رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه پس از ۵ سال سفری رسمی به عربستان را آغاز کرده است. اردوغان که از سال ۲۰۱۷ به عربستان سفر نکرده وارد فرودگاه بینالمللی ملک عبدالعزیز در جده شد و مورد استقبال خالد الفیصل، امیر مکه قرار گرفت.دفتر ریاستجمهوری ترکیه پیش از این اعلام کرده بود این سفر بنا به دعوت «ملک سلمان»، پادشاه عربستان سعودی انجام میشود. این سفر در حالی صورت گرفته است که کارنامه روابط دو کشور نشانگر دوران پر فراز و نشینی در این مناسبات است چنانکه در سال ۲۰۱۱ با آغاز روند جنبشهای مردمی در کشورهای عربی و سرنگونی افرادی همچون بن علی در تونس، مبارک در مصر، سران ترکیه تلاش کردند تا با به قدرت رساندن جریان قدرت نبض منطقه را در دست گیرند که این رویکرد اخوانی با مخالفت کشورهای عربی همچون عربستان همراه شد.
در همین حال در سال ۲۰۱۸ روابط عربستان سعودی و ترکیه بعد از قتل جمال خاشقچی، در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول دچار تنش شد. نکته قابل توجه آن است که اخیرا ترکیه از اسال پرونده خاشقجی به عربستان خبر داده است که از مولفههای مهم در بهبود روابط طرفین است.
اما در باب چرایی این رویکرد از سوی ترکیه میتوان گفت که مهمترین مولفه برای اردوغان کسب منابع مالی است چرا که ترکیه به شدت با بحران اقتصادی مواجه شده است. اردوغان تلاش می کند با بهبود روابط کشورش با عربستان به مشکلات اقتصادی از جمله تورم ۵۰ درصدی و کاهش شدید ارزش برابری پول ملی کشور خود، که تا کنون ۴۰ درصد ارزش برابری خود را در مقابل دلار آمریکا از دست داده است، سرو سامان دهد. اقتصاد ترکیه که بر اثر شیوع ویروس کرونا آسیب دیده بود، اکنون به علت جنگ اکراین با مشکلات تازه ای روبرو شده است.
به باور تحلیلگران ، بهبود روابط آنکارا با ریاض به کاهش بحران مالی ترکیه کمک خواهد کرد. اختلاف بین ترکیه و برخی از کشورهای عرب منطقه خاورمیانه در پی آشتی میان عربستان، امارات ، بحرین و مصر با قطر در ژانویه سال ۲۰۲۱ فروکش کرد و زمینه برای بهبود روابط با ترکیه نیز فراهم شد.
اردوغان قبل از سفر به عربستان سعودی گفت: سفر من نشاندهنده عزم مشترک ما برای آغاز عصر جدیدی از همکاری به عنوان دو کشور برادر است. ما تلاش خواهیم کرد دوران جدیدی از روابط را میان دو کشور در همه زمینهها اعم از سیاست، مسائل نظامی، اقتصاد و فرهنگ آغاز کنیم.ارزش کل پروژههایی که پیمانکاران ما در عربستان سعودی تقبل کردهاند به ۲۴ میلیارد دلار میرسد.» مجموع این سخنان نشانگر رویکرد ترکیه به منافع اقتصادی در این سفر است در حالی که سعی دارد تا از کنار نهادن پرونده خاشقجی به عنوان برگ برندهای برای ابج گیری از سعودی بهره گیرد چنانکه در قبال رژیم صهیونیستی با ادعای حمایت از فلسطین این رویکرد را اجرا کرده است.
نویسنده: فرامرز اصغری
در همین حال در سال ۲۰۱۸ روابط عربستان سعودی و ترکیه بعد از قتل جمال خاشقچی، در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول دچار تنش شد. نکته قابل توجه آن است که اخیرا ترکیه از اسال پرونده خاشقجی به عربستان خبر داده است که از مولفههای مهم در بهبود روابط طرفین است.
اما در باب چرایی این رویکرد از سوی ترکیه میتوان گفت که مهمترین مولفه برای اردوغان کسب منابع مالی است چرا که ترکیه به شدت با بحران اقتصادی مواجه شده است. اردوغان تلاش می کند با بهبود روابط کشورش با عربستان به مشکلات اقتصادی از جمله تورم ۵۰ درصدی و کاهش شدید ارزش برابری پول ملی کشور خود، که تا کنون ۴۰ درصد ارزش برابری خود را در مقابل دلار آمریکا از دست داده است، سرو سامان دهد. اقتصاد ترکیه که بر اثر شیوع ویروس کرونا آسیب دیده بود، اکنون به علت جنگ اکراین با مشکلات تازه ای روبرو شده است.
به باور تحلیلگران ، بهبود روابط آنکارا با ریاض به کاهش بحران مالی ترکیه کمک خواهد کرد. اختلاف بین ترکیه و برخی از کشورهای عرب منطقه خاورمیانه در پی آشتی میان عربستان، امارات ، بحرین و مصر با قطر در ژانویه سال ۲۰۲۱ فروکش کرد و زمینه برای بهبود روابط با ترکیه نیز فراهم شد.
اردوغان قبل از سفر به عربستان سعودی گفت: سفر من نشاندهنده عزم مشترک ما برای آغاز عصر جدیدی از همکاری به عنوان دو کشور برادر است. ما تلاش خواهیم کرد دوران جدیدی از روابط را میان دو کشور در همه زمینهها اعم از سیاست، مسائل نظامی، اقتصاد و فرهنگ آغاز کنیم.ارزش کل پروژههایی که پیمانکاران ما در عربستان سعودی تقبل کردهاند به ۲۴ میلیارد دلار میرسد.» مجموع این سخنان نشانگر رویکرد ترکیه به منافع اقتصادی در این سفر است در حالی که سعی دارد تا از کنار نهادن پرونده خاشقجی به عنوان برگ برندهای برای ابج گیری از سعودی بهره گیرد چنانکه در قبال رژیم صهیونیستی با ادعای حمایت از فلسطین این رویکرد را اجرا کرده است.
نویسنده: فرامرز اصغری