دوشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۹ - ۲۳:۱۰
کد مطلب : 115624
چالش قانون گزارش‌های پژوهشی پژوهشکده شورای نگهبان را معرفی، نقد و بررسی (۱۴۸) می‌کند

چالش همیشگی سوال از وزرا و رییس جمهور!؟

اشاره: پژوهشکده شورای نگهبان، بازوی تحقیقاتی شورای نگهبان در انجام وظایفی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر عهده این شورا قرار داده است. گزارش های پژوهشی یکی از مجموعه آثار علمی منتشر شده از سوی این پژوهشکده است که توسط گروه های علمی پژوهشی شاغل در آن انجام شده است. گزارش های پژوهشی معمولا به مفاهیم پایه مرتبط با وظایف شورای نگهبان می پردازد. چالش قانون ضمن اعلام آمادگی برای انعکاس متن جوابیه پژوهشکده شورای نگهبان، پیشاپیش از حسن توجه و پیشنهادات سازنده اندیشمندان و نخبگان سپاسگزاری می کند. این نوشتار به معرفی، نقد و بررسی گزارش شرح مبسوط قانون اساسی: شرح اصل هشتاد و هشتم قانون اساسی می پردازد که هم اکنون از نظر خوانندگان گرامی می گذرد:

معرفی گزارش
شناسنامه گزارش
عنوان گزارش: شرح مبسوط قانون اساسی: شرح اصل هشتاد و هشتم قانون اساسی
مؤلف: حمزه اشكبوس
زیر نظر: دکتر عباسعلی کدخدایی
معاونت: پژوهشی
شماره مسلسل: ۱۳۹۴۰۰۸۱
تاريخ انتشار: ۰۴/۰۵/۱۳۹۴
تعداد صفحات: ۳۷ صفحه
ناشر: پژوهشکده شورای نگهبان
منبع: درگاه الکترونیک پژوهشکده شورای نگهبان
در چکیده گزارش اینگونه آمده است:
یکی از کارویژه های مهم مجلس شورای اسلامی نظارت این نهاد بر امور جاری کشور و اجرای قوانین توسط مقامات اجرایی و سازمان ها و دستگاه های مختلف است. برای انجام این وظیفه مهم، برخی ابزارهای نظارتی نیز برای مجلس شورای اسلامی مورد اذعان و تصدیق قانونگذار اساسی قرار گرفته است. بر اساس اصل هشتاد و هشتم
قانون اساسی، یکی از روش های اعمال صلاحیت نظارتی مجلس شورای اسلامی بر مقامات اجرایی با توجه به مسئولیت سیاسی آنها در قبال این نهاد، سؤال از وزرا و رئیس جمهور در مورد چگونگی اجرا و انجام وظایف قانونی آنان میباشد.
اصل مذکور با قائل شدن به تفاوت در سؤال از رئیس جمهور و هر یک از وزرا، در نصاب و مهلت پاسخگویی به دلیل موقعیت و شأن برتر رئیس جمهور، داری احکام مشخصی در این زمینه می باشد. علیرغم دغدغه تدوین کنندگان قانون اساسی در خصوص نظارت نمایندگان مردم بر عملکرد مقامات قوه مجریه از طریق سؤال، تجربه عملی در طول سالیان حکومت اصل هشتاد و هشتم قانون اساسی، نشانگر آن است که این ابراز نظارتی نتوانسته است کارآیی لازم را در نظارت مجلس شورای اسلامی بر مقامات قوه مجریه و تأثیرگذاری لازم داشته باشد. چگونگی پرداختن به این ابزار نظارتی و اعمال آن، ایرادات حاکم بر این اصل و نیز ضمانت اجراهای حاکم بر آن در سایه قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به عنوان مهم ترین قانون در راستای اجرایی
نمودن این اصل، از جمله مواردی است که نوشته حاضر در پی بررسی و تحلیل آنها برآمده است.
