شرق آسیا این روزها تحولاتی خاص با محوریت دوری کشورها از آمریکا و رویکرد به پکن را سپری می‌کند چنانکه «رودریگو دوترته،» رئیس‌جمهور فیلیپین، که در چین به‌سر می‌برد در اظهاراتی، به طور رسمی از پایان روابط دوستانه واشنگتن و مانیل خبر داد.
دوترته که هیئتی از بازرگانان متشکل از ۴۰۰ نفر وی را در سفر به چین همراهی می کند، قرار است چهار روز در چین اقامت داشته باشد. وی در نشست اقتصادی که چند ساعت پس از نشست با شی جینپینگ همتای چینی خود صورت گرفت گفت: «من جدایی خود را از آمریکا اعلام می کنم.» اعلام این خبر موج تشویق حضار را در پی داشت. سفر رئیس جمهور فیلیپین به چین به گرم شدن روابط دو کشور اختصاص دارد که طی سالهای گذشته به علت اختلاف در خصوص حاکمیت جزایر دریای چین جنوبی سرد شده است. دوترته اعلام کرد قصد دارد رسیدگی به این موضوع را به وقت دیگری موکول کند و همکاری اقتصادی را در اولویت قرار دهد. وی در تلویزیون چین اعلام کرد خواستار «کمک» همسایه خود در این زمینه است.
«شی جینپینگ،» رئیس جمهور چین، از این درخواست استقبال کرد و گفت : «این مهم است که اختلاف‌ها را از راه گفت وگو و رایزنی‌های دوجانبه درباره موضوع دریای چین جنوبی حل کرد.» وزارت امور خارجه چین در سخنانی به نقل از جینپینگ اعلام کرد پکن آماده است به طور موقت مسائل دشوار را کنار بگذارد. دوترته گفت وگو با شی جینپینگ را «تاریخی» توصیف کرد و گفت: این گفت وگو روابط بین دو کشور را بهبود و توسعه می‌بخشد. دوترته در مقایسه با بنیگنو آکینو رئیس جمهور سابق فیلیپین موضعی کاملا متفاوت اتخاذ کرده است. بنیگنو آکینو ماه ژوئیه در دادگاهی بین‌المللی به ادعاهای چین در دریای چین جنوبی اعتراض کرده و این دادگاه ماه ژوئیه فیلیپین را در این پرونده محق دانسته بود. پکن این حکم را رد کرد.
دوترته که پس از این دادگاه به قدرت رسید اعلام کرد قصد ندارد از حکم دیوان داوری لاهه برای وارد کردن فشار به پکن استفاده کند. این موضوع سبب خشنودی پکن شد. شی جینپینگ همچنین اعلام کرد کشورش آماده است « فعالانه در ساخت زیرساختها در فیلیپین در بخش راه آهن،حمل و نقل شهری از طریق مترو، بزرگراهها و بنادر مشارکت کند.» چین همچنین قرار است شرکت‌های این کشور را به سرمایه‌گذاری بیشتر در فیلیپین تشویق و همچنین چینی‌ها را به مسافرت به این کشور ترغیب کند. دوترته که به علت کمپین ضد جنایتکاران و قاچاقچیان مواد مخدر مورد انتقاد آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد قرار دارد، در این خصوص از حمایت چین برخوردار است. از زمان روی کار آمدن دوترته، بیش از ۳۷۰۰ نفر در چارچوب این کمپین کشته شده‌اند. وزارت امورخارجه چین اعلام کرد پکن از دولت جدید فیلیپین در مبارزه با ممنوعیت مواد مخدر، تروریسم و اقدامات جنایتکارانه حمایت می کند و آماده همکاری با مانیل در این خصوص است.
رودریگو دوترته چهارشنبه، در سخنانی در برابر جامعه فیلیپینی در پکن گفت کشورش از اتحاد با آمریکا، بهره کمی برده است. فیلیپین تا سال ۱۹۴۶ مستعمره آمریکا بود. رئیس جمهور فیلیپین در سخنانی خطاب به واشنگتن گفته بود: شما برای منافع خود در آمریکا مانده‌اید. هم اکنون زمان آن رسیده است که بگویم : خداحافظ دوست من. وی افزود : «من دیگر به آمریکا نخواهم رفت. در آنجا به من توهین می‌شود.»
دوترته بار دیگر الفاظ «رکیک» را برای «باراک اوباما،» رئیس جمهور آمریکا، به کار برد. وی پیش از این در ماه سپتامبر نیز از این الفاظ استفاده کرده بود. نکته قابل توجه آنکه رئیس پلیس ملی فیلیپین ده‌ها افسر را که در درگیری خشونت آمیز با معترضان ضد آمریکایی مقابل سفارت واشنگتن در مانیل مشارکت داشتند به حالت تعلیق درآورد.حدود یکهزار دانشجوی فیلیپینی در اعتراض به سیاست های کاخ سفید مقابل سفارت آمریکا در مانیل تجمع کرده و خواستار خروج نظامیان و نیروهای آمریکایی از کشورشان شدند، سیاستی که 'رودریگو دوترته' رئیس جمهوری فیلیپین نیز بر آن تاکید دارد.تصاویر نشان داد راننده یک خودرو ون پلیس با حرکت‌های رو به جلو و عقب مداوم تجمع کنندگان را مورد هجوم قرار داده و گروهی را به شدت مصدوم کرد. پلیس نیز با تجمع کنندگان ضد آمریکایی برخورد خشونت‌آمیز داشته است.رئیس پلیس ملی فیلیپین ده‌ها تن از افسران درگیر در این حرکت خشونت‌آمیز را به حالت تعلیق درآورد و از کار راننده خودرو ون پلیس ابراز نگرانی کرد. در این میان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به سخنان رئیس‌جمهور فیلیپین درباره جدایی از آمریکا و نزدیک شدن به چین اعلام کرد: واشنگتن از فیلیپین در این خصوص توضیح خواهد خواست.«جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به اظهارات «رودریگو دوترته» رئیس جمهور فیلیپین درباره جدائی از آمریکا و اتحاد با چین، گفت: این سخنان با سطح پیشین روابط دو کشور به شدت متفاوت است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه تأکید کرد: ما به دنبال توضیحات دقیقی درباره منظور وی از این سخنان هستیم.وی تصریح کرد: دقیقاً برای ما مشخص نیست که رئیس جمهور فیلیپین از بیان چنین سخنانی چه منظوری داشته و به دنبال چه نتایجی است. همچنین اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا گفته است با وجود نارضایتی و اظهارنظرهای تند رییس جمهوری فیلیپین به همکاری با این کشور ادامه می‌دهد.اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا گفت که آمریکا تمایل دارد تا به تعهدات خود در قبال فیلیپین ادامه دهد حتی بعد از اینکه رودریگو دوترته، رییس جمهوری این کشور اعلام کرده دیگر نیازی به آمریکا ندارد.وزیر دفاع آمریکا در پاسخ به سوالی درباره اظهارنطر دوترته و آمادگی همکاری با چین گفت: ما تعهدات مهمی داریم و به آنها در قبال فیلیپین عمل می‌کنیم.وی به خبرنگاران پیش از ورود به ترکیه گفت: مشخص است که همکاری میان ما و فیلپیین دو جانبه است و ما درباره این مساله به مذاکره با همتایان فیلیپینی خود می‌پردازیم. ما به تعهدات خود در قبال دولت مانیل پایبند هستیم.
