی یارانهها را طراحی کرده که در آن، تکلیف نحوه قیمتگذاری حاملهای انرژی، آب، آرد و گندم در سالهای آینده مشخص شده است.
به گزارش مهر، سازمان مدیریت و برنامهریزی، برنامه ملی هدفمندی یارانهها را با ۲ طرح و ۱۰ پروژه پیشنهادی طراحی کرد. این برنامه در راستای اجرای بند ۴ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی (استفاده از ظرفیت استفاده از هدفمندسازی یارانهها در جهت افزایش تولید، اشتغال و بهرهوری، کاهش شدت انرژی و ارتقای شاخصهای عدالت اجتماعی) تدوین شده است.
در این برنامه ملی، وظایف هر دستگاه در چارچوب اجرای این طرح مشخص شده است. به عنوان مثال براساس این برنامه ملی، سازمان مدیریت مامور تهیه طرح استفاده از ظرفیت هدفمندی یارانهها در فعالیتهای تولید کالا و خدمات شده است.
در همین حال، وزارت اقتصاد، مامور تهیه طرح بهرهگیری از ابزارهای قیمتی و غیرقیمتی برای کاهش قیمت یارانه مصرفی شده است. اعطای مشوقهایی به منظور کاهش مصرف انرژی، آب، نان و فرهنگسازی و ترویج مدیریت مصرف انرژی و اصلاح قیمت حاملهای انرژی در نظر گرفته شده است.
همچنین کارشناسان سازمان مدیریت، بانک مرکزی و وزارتخانههای نفت، نیرو، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و صنعت، معدن و تجارت، وزارت اقتصاد را در این پروژه همراهی خواهند کرد.
در این پروژه وزارت اقتصاد به کمک دستگاههای همکار، مدل مناسبی برای تعیین شیوه مناسب بازتوزیع منابع ناشی از هدفمندی و تعیین سهم گروههای مختلف در مدت ۶ ماه را با توجه به اهداف اقتصادی و اجتماعی، طراحی و همچنین تهیه نظام اجرایی لازم برای بازتوزیع این منابع و استفاده اهرمی برای کمک به گروههای مختلف را ارائه و معرفی میکند.
براساس این برنامه ملی، مقرر شده است، طراحی و تدوین نحوه تعیین قیمت و نظام اجرایی آن در حوزه حاملهای انرژی، آب، آرد و گندم در مدت ۶ ماه انجام شود.
در این پروژه مدل مناسب برای برآورد اصلاح قیمت حاملهای انرژی، آب، گندم و نان و تبیین آثار آن بر رشد اقتصادی، اشتغال و تورم طی دوره برنامه ششم توسعه مورد توجه قرار میگیرد و نهایتا متناسب با نتایج مدل، سازو کار و نظام اجرایی اصلاح قیمتها تعیین میشود.
در این برنامه ملی علاوه بر وزارت اقتصاد و سازمان مدیریت، پروژههایی هم به منظور اجرا برای وزارت نیرو، نفت و صنعت دیده شده است به گونهای که سازمان مدیریت مامور «طراحی الگوی اعطای یارانههای تولیدی بین بنگاهها و تدوین نظام اجرایی برای توزیع منابع یارانهای در بخش صنعت، معدن، کشاورزی، حملونقل و انرژی»، وزارت نیرو مامور «تهیه پروژههای تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی، اجرای طرحهای بهینهسازی و بهبود بازده نیروگاههای حرارتی موجود و اصلاح و بازسازی شبکههای توزیع و خطوط آب شرب شهری و صنعتی»، وزارت صنعت مامور «طراحی پروژه ارتقای سلامت، ایمنی، کیفیت و کاهش ضایعات آرد و نان در سبد مصرفی خانوار و ارتقای بهره وری در زنجیره تولید و مصرف گندم، آرد و نان» (افزایش سهم تولید نان صنعتی) و در نهایت وزارت نفت مامور «تهیه پروژههایی برای اصلاح و تکمیل شبکه انتقال و توزیع گاز طبیعی و انتقال جانبی و توسعه و اصلاح خطور انتقال نفتخام و فرآوردههای نفتی و تاسیسات جانبی» شدهاند.