در مقدمه گزارش اینگونه آمده است: مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای اساسی در جمهوری اسلامی ایران شناخته میشود که صلاحیت انحصاری قانونگذاری را بر عهده دارد. اگرچه قانونگذاری مهمترین کارویژه مجلس به شمار میآید، ولی در کنار این مهم، با اعمال نظارت های مختلف بر اعمال قوه مجریه، نقش به سزایی در کنترل مدیریت کلان جامعه ایفا می نماید. یکی از نظارت هایی که مجلس در چارچوب قانون اساسی از آن برخوردار است، نظارت سیاسی و پارلمانی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اعمال و عملکرد قوه مجریه میباشد. مطابق این نوع نظارت، پاره ای از مقامات دولتی مانند رئیس جمهور و وزیران در مقابل نمایندگان مردم دارای مسئولیت سیاسی می باشند؛ بدین معنا که نمایندگان بر عملکرد ایشان نظارت مستمر داشته و چنانچه این عملکرد را ضعیف و ناکارآمد تشخیص دهند می توانند با ابزارهای قانونی مشخص، آنها را بازخواست و در نهایت باعث سلب مقام و منصب سیاسی از ایشان شوند.پیداست در بسیاری از موارد مقام عزل شده ضرورتاً مورد بازخواست قضایی قرار نمی گیرد و صرفاً از دایره اعتماد نمایندگان ملت خارج می شود.
بنابراین دور از واقع نیست اگر بیان شود جوهر نظارت سیاسی، ایفای نقش در به دست آوردن یا از دست دادن مقام و قدرت عمومی است. گفتنی است وزرا جهت احراز مقام سیاسی و اجرایی خود به استناد اصل یکصد و سی و سوم قانون اساسی، نیازمند اخذ رأی اعتماد از سوی مجلس شورای اسلامی هستند. همچنین طبق اصل یکصد و سی و هفتم، هریک از وزرا مسئول وظایف خویش در برابر رئیس جمهور و مجلس است و در اموری که به تصویب هیأت وزیران می رسد، مسئول اعمال دیگران نیز میباشد. رئیس جمهور نیز طبق اصل یکصد و بیست و دوم قانون اساسی در حدود اختیارات و وظایفی که بر عهده دارد در برابر ملت، رهبر و مجلس شورای اسلامی مسئول است. یکی از ابزارهای مهم نظارتی مجلس شورای اسلامی با توجه به مسئولیت مذکور برای مقامات قوه مجریه، سؤال است. استفاده از ابزار نظارتی مذکور توسط مجلس، در اصل هشتاد و هشتم مورد حکم قانونگذار اساسی قرار گرفته است. این اصل اشعار می دارد:
در هر مورد كه حداقل يك چهارم كل نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از رئيس جمهور و يا هر يك از نمايندگان از وزير مسئول، درباره يكي از وظايف آنان سؤال كنند، رئيس جمهور يا وزير موظف است در مجلس حاضر شود و به سؤال جواب دهد و اين جواب نبايد در مورد رئيس جمهور بيش از يكماه، و در مورد وزير بيش از ده روز به تأخير افتد مگر با عذر موجه به تشخيص مجلس شوراي اسلامي. مطابق این اصل نظارت بر رئیس جمهور و وزرا از طریق سؤال هم در خصوص هر یک از وزرا و هم در رابطه با رئیس جمهور در خصوص وظایف آنان، قابل اعمال است. سؤال، ابزار سیاسی مناسبی است که زمینه را برای برقراری تعامل موثر و سازنده بین مجلس و قوه مجریه فراهم می نماید. هرچند که افراد نماینده، ابتکار طرح سؤال را بر عهده دارند، اما تشریفات سؤال از طریق مجلس، نشان دهنده آن است که سؤال مطروحه، آثار سیاسی جمعی به جای می گذارد و ارتباط فعالی را میان قوه مجریه و مجلس برقرار می نماید.
