کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با طرح موسوم به قانون نظارت بر توافق هسته‌ای، موافقت کرد. این طرح، دولت باراک اوباما را ملزم می‌کند در صورت حصول هرگونه توافقی با ایران، آن را ظرف ۵ روز به کنگره ارائه دهد.
در این طرح همچنین دوره‌ای ۵۲ روزه برای بررسی توافق هسته‌اي در نظر گرفته شده است. یک دستیار باب کورکر حامی اصلی این طرح، درباره دوره زمانی ۵۲ روزه گفته کنگره برای نظارت بر این طرح و تصویب یا رد آن، ۳۰ روز زمان دارد؛ رئیس‌جمهور برای وتوی آن ۱۲ روز زمان دارد و ۱۰ روز باقی‌مانده هم زمانی است که کنگره برای باطل کردن وتوی رئیس‌جمهور در اختیار دارد.
در طرح تصویب شده کنگره، اوباما نمی‌تواند دستور لغو یک‌جانبه تحریم‌ها عليه ايران را صادر کند و ملزم شده تا درباره حمایت ایران از تروریسم گزارش ارائه کند، موضوعي كه هيچ ربطي به گفتوگوهاي هسته‌اي با ايران ندارد. گفتوگوهاي از ابتدا هم بر سر موضوع برنامه هسته‌اي ايران بود و مقامات ارشد كشورمان هم بارها بر سر اين موضوع تأكيد كرده‌اند كه گفت‌وگو فقط بر سر مسائل هسته‌اي است و لاغير.
ماري‌هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در همين زميه گفت: ما همواره گفتیم کنگره می‌تواند درباره لغو تحریم‌ها رأی دهد و فقط رای کنگره می‌تواند به تحریم‌های آمریکا پايان دهد. آنها همواره می‌توانند در این زمینه رای دهند.
با توجه به رفتاري كه از سوي آمريكايي‌ها سرزده است، نشان مي‌دهد كه آنها در‌پي به هم زدن بازي هستند. زياده‌خواهي‌هاي مقامات كاخ سفيد و كنگره و سناي آمريكا چنين نكته‌اي را به اثبات مي‌رساند.
لغو نكردن همه تحريم‌هايي كه به واسطه موضوع هسته‌اي عليه ايران وضع شده، درخواست نامتعارف براي بازديد از مراكز نظامي ايران، تحميل پروتكل الحاقي و محدوديت‌هايي كه براي فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي كشورمان مطرح مي‌كنند، سنگ‌اندازي‌هايي است كه آمريكايي‌ها به شدت ادامه مي‌دهند.
خرسندی رژیم صهیونیستی از مصالحه اوباما و کنگره
آمريكايي‌ها كه در خلال برگزاري گفتوگوهاي هسته‌اي با ايران همواره از تأمين رضايت مقامات رژيم صهيونيستي سخن مي‌گفتند و نگراني‌هاي آنها را به جا و مشروع قلمداد مي‌كردند، پس از مصوبه كنگره و تن دادن كاخ سفيد به آن، مقامات اين رژيم رضايت خود را از اين اتفاق نشان دادند.
در واقع در جريان گفتوگوهاي هسته‌اي ۱+۵ با ايران، طرف آمريكايي كه در ظاهر تحت فشار لابي صهيونيستي قرار داشت، اكنون با تن دادن به مصوبه كنگره خواسته اسرائيلي‌ها را تامين كرد و هر چه بيشتر ثابت كرد كه دولت و حاكميت آمريكا تحت نظر صهيونيست‌ها قرار دارد و هيچ اختياري از خود ندارد.
در همين زمينه وزیر اطلاعات و امور راهبردی اسرائیل تاکید کرد که اسرائیل از توافق اخیر بین دولت باراک اوباما و کنگره آمریکا در‌خصوص طرح نظارت بر توافق هسته‌ای ایران، خشنود است.
رویترز در اين‌باره نوشت، کاخ سفید در یک عقب‌نشینی آشکار از مواضع قبلی و تسلیم در برابر جمهوری‌خواهان کنگره اعلام کرد که باراک اوباما، قصد دارد قانونی که براساس آن کنگره می‌تواند بر توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ نظارت کند، در صورت تصویب، امضاء خواهد کرد.
اوباما پیش از این بارها تهدید کرده بود که طرح پیشنهادی باب »کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنا در خصوص نظارت بر توافق هسته‌اي ایران را وتو خواهد کرد. اما اين تهديدات پوشالي از آب در آمد.
اشتاینیتز به مصوبه كنگره اشاره كرد و افزود: این فشار بیشتر و مانع دیگری در برابر یک توافق بد است و در نتیجه دولت آمریکا و تیم مذاکره‌کننده تلاش بیشتری را برای از بین بردن شکاف‌ها و دستیابی به یک توافق که بهتر به نظر برسد یا حداقل منطقی تر باشد، انجام خواهد داد.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید هم با تأييد اين خبر گفت: اوباما طرح دارای پشتیبانی هر دو حزب سنا را خواهد پذیرفت. ما به دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در کمیته روابط خارجی سنا اعلام کرده‌ایم که رئیس‌جمهور حاضر خواهد بود مصالحه پیشنهاد شده را که اکنون در کمیته‌ها مطرح است، امضاء‌کند.
