جمعه ۱۲ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۲۲:۴۲
کد مطلب : 113584
سیاست روز دغدغه های کارشناسان از آزاد سازی سهام عدالت را بررسی می کند؛

شفاف سازی و اطلاع رسانی دو رکن اصلی در آزادسازی سهام عدالت

سه شرط مهم برای عملیاتی کردن آزادسازی سهام عدالت * دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند. * مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازم‌الاجراست. *نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورای عالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم نماید.
شفاف سازی و اطلاع رسانی دو رکن اصلی در آزادسازی سهام عدالت

طی هفته گذشته و با ابلاغیه مقام معظم رهبری مبنی بر موافقت با درخواست دولت برای آزاد سازی سهام عدالت ، داستان این سهام و واگذاری آن وارد مرحله جدید شد. مرحله ای که به گفته رئیس سازمان خصوصی منجر به ورود ۵۰ میلیون سهامدار جدید در این بازار می شود و خود این اتفاق در شرایط کنونی که بورس مورد توجه اقشار مختلف مردم قرار گرفته با اما و اگرهای گسترده ای روبرو کرده است.

داستان یک برگه سهم
اگرچه طرح اولیه واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به عموم مردم در دولت هشتم موصب شده بود اما به مثابه تمام قاونین و ابلاغیه هایی که از مسیر تصویب تااجرا از هفت خوان های مختلف میگذرند ؛این طرح در ابتدای کار دولت احمدی نژاد مورد توجه قرار گرفت و درنهایت پس از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، در ۱۷ بهمن ماه ۸۴ تحت عنوان "آیین نامه اجرایی افزایش ثروت خانوار‌های ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون بر اساس توزیع سهام عدالت"مصوب شد و به این ترتیب بستر قانونی لازم برای اجرای طرح توزیع سهام عدالت فراهم شد .
از همان زمان تا امروز این طرح و روندی که برای آن در ۴ دولت سپری شده جای بحث و بررسی داشته و دارد چراکه در خیلی از موارد اهداف ورسالت های پیش بینی شده برای آن؛آنگونه که ترسیم شده بود پیش نرفت.
اگرچه سهام عدالت نوعی یارانه بود که طبق نظر دولت نهم، از طریق شرکت های تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار شدو قرار بود به دلیل آن که بابت واگذاری سهام شرکت‌ها به مشمولین، از آن‌ها هیچ پولی دریافت نشده بود، تصمیم بر آن شد که ظرف ده سال، سود سهام این شرکت‌ها به عنوان اقساط سهام پرداخت شود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن می‌شود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. در آن زمان ؛رئیس سازمان خصوصی‌سازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیده‌است و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حساب‌هایشان را ببندند.» وی در عین حال تأکید کرده که هنوز «ابهام‌های مختصری درباره شناسایی مشمولان، سبد سهام، سازو کارهای ساماندهی آن برای آزادسازی سهام عدالت وجود دارد.» برای حل این مشکل، دولت لایحه تهیه کرده‌است و قرار است آن را به مجلس بفرستد و پس از آن «تکلیف سهام عدالت روشن‌تر می‌شود»
۲ ماه بعداز گفته وی ؛در اسفند ماه ۹۵ یعنی درست ۱۱ سال بعداز تصویب آیین نامه یادشده ؛علی طیب نیا وزیر اسبق اقتصاد در خصوص رونداین سهام گفت:«مجموعه اقداماتی صورت گرفته است که سود سهام مشمولان به حساب آن‌ها واریز شود؛ این در حالی است که سال ۹۴، سال پایانی از دوره ده ساله‌ای است که باید طی آن سود سهام ۶۰ شرکت موجود در سبد سهام عدالت بابت اقساط آن به خزانه دولت واریز می‌شد، چون بابت اختصاص سهام این شرکت‌ها به مشمولان طرح سهام عدالت در این ده سال هیچ وجهی از آن‌ها دریافت نشده و درعوض سود سهام این شرکت‌ها به خزانه واریز شده است.»
به گفته وی« با پایان این دوره ده ساله، از این پس باید سود سهام این شرکت‌ها به سهامداران آن‌ها یعنی مشمولان سهام عدالت پرداخت شود؛ بنابراین، در سال ۹۵، این سود دیگر به حساب خزانه واریز نخواهد شد و در سال ۹۶ و بعد از برگزاری مجامع این شرکت ها، سود لازم محاسبه و به سهامداران پرداخت خواهد شد.»