این برنامه در شرایطی اعلام شده است که تا پیش از این سطح قیمت ۱۴ قلم کالای خوراکی شامل ماست، شیر، پنیر، تخممرغ، مرغ، گوشت، قند و شکر، میوه، چای، گوجه و خیار، سبزیجات، حبوب، برنج و روغن در دو مقطع تاریخی یعنی آذر سال ۱۳۸۹ و اردیبهشت سال ۱۳۹۱ و با احتساب سرانه مصرف یک خانوار ۴ نفره در ایران، افزایش هزینه ماهانه این خانوار در مصرف هر یک از این اقلام خوراکی با توجه به رشد قیمت آن کالا محاسبه شده است که نتیجه محاسبات نشان میدهد، رشد قیمت این ۱۴ قلم کالای خوراکی موجب افزایش ۱۶۲ هزار تومانی هزینههای ماهانه یک خانوار ۴ نفره طی حدود یک سال و نیم شده است و تنها ۲۰ هزار تومان برای هزینههای دیگر (مانند آب، برق، گاز، سوخت و...) باقی میماند.
ناگفته نماند طبق مستندات یکسال پس از اجرای این طرح، برخی بررسیها نشان داد که کاهش مصرف انرژی پس از هدفمندی یارانهها مقطعی بوده و رفتار غلط مصرفی مشترکان دوباره بازگشته است.
شایان ذکر است که در آخرین مرحله یارانه نقدی که در ۲۲ فروردین ۱۳۹۳ واریز شد، تعداد ۷۷ میلیون و ۵۲۷ هزار و ۷۰۳ نفر یارانه نقدی ۴۵۵۰۰ تومانی دریافت کردهاند. طبق آخرین آمار در فروردینماه ۹۴، جمعیت کشور ۷۷ میلیون و ۳۳۶ هزار و ۹۸۰ نفر بوده و مرحله دوم اجرای طرح با ثبت انصراف مردم از دریافت یارانه به استناد مصوبه مجلس شورای اسلامی در چارچوب تبصره ۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۲ و حذف یارانه غیرنیازمندان شروع شد و در حال حاضر به گفته دولتمردان تاکنون بیش از ۲ میلیون نفر از یارانهبگیران به استناد معیارهایی که هیچگاه به صورت شفاف بیان نشد حذف شدند اما همچنان کمبود بودجه برای پرداختهای یارانه وجود دارد.
یارانه هیچ خانواری در فروردینماه حذف نمیشود
یک مقام مسئول وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اعلام اینکه یارانه فروردینماه بدون حذف خانوارهای جدید، همانند لیست اسفندماه پرداخت خواهد شد، گفت: برای حذف خانوارهای دیگر منتظر مصوبه مجلس شورای اسلامی هستیم.
یک مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتوگو با فارس با اعلام این خبر که یارانه فروردینماه بدون هیچ تغییری در آمار یارانهبگیران همانند اسفندماه ۹۴ واریز خواهد شد، اظهار داشت: هماکنون ۷۰ میلیون نفر در کشور یارانه دریافت میکنند.
وی با بیان اینکه حذف اقشار جدید از ثروتمندان، نیازمند مصوبه مجلس است، افزود: در صورت اعلام مصوبه مجلس، با توجه به بانک اطلاعاتی، خانوارهای جدید نیز حذف خواهند شد.
وی درصد خطای حذف یارانه اقشار برخوردار جامعه را در مجموع ۷ الی ۸ درصد اعلام کرد و گفت: اعتراض این افراد با برقراری مجدد یارانه آنها پاسخ داده شده است که در مجموعه این امر نشاندهنده درصد خطای پایین در حذف یارانه اقشار ثروتمند است.