در نتيجه گيري و پيشنهاد اینگونه آمده است: بر پایه آنچه از نظر گذشت، می توان بیان داشت که با عنایت به مسئولیت سیاسی مقامات قوه مجریه در مقابل مجلس شورای اسلامی، نهاد مذکور دارای حق نظارت بر این مقامات از طرق مختلف نظارتی است. اصل هشتاد و هشتم قانون اساسی در مقام تبیین سؤال به عنوان یکی از جنبه های نظارتی مذکور برآمده و در این خصوص دارای احکامی است. اصل مذکور پیش از بازنگری در قانون اساسی تنها در بردارنده سؤال از وزرا بود و سؤال از رئیس جمهور و یا نخست وزیر را شامل نمی شد. با بازنگری در قانون اساسی و حذف پست نخست وزیری و افزایش اختیارات رئیس جمهور ، این مقام نیز در کنار وزرا، مشمول اصل سؤال طبق اصل هشتاد و هشتم اصلاحی، قرار گرفت. با دقت در اصل مذکور و مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی و شورای بازنگری قانون اساسی، و همچنین با عنایت به نظریات تفسیری شورای نگهبان در خصوص اصل هشتاد و هشتم، می توان به مثابه نتیجه گیری برخی از نکاتی که بعضاً پیشتر مجال بروز نیافته است را مورد اشاره قرار داد:
۱. با توجه به جايگاه نظارتي مجلس و امكان اظهار نظر هر يك از نمايندگان در تمام امور داخلي و خارجي، هر يك از نمايندگان نيز مي توانند هر يك از وزرا را مورد سؤال قرار دهند. قانونگذار اساسي اما در خصوص سؤال از رئيس جمهور با توجه به جايگاه و شأني كه آن مقام از آن برخوردار است، قائل به نصاب يك چهارم در اين زمينه شده است.
اين امر با توجه به عدم استفاده صحيح نمايندگان از اين ابراز نظارتي مجلس و بعضاً سوء استفاده از آن و به نوعي اصطلاحاً گروكشي از وزرا در اين زمينه، باعث شده است تا وزراي مورد سؤال، وقت زيادي را بابت پاسخ به سؤالات گاه بي مورد در مجلس گذرانده و از وظايف اجرايي خود تا حدودي دور شده و تجربه عملي در اين خصوص، نياز به اصلاح نصاب مذكور در اصل هشتاد و هشتم و افزايش آن به تعداد بيشتري از نمايندگان را به ذهن متبادر نمايد. با توجه به آمار سؤالات مطرح شده در خصوص رئيس جمهور و وزرا و مواردي كه بيان شد، به نظر مي رسد سازوكار نظارت و سؤال بر مقامات قوه مجريه نيازمند اصلاح باشد؛ بدين صورت كه سازوكار مذكور در خصوص وزرا بايد دشوارتر و سازوكار نظارت بر رئيس جمهور مي بايست سهل تر گردد.
۲. سؤال از رئيس جمهور و يا هر يك از وزرا در صورتي قابل طرح در مجلس است كه در حيطه صلاحيت و وظايف قانوني مقامات اجرايي مذكور باشد و اختيارات اين مقامات را در بر نمي گيرد. البته بايد اضافه نمود كه مقامات مذكور در اعمال اختيارات خود نيز بايد طبق قوانين و مصالح كشور عمل نموده و نمي توانند به دلخواه و بدون دليل به اعمال يا عدم اعمال اختيارات خويش بپردازند.
۳. تنها مكان طرح سؤال نمايندگان مجلس و پاسخ به سؤالات مذكور از سوي رئيس جمهور يا هر يك از وزرا، مجلس شوراي اسلامي مي باشد و سؤال از مقامات مذكور در محلي غير از مجلس، حكم سؤالات عادي را داشته و خارج از موضوع و احكام اصل هشتاد و هشتم قانون اساسي خواهد بود.
۴. با توجه به حساسيت سؤال از رئيس جمهور و لزوم اقناع سؤال كنندگان از اين مقام با توجه به موقعيت و شأن رئيس جمهور و نيز مشغله هاي متعدد وي و امكان جمع آوري مدارک و استنادات لازم جهت پاسخگويي، قانونگذار اساسي مهلت يك ماهه را براي اين مقام در مقابل مدت ده روزه براي پاسخگويي وزرا قرار داده است.
۵. امكان تأخير از مدت مذكور در اصل هشتاد و هشتم در خصوص پاسخگويي مقامات بيان شده، در صورت عذر موجه تنها به تشخيص مجلس شوراي اسلامي وجود دارد. اما در خصوص مصاديق عذر موجه تبيين مشخصي در قوانين در اين خصوص صورت نگرفت است كه اين امر افزايش اعمال سلايق شخصي و حزبي را ممكن مي سازد.