رشد ۱۴ برابری
تقویم ها از گذشت ۴ سال از آن زمان تاکنون حکایت دارد و دراین میان برخی از مشمولان سهام عدالت که شماره حساب خود را نزد سازمان خصوصی سازی تایید کرده بودن ، مبالغی سود دریافت کرده اند.اما بررسی سرانگشتی از مبالغ دریافتی در مقابل روندی که بورس حداقل در ۲ سال گذشته داشته است ازدید بسیاری از کارشناسان جای بحث وبررسی دارد .
در سال های ۹۷ و ۹۸ بازار سرمایه ایران رشد لجام گسیخته ای را تجربه کرده است به طوریکه تداوم این رشد در سال جاری نگرانی های عمده ای را برای فعالان و بازیگران این بازار پدید آورده است . در چنین شرایطی اینکه هنوز اطلاعات دقیق و شفافی از سوی متولیان خصوصی سازی در این خصوص مطرح نشده نکته اساسی است به این ترتیب که سازمان خصوصی سازی ، دو روش مستقیم و غیر مستقیم برای آزاد سازی سهام عدالت را پیش روی مردم قرار داده و این درحالی است که بسیاری از افرادی که مشمول این سهام هستند ،آگاهی و اطلاع کافی از این بازار و ریسک های آن ندارند و از سوی دیگر برخی از این افراد اعتمادکافی به صندوق هایی معرفی شده و نهادهای متولی ندارند و همین ابهامات آن ها را بر سر دور اهی قرار داده است ،ضمن اینکه رئیس سازمان خصوصی سازی تاکید کرده است هر راهی که انتخاب شود قابل تغییر نیست.
براساس اطلاعات منتشر شده در یک برآیند کلی مجموع مشمولان دریافت این سهام ۴۹ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۷۴۲ نفر هستند که از این تعداد حدود ۲ میلیون و ۵۸۵ هزار و ۳۹۲ نفر فوت شده اند . اما از نقطه نظر ارزش سهام های تعلق گرفته به این افراد، آمارها حکایت ازآن دارد که مجموع ۴۹ شرکتی که در پرتفوی سهام عدالت حضور دارند در حال حاضر دارای ارزش روزی معادل ۳۷۰ هزار و ۱۸۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان هستند که درمقایسه با ارزش آنها در مقطع واگذاری که رقمی معادل ۲۶ هزار و ۶۳۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بوده است و رشد بیش از ۱۴ برابر را تجربه کرده اند که بخش عمده آن به دلیل تورم ناشی از اقتصاد بیمار؛رشد بی رویه قیمت دلار و ورود نقدینگی لجام گسیخته در بازارهای مختلف بوده است.
البته طبق آمارهای منتشر شده از ۴۹ شرکت حاضر در سبد سهام عدالت تعداد ۳۶ شرکت بورسی هستند که ارزش مقطع واگذاری آن‌ها ۲۲ هزار و ۷۸۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده و هم اکنون ارزش آن‌ها به ۳۶۶ هزار و ۵۸۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان رسیده است . ناگفته نماند که در این پرتفوی، ۱۳شرکت غیربورسی نیز حضور دارند که ارزش مقطع واگذاری آن‌ها ۳ هزار و ۵۶۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان و ارزش روز آن‌ها نیز همین مبلغ برآورد شده است.

حرکت روی لبه تیغ
تمام افرادی که دستی بر آتش بازارسرمایه و بورس دارند به خوبی می دانند که حضور در این بازار به واسطه ریسک های بالایی که دارد نیازمند اطلاع و آگاهی است و اساسا رفتار توده واری در این بازار سم مهلکی است که اکثر افراد از آن بی خبرند.حال سوالی که در این میان مطرح می شود آن است که آیا متولیان و دست اندرکاران شرایط لازم را در روش های ارایه شده برای این ۵۰ میلیون سهامدار مهیا کرده اند یا نه . به باور بسیاری از کارشناسان متولیان اینطرح ،قبل از هر گونه نظر سنجی برای انتخاب روش آزادسازی باید نسبت به افزایش آگاهی دارندگان این سهام اقدام کنند تا این افراد در فضایی آگاهانه و شفاف نسبت به تصمیم گیری اقدام کنند که تاکنون این اتفاق در مورد خودبازار سرمایه رخ نداده و این مهم دغدغه ها را بیشتر کرده است.
مواردیاد شده تنهابخشی از نگرانی های پیرامون این مساله است چراکه به اعتقاد برخی از کارشناسان اگرچه این اتفاق در قالب یک دستاورد بزرگ برای دولتمعرفی شده است امااین اتفاق م یتواند به مثابه حرکت کردن روی لبه تیغ باشد چراکه بازار سرمایه بازاری که سودجویان و سفته بازان حاضر در آن همواره در پی کسب سود خود،زیان قابل توجهی را به افراد تازه وارد به بورس وارد کرده ومی کنند و این اتفاق خود می تواند تبعات جبران ناپذیری را به مردم و اعتماد آنها به بازاری که سالها منتظر ورود سرمایه های مردم بود بزند .

https://siasatrooz.ir/vdcjotevxuqeviz.fsfu.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی