همزمان با تشدید تحرکات بحرانساز آمریکا در جهان، وزیر خارجه روسیه از مخالفت با خروج آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میان برد سخن گفت و اظهار امیدواری کرد واشنگتن مسئولیتپذیر باشد و سهم خود را در قبال ثبات جهانی بپردازد.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه از آمادگی این کشور برای تجدید پیمان «استارت نو» با آمریکا خبر داد. پیمان هستهای استارت نو با هدف کاهش تسلیحات راهبردی در سال ۲۰۱۰ میلادی توسط واشنگتن و مسکو امضا و از فوریه ۲۰۱۱ میلادی اجرایی شد. این پیمان خواستار کاهش تدریجی تعداد کلاهکهای اتمی روسیه و آمریکا طی ۱۰ سال شده و همچنین از دو طرف خواسته است تا تعداد سامانههای تحویلی را محدود کنند و یک رژیم راستیآزمایی معتبر داشته باشند. وی ادامه داد: در این پیمان، روشی گنجانده شده که امکان خروج را فراهم میکند حال آنکه از این روش هنوز استفاده نشده است. لاوروف در عین حال تاکید کرد که تصمیم برای خروج از INF با مخالفت مسکو مواجه خواهد شد.
وی در اینباره گفت: البته، به دفعات گفتهایم و ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه نیز تاکید کرده است که هرگونه اقدامی در این عرصه با مخالفت مواجه خواهد شد چرا که ثبات راهبردی تنها بر مبنای برابری حاصل میشود. چنین برابری در همه شرایط لحاظ خواهد شد. ما درقبال ثبات جهانی مسئولیت داشته و امیدواریم آمریکا هم از ادای سهم خود در این زمینه غافل نشود.
در این میان وزارت خارجه چین در واکنش به خروج دولت آمریکا از «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» گفت این اقدام تاثیرات منفی خواهد داشت. «هوا چونینگ» سخنگوی ورات خارجه چین گفت این معاهده یک پیمان مهم برای کنترل تسلیحات است که در زمان جنگ سرد توافق شده بود.
وی افزود، این توافق نقشی مهم در ثبات برای روابط بینالملل ایفا کرده است و نقشی مهم برای ثبات و تعادل راهبردی جهانی داشته است و امروز هم همچنان حائز اهمیت است. دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا شامگاه شنبه، روسیه را به نقض «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» متهم و تهدید کرد کشورش را از آن خارج میکند. این توافق که در سال ۱۹۸۷ میان دو کشور امضا شد، آمریکا و روسیه را از تملک، تولید یا پرتاب آزمایشی موشکهای کروز با برد بین ۳۰۰ تا ۳۴۰۰ مایل منع میکند.
از سوی دیگر رئیسجمهور فرانسه در گفتوگو با همتای آمریکاییاش بر اهمیت «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» برای امنیت اروپا تاکید کرد. « دفتر ریاست جمهوری فرانسه، خبر داد، ماکرون در گفتوگو با ترامپ درباره اهمیت «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» بویژه در رابطه با امنیت اتحادیه اروپا، تاکید کرده است.
دبیر کابینه ژاپن نیز گفت، دولت توکیو از نزدیک اوضاع پیرامون تصمیم آمریکا برای خروج از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد را رصد میکند. یوشیهیده سوگا، دبیر کابینه ژاپن گفت: هدف از اجرای این پیمان کنترل سلاح و خلع سلاح و همچنین نقشی است که ممکن است آن در تضمین امنیت منطقهای ایفا کند. ما از نزدیک روند اقدامات آمریکا و روسیه را رصد میکنیم.
ترامپ در حالی به تقابل با روسیه روی آورده که همچنان درگیر پرونده خاشقجی است چنانکه رئیس شورای روابط خارجی آمریکا در واکنش به قتل یک روزنامهنگار منتقد عربستانی، میگوید واشنگتن باید از حمایت بیقید و شرط از «محمد بنسلمان» دست بردارد.
«ریچارد هاس» تحلیلگر شناختهشده و رئیس اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا با بیان اینکه «محمد بنسلمان» ولیعهد عربستان سعودی نشان داده استحقاق حمایت را ندارد، به دولت آمریکا توصیه کرد از فرصت کنونی برای اعمال فشار به ریاض استفاده کند. وی در واکنش به قتل «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی، در توییتر نوشت: «اولویتهای سیاست ایالات متحده در قبال عربستان سعودی باید ۱) محدود کردن استفاده از اطلاعات و تسلیحات آمریکایی در یمن با هدف متوقف کردن جنگ و ۲) بازداشتن عربستان سعودی از آغاز درگیری با ایران، باشد.»
در این میان سایت «میدل ایست آی» به نقل از مقامهای ترکیهای نوشته است، یکی از محافظان «محمد بنسلمان» ولیعهد سعودی، بخشهایی از جسد «جمال خاشقجی» خبرنگار عربستانی مخالف حکومت را به داخل این کشور انتقال داده است. بعد از قتل «جمال قاشخچی» خبرنگار عربستانی مخالف حکومت سعودی در کنسولگری ریاض در ترکیه و به دلیل فاجعه انسانی در جنگ یمن، جمعی از نمایندگان پارلمان انگلیس با فشار بر «جرمی هانت» وزیر خارجه انگلیس، خواستار قطع روابط این کشور با عربستان سعودی شدند.
جالب توجه آنکه پادشاه و ولیعهد سعودی به خانواده «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد عربستانی، تسلیت گفتند. «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان سعودی هم روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه «فاکس نیوز» بار دیگر مدعی شد که بنسلمان از قتل خاشقجی بیاطلاع بوده و این روزنامهنگار در جریان یک «عملیات خودسرانه» به قتل رسیده است.
خبر دیگر آنکه دفتر ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرد اردوغان و ترامپ یکشنبه شب در یک تماس تلفنی بر لزوم شفافسازی در مورد پرونده قتل جمال خاشقجی گفتوگو کردهاند. یک منبع ترکیهای در مصاحبه با رسانه آمریکایی هویت فردی که بعد از قتل «جمال خاشقجی» با لباسهای او از کنسولگری ریاض در استانبول خارج شد را افشا کرده است. شبکه «سیانان» در گزارشی اختصاصی به نقل از یک مقام ارشد ترکیهای، هویت یکی از اعضای تیم ۱۵ نفره اعزامی از ریاض برای قتل «جمال خاشقجی» را منتشر کرد، فردی که بعد از مرگ این روزنامهنگار لباسهایش را پوشیده و کنسولگری را ترک کرده است. در این میان وزیر اقتصاد آلمان از دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست تا مانند این کشور تا زمان روشن شدن آنچه بر سر روزنامهنگار منتقد سعودی آمده است، فروش تسلیحات به ریاض را متوقف کنند.