فیلم سینمایی «غریب» اثری مهم و کمیاب است که نوری تازه بر زندگی یکی از قهرمانان ملی، یعنی شهید بروجردی میتاباند. در این گزارش به بهانه اکران این فیلم در نوروز ۱۴۰۲ تلاش خواهیم کرد به بررسی جایگاه و اهمیت آن بپردازیم. این روزها اخبار معرفی ترکیب فیلمهای اکران نوروزی تیتر یک بسیاری از خبرگزاریهاست. فیلمها عبارتند از «غریب»، «فسیل»، «عروس خیابان فرشته» و «بچههای طوفان»، که همراه با تعدادی از فیلمهای قدیمیتر از جمله «ملاقات خصوصی» و «بخارست» در نوروز به روی پرده خواهند رفت. در بین آثار منتخب برای اکران نوروزی فقط فیلم سینمایی«غریب» است که در جشنواره چهل و یکم فجر نمایش داده شده و برخی از جوایز مهم جشنواره را به دست آورد. سیمرغ جلوههای ویژه میدانی، بهترین فیلم از نگاه ملی، سیمرغ چهره پردازی، طراحی صحنه و بازیگری نقش اول زن، ۵ سیمرغی است که فیلم«غریب» دریافت کرد. «غریب» اثری مهم و کمیاب است که نوری تازه بر زندگی یکی از قهرمانان ملی، یعنی شهید بروجردی میتاباند. در این گزارش به بهانه اکران این فیلم در نوروز ۱۴۰۲ تلاش خواهیم کرد به بررسی جایگاه و اهمیت آن بپردازیم. با نگاهی به تاریخ سینمای ایران تاکنون فیلمهایی چون «شب واقعه»، «به کبودی یاس»، «شور شیرین»، «زیباتر از زندگی»، «چ»، «ایستاده در غبار»، «تک تیرانداز» و «موقعیت مهدی» روایتگر برشی از زندگی این قهرمانان بودهاند اما به جرأت میتوان گفت «غریب»یک سر و گردن از آنها بالاتر است. «غریب» روایتی است از وقایع کردستان در سالهای ۵۸ و ۵۹؛ که آغاز مسیری برای تبدیل شهید محمد بروجردی به مسیح کردستان شد. فیلم «غریب» برشی از دوران فرماندهی شهید محمد بروجردی را در منطقه غرب به تصویر میکشد و حامد عنقا فیلمنامه آن را با استفاده از کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» اثر نصرتا... محمودزاده نوشته است. محمدحسین لطیفی که ساخت اثر ارزشمندی چون «روز سوم» را در کارنامه کاری خود دارد، کارگردانی این فیلم را برعهده گرفته است تا با تمام وجود اثری خلق نماید که در اذهان ماندگار شود. فیلم قدم به قدم مخاطب را به محمد بروجردی نزدیک میکند و زوایای شخصیتی او را در موقعیتهای مختلف به او میشناساند، مخاطبی که شاید فقط اسمی از شهید بروجردی شنیده باشد بعد از حدود ۱۲۰ دقیقه چنان شیفته بزرگی و عظمت شخصیت او میشود که با وجود آنکه فیلم با شهادت او پایان نمیپذیرد، بعد از پخش تیتراژ پایانی قطعا تا دقایقی از تماشای این حجم از جانفشانی و ایثار توان حرکت نخواهد داشت. فیلمساز تأکید دارد لطافت روح محمد را در مقابل مردمان بیپناه کردستان در کنار سرسختی او در برابر ضدانقلاب توأمان به تصویر بکشد و جدا از همه ویژگیهای مبارزه و چریک بودن شهید بروجردی، تصویر تازهای از شخصیت او به نمایش بگذارد. در این فیلم بروجردی اهل سینما و شعر است، فیلم نبرد الجزایر و محمد رسول الله را میبیند تا دریابد چگونه میتوان بدون جنگ و خونریزی همچون فتح مکه کردستان را از لوث وجود ضد انقلاب پاک کرد، با اینکه سکانسهای محمد و همسرش فاطمه در فیلم محدود است اما همان دو سه سکانس رابطه عاشقانه او با همسرش را با ظرافت به تصویر میکشد. یکی از موضوعات مورد مناقشه در اوایل پیروزی انقلاب که دشمنان هم روی آن مانور میدادند جدا کردن صف ارتش از سپاه و طاغوتی خواندن آنها بود اما «غریب» به پشتوانه فیلمنامهای مستحکم بر اساس اسناد تاریخی بخوبی این ادعای کاذب را افشا میکند. فیلم با نمایش جانفشانی های ارتش جمهوری اسلامی ، شهید محمد بروجردی را حلقه وصل همه آنانی میداند که برای وطن و مردم از جان گذشتند. بیشتر شخصیتهای داستان به طبع فضای خشن و جنگ و خونریزی آن مرد هستند و در این میان کژال تنها نماینده زنان و دختران کرد میباشد که فیلم به او پرداخته است؛ کژال تحصیل کرده و پزشک است، زخم خورده ضدانقلاب میباشد، با وجود خشم و نفرتی که از آنها بخاطر کشتن همسرش دارد تحت تأثیر رفتار بروجردی حاضر میشود برای ساختن آیندهای روشن تخم کینه را کنار بگذارد. «غریب» تصویری ملموس و باورپذیر از چهره و نفس مسیحایی بروجردی نشان میدهد و همزمانی اکران آن با شرایط کنونی جامعه اتفاق مبارکی است؛ چرا که «غریب» میتواند تلنگری به مدیران و مسئولان کشور باشد که در مقابل افراد معترض ابتدا باید کار فرهنگی کرد، باید با آنها صحبت کرده و آگاهشان کنیم کاری که بروجردی با تمام مشغله آن را مهم میشمرد؛ یادمان بیاید سکانسهایی که با زندانیان قبل از اجرای حکم در زندان ساعتها حرف میزند تا بتوانند حق را از باطل تشخیص دهد و بقول بروجردی:«اگر بتوانیم دو نفر را هم به سمت خودمان بکشانیم ما بردهایم و همواره باید یادمان باشد جنگ آخرین راهه». مصداق بارز این استراتژی سرنوشت شخصیت سیروان در فیلم است. همچنین فیلم بخوبی ضرورت ولایت پذیری برای عبور از بحرانها را نشان میدهد. یادمان بیاید تکرار مدام این جمله را از بروجردی که من سرباز امامام. در پایان گزارش فارس میخوانید،نسل امروز با دیدن فیلمهایی چون «غریب» و.... در مییابد امنیتی که امروز دارد به آسانی بدست نیامده است و برای آن خونهای پاک بسیاری ریخته شده است. از این رو ضروری ست تدبیری اتخاذ شود تا نوجوانان و جوانان امروزی فیلمهای آگاهی بخشی چون «غریب» را حتما تماشا کنند.