۶. از جمله ايرادات وارد بر اصل هشتاد و هشتم قانون اساسي در خصوص سؤال نمايندگان از مقامات قوه مجريه و نظارت بر ايشان اين است كه اولاً؛ امكان نظارت بر معاون اول رئيس جمهور و سؤال از اين مقام با توجه به جايگاه مهمي كه از آن برخوردار بوده و حتي مي توان براي اين مقام جايگاهي فراتر از وزرا قائل شد، همچنين اعمال نظارت از طريق سؤال از ساير معاونين رئيس جمهور كه بعضاً مديريت برخي سازمان هاي در حد و اندازه وازرتخانه را بر عهده دارند نيز وجود ندارد. ثانياً چنانچه رئيس جمهور به استناد ذيل اصل ۱۳۵ قانون اساسي اقدام به معرفي سرپرست براي وزارتخانه بدون وزير نمايد، امكان نظارت بر مقام مذكور از طريق سؤال طبق قانون اساسي نيز وجود ندارد و اين موارد از جمله ايراداتي است كه نيازمند است در بازنگري قانون اساسي مد نظر قرار گرفته و اصلاح شود.
۷. متأسفانه عليرغم دغدغه اي كه در شوراي بازنگري قانون اساسي در خصوص احتمال خودكامگي رئيس جمهور وجود داشت و بر اين اساس اعمال سازوكارهاي نظارتي مانند سؤال و استيضاح در خصوص وي پيش بيني شده بود، تجربه گذشته نشان از آن دارد كه ابزارهاي نظارتي مزبور نتوانسته است كارايي لازم و بازدارندگي مؤثر را داشته باشد و عملاً نظارت موثري بر رئيس جمهور صورت نمي گيرد. لذا به نظر

مي رسد مي بايست ابزارهاي نظارتي متنوع و جديدي را براي نظارت بر رئيس جمهور پيش بيني نمود و در اين راستا نگاه تطبيقي نيز مي تواند مفيد واقع شود. براي نمونه در برخي از كشورها، سؤال از وزرا و نخستوزير به صورت دورهاي و منظم و در زمان هاي معين صورت مي گيرد كه شايد اين سازوكار براي كاهش بار سياسي سؤال از رئيس جمهور و كاهش تعدد سؤالات از وزرا نيز مفيد و مؤثر باشد.
۸. چگونگي و نحوه سؤال از هر يك از وزرا به تفصيل در قانون آيين نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي مشخص شده است. كه در اين خصوص نيز بايد اشاره نمود كه عليرغم اصلاحات متعدد در قانون مذكور، احكام موجود در اين زمينه هنوز نتوانسته است انتظارات مورد نظر در خصوص سؤال از مقامات مزبور را برآورده نموده و در جهت كارآمدي بيشتر اين ابزار نظارتي مجلس و ضمانت اجراهاي حاكم برآن گام مؤثري بردارد.

ارزیابی بخش های گزارش
الف) عنوان
- آیا عنوان گزارش بیان گر اهمیت موضوع آن است؟ بله
- آیا محتوای گزارش در راستای بحث و بررسی پیرامون عنوان تهیه و ارائه شده است؟ خیر
- آیا نام دست اندرکاران تهیه و انتشار گزارش بطور کامل شامل نام و نام خانوادگی، رتبه علمی، محل کار و نشانی پست الکترونیک در گزارش قید شده است؟ خیر
الف) چکیده
- آیا چکیده دقیقا آینه تمام نمای مطالعه است؟ بله
- اگر چکیده به تنهایی مورد بررسی قرار گیرد، آیا به اندازه کافی خلاصه و چکیده کل مقاله است؟ خیر
- آیا چکیده گزارش دارای بخش واژگان کلیدی است؟ بله
ب) فهرست
- آیا گزارش دارای فهرست اجمالی و تفصیلی است؟ گزارش دارای فهرست اجمالی است.
