امروزه سازمان‌هاي تولیدی یا خدماتی، میزان رضایت مشتری را به‌عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد می‌کنند و تلاش مي‌كنند تا همواره در همين مسير حركت كنند.
البته ناگفته نماند كه عوامل کیفیت خدمات پس از فروش شرکت‌ها همچون وضعیت ارتباطی شرکت‌ها با کاربران، نحوه پاسخ‌گويي تیم پشتیبانی، میزان کارایی عوامل فنی شرکت‌ها، سطح عملکرد محصولات شرکت‌ها، قابلیت دسترسی به خدمات شرکت‌ها هم از ديگر مواردي است كه مي‌تواند سبب جذب مشتری و رضایتمندی مصرف‌كنندگان شود.
آنچه مسلم است مشتریان، همواره در جست وجوی عرضه‌کنندگانی هستند که کالا یا خدماتی به مراتب بهتر به آن‌ها ارائه کنند و تمام مستندات موجود در اين زمينه شواهد و مدارک را ارايه مي‌كنند که در دنیای رقابتی امروز، کشف نیازها و خواسته‌هاي مشتریان و برآورده ساختن آن‌ها قبل از رقبا، یک شرط اساسی موفقیت برای شرکت‌هاست.
هرچند اين مساله كه سازمان‌ها و بنگاه‌هاي تجاری تلاش می کنند تا از طریق دستیابی به مزایای منحصر به فرد، نسبت به سایر رقبا به موقعیتی ممتاز دست یابند، يك امر ثابت شده است اما آنچه از شواهد موجود در اقتصاد ايران و خصوصا صنايع خودروسازي كشور بر مي‌آيد اين روند در ايران به شكل ديگري است، شكلي كه در هيچ كجاي دنيا مرسوم نبوده و نيست.
کیفیت خودروهای ایرانی، یک سوم جهانی
براساس نتایج شاخص ارزیابی کیفی IQS، کیفیت خودروهای تولیدی در سطح جهان به‌طور میانگین سه برابر کیفیت خودروهای تولیدی از سوی خودروسازان داخلی است.
در خودروهای تولیدی از سوی خودروسازان جهانی میزان شاخص IQS، کمتر از ۱.۵ (نقص یا ایراد) است به این معنی که در سه ماهه ابتدایی استفاده از یک دستگاه خودروی تولیدی از سوی خودروسازان جهانی، کمتر از ۱.۵ نقص فنی یا ایمنی در خودرو مشاهده می‌شود با این حال این میزان در خودروهای تولیدی در خودروسازان داخلی به‌طور میانگین ۴.۶ نقص فنی یا ایمنی است به این معنی که در سه ماهه ابتدایی استفاده از یک دستگاه خودروی داخلی، به طور میانگین ۴.۶ نقص فنی، ایمنی یا طراحی در آن وجود دارد.
براساس نتایج ارزیابی شاخص کیفی IQS در صنعت خودروی ایران که از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران صورت گرفته، میانگین تعداد عیوب خودروهای داخلی در سه ماهه ابتدایی استفاده، ۴.۶ عیب بوده است.
نكته جالب توجه در اين ميان آن است كه این میزان در خودروهای با سطح قیمتی کمتر از ۲۵ میلیون تومان معادل ۵.۰۹ ایراد (نقص خودرو از نظر فنی، ایمنی یا طراحی)، در خودروهای با سطح قیمتی ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان معادل ۴.۵۱ ایراد، در خودروهای با سطح قیمتی ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان معادل ۲.۷ ایراد، در خودروهای با سطح قیمتی ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیون تومان معادل ۱.۳۹ ایراد و در خودروهای با سطح قیمتی بیش از ۱۲۵ میلیون تومان معادل ۱.۲۷ ایراد در سه ماهه ابتدایی استفاده از خودرو، بوده است.
حمايت دو سويه
با وجود اين آمار و ارقامي كه از سوي نهاد داخلي ارايه شده مشكل اصلي در روند ركود كنوني بازار خودرو و ركودي كه در آن حاكم است در موضوع كيفيت است و بس. كيفيت و خدمات مطلوب در هر نوع بنگاهداري يك اصل اثبات شده است و امري اكتسابي است و تا زماني كه بنگاه‌هاي توليدي نتوانند نسبت به اين مساله اقدام كنند نمي‌توانند راه به جايي ببرند.
مديريت مشكل دار
هرچند توليد‌كنندگان داخلي چنين موضوعي را باور ندارند و با نگاهي ديگري به آن مي‌نكرند اما اين مساله اي اشت كه همواره از سوي كارشناسان اقتصادي مطرح شده و مردم هم به‌عنوان مصرف كنندگان اصلي آن را مدنظر داشته و دارند. مهدي باقري كارشناس اقتصادي و استاد دانشگاه در در رابطه با کيفيت و تناسب قيمت خودرو به سياست روز گفت: قبل از هر چيز بايد به بررسي جايگاه صنعت خودرو در اقتصاد ايران پرداخت به اين ترتيب ديده مي‌شود كه اين صنعت پيوندهاي زيادي با ساير صنايع دارد.
وي افزود: اگر صنعت خودرو رونق بگيرد قطعا باعث رشد ساير صنايع و حرکت ساير بخش‌هايي مي‌شود و مي‌تواند بخشي از مشکلات از جمله اشتغال را حل کند.
باقري تصريح كرد: وقتي صحبت از توليد داخل مي‌شود اگر تنها موضوع اشتغالزايي ناشي از آن را بخواهيم مدنظر قرار دهيم اين نكته مطرح مي‌شود كه مصرف‌کننده بايد مهربان‌تر با توليد داخل برخورد کرد.