تحلیلی بر لایحه سناتور کورکر
نسيم در گزارشي به تحليل لايحه سناتور كوركر پرداخت و نوشت؛ کنگره آمریکا به طرحی رای مثبت داد که براساس آن، دولت آمریکا باید توافق هسته‌ای با ایران را به کنگره ارائه دهد و کنگره هم یک ماه فرصت دارد تا با بررسی و احتمال مخالفت، آن را ابطال کند اما سوال اینجاست که آیا چنین امکانی هم برای طرف ایرانی مذاکرات وجود دارد؟
براساس بند الف بخش یک از ماده ۲ عهدنامه وین در خصوص حقوق معاهدات (۱۹۶۹)، در تعریف یک توافق بین‌المللی، تاکید می‌کند که «معاهده» عبارت است از یک توافق بین‌المللی که بین کشور‌ها بصورت کتبی منعقد شده و مشمول حقوق بین‌الملل باشد، صرف نظر از عنوان خاصّ آن و اعم از اینکه در سندی واحد یا در دو یا چند سند مرتبط به هم منعکس شده باشد.
بنابراین توافق احتمالی ایران با ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان در موضوع هسته‌ای، یک معاهده بین‌المللی خواهد بود و از آنجا که این توافق بین‌المللی برای معاهدان آن دارای حق و تکالیف الزام‌آوری است، می‌تواند یک معاهده مهم بین‌المللی که دارای اثرات جهان شمولی است تلقی شود. با این توجیه، در حالیکه اصل هفتاد و هفتم قانون اساسی مقرر می‌کند: «عهدنامه‌ها، مقاوله نامه‌ها، قرارداد‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.»، توافق احتمالی ایران و غرب هم باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.
احمد توکلی نماینده مجلس نیز در نامه‌ای که پیش از بیانیه سوئیس (لوزان) برای رئیس‌جمهور نوشته بود، از رئیس‌جمهور خواسته بود با پایبندی به قانون، به اجرای اصل ۷۷ قانون اساسی بپردازد و هر توافقی را برای تائید به مجلس ارجاع دهد.
البته علی لاریجانی، رئیس مجلس در نشست خبری پایان سال خود گفته بود که چون پرونده هسته‌ای زیر نظر شورای عالی امنیت ملی مشغول به کار است و مصوبات این شورا با اذن رهبری صورت می‌گیرد در این صورت، نیازی به تصویب توافق در مجلس نیست.
اما اكنون با مصوبه كنگره آمريكا شرايط تغيير كرده است و اين مورد كه قانون اساسي موظف كرده است كه عهدنامه‌ها، مقاوله نامه‌ها، قرارداد‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، اكنون با اين وضعيت مي‌توان بر روي آن تأكيد كرد و به جريان انداخت.
اما اكنون براي پاتك به اين اقدام دولت و كنگره آمريكا بايد بر روي اين نكته تمركز و تأكيد كرد كه طرف مذاكرات هسته‌اي تنها آمريكا نيست و ۵ كشور ديگر وجود دارند كه دو كشور از آنها يعني روسيه و چين اشتراك نظر بسياري با ايران دارند. دستور پوتين بر فروش موشك‌هاي اس ۳۰۰ نشانه خوبي براي اين است كه ثابت كند، مسكو كه همچون ايران تحت تحريم‌هاي آمريكايي و اروپايي قرار گرفته است، حقانيت ايران و زياده خواهي‌هاي غرب تمامي ندارد و براي ايت كه مقابل چنين رفتارهايي ايستادگي كرد نياز به يك جبهه ضد غربي در منطقه و جهان احساس مي‌شود.
اين مصوبه كنگره به احتمال زياد به امضاي اوباما هم خواهد رسيد، رئيس‌جمهور آمريكا كه بارها تأكيد كرده بود چنين مصوبه‌اي را وتو مي‌كند، اكنون تن به اين كار خواهد داد. اين اقدام به خوبي نشان مي‌دهد كه آمريكايي‌ها راه توافق را بسته‌اند، و در مدت زمان باقي مانده هم تا تير‌ماه با ادامه اين روند، اتفاقي در جريان مذاكرات و توافق احتمالي نخواهد افتاد.
ظاهرا پس ازفروکش کردن تب بیانیه سوئیس در ایران و آمریکا اتفاقات مهمی در جریان هستند که می‌توانند پیش از فرارسیدن تیرماه تکلیف مذاکرات را مشخص کند.
فكت‌شيت وزارت خارجه آمريكا كه خود نشان از بي‌اعتمادي به كشور است، در كنار اقدام كنگره دست در دست هم روزنه‌هاي رسيدن به يك توافق هسته‌اي را از بين مي‌برد. مگر آن كه ديگر كشورهاي عضو ۱+۵ در اين زمينه اقدامي انجام دهند و آمريكا را تحت فشار بگذارند تا دست از تخريب گفتوگوهاي هسته‌اي بردارد.