- آیا جدول ها، نمودارها و تصاویر دارای فهرست جداگانه اند؟ خیر
- آیا گزارش دارای فهرست اعلام و اشخاص، مکان ها و... است؟ خیر
پ) مقدمه
- آیا مقدمه، توجیه منطقی از مطالعه و یا هدف از مقاله (بیانی از مشکل موجود و بررسی متون) را شامل می شود؟ خیر
- آیا اهداف مطالعه به وضوح شرح داده شده است؟ خیر
- آیا از واژگان کلیدی و اصطلاحات مهم گزارش تعاریف مشخص ارائه شده است؟ خیر
- آیا پیشینه تاریخی بحث مورد نظر در منابع معتبر داخلی و خارجی در گزارش مطرح شده است؟ خیر
ت) روش کار
- آیا از روش های معتبر و قابل اعتماد استفاده شده است؟ روش گزارش توصیفی و اقتباسی است.
- آیا روش های انتخاب شده توسط نویسندگان قادر به پاسخ به سوالات تحقیق می باشد؟ خیر
- آیا روش های مورد استفاده به وضوح شرح داده شده اند؟ خیر
- اگر یک مطالعه تحقیقاتی مشابه توسط محققین دیگری انجام شود، می تواند همین نتایج را در پی داشته باشد؟ خیر
ث) یافته ها
- آیا یافته ها به خوبی سازماندهی شده است؟ خیر
- آیا نتایج به وضوح شرح داده شده است؟ خیر
- آیا روش های آماری مناسب انتخاب شده است؟ گزارش فاقد روش آماری است.
- راستی آزمایی نتایج گزارش از طریق کدام آزمون انجام شده است؟ گزارش فاقد روش آماری است.
- آیا نتایج گزارش از روایی و پایایی قابل قبول برخوردار است؟ گزارش فاقد روش آماری است.
ج) بحث
- آیا نتایج مهم به اختصار بیان شده است؟ خیر
- آیا نویسندگان مشخصا بیان کرده اند که فرضیه آنها در این مطالعه ثابت شده یا نه؟ خیر
- آیا یافته های این مطالعه با مطالعات مشابه پیشین در این زمینه مقایسه شده است؟ خیر
- آیا محدودیت های مطالعه ذکر شده است؟ خیر
- آیا برای انجام پژوهش های بعدی پیشنهاداتی ارائه شده است؟ خیر
چ) جدول ها، نمودارها و تصاویر
- آیا مدل مفهومی گزارش در قالب شکل ارائه شده است؟ خیر
- آیا جدول ها، نمودارها و شکل ها ویژگی های کلیدی مطالعه را نشان می دهند؟ گزارش فاقد جدول، نمودار و شکل است.
- آیا تصاویر، جدول ها و نمودارها شفاف و قابل فهم هستند و دارای بالانویس و زیرنویس مناسب می باشند؟ گزارش فاقد جدول ها، نمودارها و شکل ها است.
ح) پیوست ها
- آیا پیوست های گزارش حاوی اطلاعات مفید است؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها به کسب آگاهی بیشتر در مخاطبان کمک می کند؟ گزارش فاقد پیوست است.
- آیا پیوست ها حاوی فرم ها و اسناد مرتبط با گزارش است؟ گزارش فاقد پیوست است.