وي افزود:اما اين دليلي نمي‌شود تا هر خودرويي را با هر کيفيتي به ما بدهند ما آن را بپذيريم هرچند در مقابل هم بايد از توليد داخل نيز حمايت کنيم. اين استاد دانشگاه با بيان اينكه در ساير کشورها مردم براي حمايت از توليد داخل؛ كالاهاي توليد داخل را بيشتر استفاده مي‌كنند گفت: اما اين اتفاق دليل نمي‌شود تا چشمانمان را به روي کيفيت ببنديم البته اين رابطه۲سويه بين كيفيت و قيمت است. وي با تاكيد بر اينكه ما نبايد چشمانمانن را به روي کيفيت ببنديم تصريح كرد: هرچند بالا رفتن كيفيت رشد قيمت را به همراه دارد.
اما نکته مهم در اين ميان آن است كه بايد نگاه ۲ سويه را منطقي داشته باشيم.
به اعتقاد وي مصرف‌کنندگان بايد با نگاه به توليد داخل از توليد‌کنندگان حمايت کنند و در مقابل توليد كنندگان وقتي با قدري روش مديريتي مي‌توانند ايرادات فني ساده را رفع کرد اين كار را انجام دهند. باقري خاطرنشان كرد: حداقل انتظار مصرف‌کننده داخلي است که حداقل خودرو خريداري شده ايرادات فني ساده را نداشته مي‌شود. اين استاد دانشگاه با بيان اينكه ما بايد قدري مديريت را در صنعت خودرو اصلاح کنيم گفت: تغيير نگاه مديريتي قدري مشکلات را حل مي‌کند و وقتي از مصرف‌کننده داخلي انتظار حمايت داريم ما هم به‌عنوان توليد کننده بايد انتظار مصرف کننده را برآورده کنيم.
به گفته وي صنعت خودرو ما در سال‌هاي اخير به سمت مونتاژ رفته از توان تحقيق و توسعه به راحتي استفاده نشده است.
کیفیت غيرقابل قبول
البته ناگفته نماند كه بهارستاني‌ها نيز اين روند را مورد انتقاد قرار داده و مدعي اصلاح آن هستند.
حسین فتاحی عضو کمیسیون صنایع مجلس براين ادعاست كه افزایش قیمت خودرو با کیفیت‌های فعلی قابل قبول نیست و اگر قرار باشد این تسهیلات به خودروسازان داده شود باید به‌شرط افزایش بهره‌وری و کیفیت خودرو صورت گیرد و وزارت صنعت در این مورد نظارت لازم را داشته باشد.
وی براين باور است كه خودروهای داخلی باید با طراحی جدید و کیفیت مناسب به مردم عرضه شوند تا جلوی یکه‌تازی شرکت‌های چینی و کره‌ای در بازار ایران گرفته شود و اگر قرار باشد با کیفیت فعلی، قیمت خودروها افزایش یابد این مسئله مورد پذیرش مردم نخواهد بود و خریداران حاضر به پرداخت پول برای خرید چنین خودروهایی نخواهند بود.
ایران با تولید نیم میلیونی هجدهمین خودروساز جهان شد
ایران با تولید بیش از ۵۵۵ هزار دستگاه خودرو در نیمه نخست ۲۰۱۵ به‌عنوان هجدهمین خودروساز بزرگ جهان شناخته شد.
بر اساس این گزارش تولید خودرو ایران در نیمه نخست ۲۰۱۵ برابر با فصل‌های زمستان و بهار گذشته رشد ۱۳.۹ درصدی داشته و به ۵۵۵ هزار و ۹۵۴ دستگاه رسیده است. ایران در این دوره ۴۹۶ هزار و ۹۸۲ خودرو سواری و ۵۸ هزار و ۹۷۲ خودرو تجاری تولید کرده است.
تولید خودرو ایران در این دوره معادل ۱.۲ درصد کل تولید خودرو جهان بوده و این کشور به‌عنوان هجدهمین خودروساز بزرگ دنیا در این مدت شناخته شده است.
تولید خودرو ایران در نیمه نخست ۲۰۱۵ بیشتر از کشورهایی مثل ایتالیا، پرتغال، سوئد، بلژیک، رومانی، استرالیا و اتریش بوده است. چین بزرگترین خودروساز جهان بوده و در این دوره ۱۲.۰۹۵ میلیون خودرو تولید کرده است. آمریکا با تولید ۶.۱۲ میلیون دستگاهی در رتبه دوم و ژاپن با ۴.۶۵ میلیون دستگاه در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته اند.
کشورهای آلمان، کره جنوبی، هند، مکزیک، اسپانیا، برزیل و کانادا نیز به ترتیب در رتبه‌هاي چهارم تا دهم قرار گرفته‌اند.
ایران در بین تولید کنندگان خودروهای سواری در رتبه ۱۵ جهان قرار داشته و از نظر تولید خودروهای تجاری نیز رتبه ۲۰ را به خود اختصاص داده است.
آمارهای منتشر شده از سوی اتحادیه بین المللی سازندگان وسایل نقلیه موتوری همچنین نشان می دهد ایران رتبه ششم جهان از نظر میزان رشد تولید در نیمه نخست ۲۰۱۵ را داشته است.
اسلونی با رشد ۵۰.۸ درصدی تولید در رتبه نخست رشد قرار داشته است و فنلاند با رشد ۴۷.۹ درصدی و ایتالیا با رشد ۴۳.۱ درصدی به ترتیب در رتبه‌هاي دوم و سوم از این نظر قرار گرفته اند. آفریقای جنوبی با رشد ۲۲.۴ درصد، ترکیه با رشد
۱۸.۴ درصد و ایران با رشد ۱۳.۹ درصدی به ترتیب رتبه‌هاي چهارم تا ششم را به خود اختصاص داده اند.