خ) منابع
- آیا منابع کافی برای اهداف این مطالعه در جامعه وجود دارد؟ بله
- آیا سبک نوشتن منابع منطبق با دستورالعمل های علمی است؟ بله
- آیا منابع مهم و کلیدی به روز بوده اند و با دقت گزارش شده اند؟ خیر
- شیوه ارائه مستندات و ارجاعات در گزارش چگونه است؟ بصورت پاورقی
- آیا گزارش منابعی برای مطالعه بیشتر مخاطبان ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش از منابع بین بخشی و بین رشته ای داخلی و خارجی معتبر استفاده کرده است؟ خیر

ارزیابی محتوایی گزارش
الف) سامان مندی
- آیا گزارش یک کل سامان مند را تشکیل می دهد؟ خیر
- آیا گزارش برای ساماندهی محتوایی خود مدل مفهومی ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش دارای فرضیه یا فرضیه هایی با سوالات مشخص است؟ خیر
- آیا عناوین موجود در گزارش دارای انسجام و هماهنگی است؟ خیر
- آیا بسط و توضیح مطالب در هر پاراگراف، بخش، فصل و... در گزارش انجام شده است؟ خیر
- آیا در پایان هر فصل، بخش و... مؤلف به جمع بندی مطالب پرداخته است؟ خیر
- آیا گزارش دارای بخش نتیجه گیری یا جمع بندی نهایی است؟ بله
ب) نوآوری
- آیا محتوای گزارش دارای سطح خاصی از نوآوری در نظریه پردازی و اندیشه ورزی است؟ خیر
- آیا گزارش مدعی صورت بندی جدید از مبانی نظری قدیمی است؟ خیر
- آیا در گزارش توانایی های نوین فناورانه وجود دارد؟ خیر
- آیا گزارش مدعی ارائه محصولات یا خدمات جدید است؟ خیر
- آیا محتوای گزارش دارای توانایی خاص در ایجاد یا گسترش گفتمان اجتماعی را دارد؟ خیر
- آیا خواندن این گزارش تفکر نقادانه را ترغیب می کند؟ خیر
پ) اهمیت
- آیا نسبت حجم مطالب به اهمیت موضوع در گزارش کافی است؟ خیر
- آیا چینش مطالب در گزارش بر اساس درجه اهمیت موضوعات و وزن محتوایی آنها انجام شده است؟ خیر
- آیا در نگارش مطالب در گزارش به موضوعات اولویت دار توجه شده است؟ خیر
ت) شیوایی، روشنی و قابل فهم بودن
- آیا متن گزارش روان و سلیس است؟بله
- آیا در گزارش مطالب به روشنی توانسته اند موضوعات مرتبط با خود را مطرح کنند؟ خیر
- آیا گزارش ساده و قابل فهم است؟ بله
ث) جامعیت
- آیا گزارش به لحاظ موضوعی جامعیت دارد و وجوه مختلف موضوع را پوشش می دهد؟ خیر
- آیا استفاده از تصاویر، نمودارها، جدول ها و... توانسته است به همه جانبه بودن گزارش کمک کند؟ گزارش فاقد تصویر، نمودار و جدول هاست.
- آیا مؤلف از ساختارها و کلمات رایج در متون علمی و نیز سبک نویسندگی استفاده کرده است؟ خیر
- آیا گزارش از ویژگی های بینامتنی برخوردار است؟ خیر
- آیا گزارش برای کمک به درک جامع، الگو یا مدلی خاص برای ساده سازی روابط پدیده مورد نظر با سایر پدیده ها ارائه کرده است؟ خیر
ج) اعتبار
- آیا گزارش مبتنی بر پژوهش های روزآمد حوزه تخصصی مربوطه است؟ خیر
- آیا شواهد، منابع و استدلال های موجود در گزارش از اعتبار علمی لازم و کافی برخوردار است؟ خیر
- آیا اعتبار علمی گزارش از سوی یافته های پژوهشی معتبر داخلی و خارجی تایید می شود؟ خیر

ارزیابی اجتماعی گزارش
الف) مخاطبان و ذینفعان
- مخاطبان و ذینفعان این گزارش چه کسانی هستند؟ اعضای شورای نگهبان
- آیا انتشار این گزارش مورد استقبال مخاطبان و ذینفعان قرار گرفته است؟ نامشخص
- آیا این گزارش مخاطبان را به پژوهش بیشتر در رابطه با موضوع تخصصی ترغیب می کند؟ نامشخص
- آیا گزارش حاضر توانایی برطرف کردن نیازهای مخاطبان و ذینفعان خود را دارد؟ نامشخص
ب) تاثیرگذاری اجتماعی
- آیا گزارش در بحث پیرامون پدیده مورد نظر خود از جامعه نگری قابل قبول برخوردار است؟ خیر
- آیا گزارش پیش نیازها و پیش فهم های ضروری و مورد نیاز برای فهم خود را به مخاطبان ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش برای علل و آثار مشکلات متعدد موجود در زندگی مردم تحلیل مناسبی ارائه کرده است؟ خیر
- آیا گزارش برای حل مشکلات زندگی مردم دارای طرح اجرایی با پیشنهادهای مشخص و مستدل است؟ خیر
- آیا گزارش برای کارآمدی راهکارهای پیشنهادی خود برای حل مشکلات زندگی مردم روش راستی آزمایی خاصی را پیشنهاد کرده است؟ خیر
- آیا گزارش توانسته است اهداف اجتماعی از پیش تعیین شده خود را محقق سازد؟ خیر
- آیا ناشر مجموعه نظرات مخاطبان و بازخوردهای مجامع علمی را پیرامون گزارش منتشر کرده است؟ خیر
- آیا گزارش نسبت خود را با اسناد فرادست و فرودست کشور معین کرده است؟ خیر
- آیا گزارش مطالبی پیرامون کارآمدی و عملکرد قوانین مرتبط با موضوع بحث خود را ارائه کرده است؟ خیر
- آیا انتشار این گزارش بازتاب های رسانه ای گسترده در پی داشته است؟ خیر
پ) نیازمحوری
- این گزارش چه نیازی (بنیادی، تخصصی، درسی، کمک درسی و عمومی) را تأمین خواهد کرد؟ نیازهای عمومی
- آیا گزارش توانایی علمی و عملی برای تفکیک نوع نیازهای مخاطبان (خلاءها، کمبودها، تهدیدها، آسیب ها، ضعف ها، فرصت ها، قوت ها، ضرورت ها و اولویت ها) و برنامه ریزی و اجرای برنامه های متناسب با آن را (برنامه های ایجادی، جبرانی، پیشگیرانه، مقابله ای، تقویتی، توانمندسازی، ارتقایی، تامینی و انتخابی) دارد؟ خیر
- آیا توانایی هدف گذاری، راهبردگذاری، سیاستگذاری و سازماندهی مرتبط با موضوع برای رفع سطوح گوناگون نیازهای مخاطبان در گزارش وجود دارد؟ خیر
پ) رتبه ها و جوایز
- آیا گزارش دارای رتبه و جوایز ملی و بین المللی است؟ خیر
- آیا گزارش دارای ارجاعات داخلی و خارجی از سوی منابع علمی معتبر است؟ خیر
ت) تقدیر و تشکر
- آیا در گزارش از شخصیت های حقیقی و حقوقی موثر در کار (اعم از امور علمی و فنی و...) سپاسگزاری شده است؟ خیر
- آیا گزارش در مجامع علمی داخلی و خارجی مورد تقدیر قرار گرفته است؟ خیر

ارزیابی های شکلی گزارش
الف) ویراستاری فنی
- آیا تعداد کلمات و صفحات گزارش برای بیان کامل موضوع گزارش کافی است؟ خیر
- آیا عنوان گذاری اصلی و فرعی در گزارش به درستی انجام شده است؟ خیر
- آیا نوع صفحه آرایی (نوع و اندازه خط، فاصله خطوط، حاشیه ها، سرصفحه و پاورقی و...) گزارش مناسب است؟ خیر
- آیا آیین نگارش واژگان و جملات بر اساس زبان فارسی معیار در تدوین گزارش رعایت شده است؟ خیر
- آیا در گزارش برای واژگان و اصطلاحات علمی بیگانه، معادل سازی مناسب انجام شده است؟ خیر
- آیا نشانه گذاری در گزارش (مانند ویرگول، نقطه، خط تیره، ویرگول نقطه و پرانتز و...) به درستی انجام شده است؟ خیر
ب) ویراستاری علمی
- آیا گزارش دارای ناظر یا ویراستار تخصصی است؟ بله
- آیا ناظر یا ویراستار تخصصی به وظایف خود عمل کرده است؟ خیر
- آیا گزارش از زمان انتشار چاپ اول تاکنون بروزرسانی شده است؟ خیر
- آیا محتوای گزارش نیاز به حذف مطالب دارد؟ بله
- آیا محتوای گزارش نیاز به اضافه کردن مطالب دارد؟ بله
- آیا گزارش حاضر نیاز به ویراستاری ادبی دارد؟بله
ج) ویژگی های خاص
- آیا گزارش دارای ویژگی های خاص مانند کادر های خلاصه پیام، سخنان بزرگان، تاریخچه و... است؟ خیر
- آیا گزارش دارای صفحه شناسنامه است؟ بله 

نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه

https://siasatrooz.ir/vdcgxn9qtak9q34.rpra.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی