ایامالله مبارک دهه فجر، فراتر از مناسبتهای دیگر، فرصت دوبارهای را برای یادآوری حضور بیبدیل و البته بیادعای «مردم» در صحنه تصمیمسازی برای «فردا»های بهتر را فراهم میآورد. در این ایام، دولتمردان و مسئولان که جملگی خود منتخب همین مردم هستند، صرفا به تجدید خاطراتی از بخشی از جانفشانیها، فداکاریها، ازخودگذشتگیهای مردم و از مهمترین مسئله این روزهای کشور یعنی ضرورت توجه به «نیازهای مردم» زیرکانه به سرعت عبور میکنند.
بررسی موشکافانه گفتار و رفتار دولتمردان و مسئولان و مدیران اجرایی کشور در دو دهه اخیر نشان میدهد که نگاه به آحاد جامعه « مناسبتی» شده است و این یک واقعیتی انکار ناپذیر است. طبعا در این نوع نگاه یعنی در نگاههای مناسبتی، جایگاه بیبدیل مردم در افتخارآفرینیها و موفقیتها و دستاوردها از اولین روزهای انقلاب تا دوران کنونی یعنی اقتدار ایران اسلامی هستهای کنونی، وضرورت توجه شایسته و بایسته به مردم، صرفا تا سطح شعار و تعارفات سیاسی تنزل یافته است!
سوگمندانه اینکه امروز با گذشت نزدیک به ۴۰ سال از شکلگیری نهضت اسلامی امام روحالله(ره)، «مردم» در محاسبات سیاستپیشگان در جایگاه مطلوب و شایسته خود قرار ندارند و عجیبتر آن که هریک از جریانهای مدعی سیاسی در ایران همچنان در تلاشند تا اینگونه القا کنند که سنگ مردم را بر سینه میکوبند.
از سوی دیگر، «فضای انتخاباتی» دوره جدید انتخابات ریاست جمهوری و شورای اسلامی شهر و روستا به تدریج حال و هوای کشور را دربرگرفته و جریانهای سیاسی را نیز درگیر خود کرده است.اما آنچه در این هیاهوی گذرا و ادواری به ویژه در دهه اخیر کمتر به آن توجه شده و میشود «نیاز»ها و «خواستنی»های «جامعه» بالنده و پویای ایران اسلامی هستهای است.
بازیگران سیاسی و سیاستپیشهگان دهههای اخیر به رغم این که میکوشند خود را مطلع امور و آگاه به وضعیت موجود نشان دهند اما هریک به نوعی در میدان عمل و در مواجهه با ضرورتهای حال جامعه و نیازها و مشکلات آحاد مردم از آنها به سرعت میگذرند. عجیب آنکه همچنان اصرار دارند بهتر از رقبای سیاسی خود مردم و وضعیت آنان را میشناسند و به نوعی نیز از طرف مردم برای تداوم «زیست سیاسی» خود تصمیمگیری میکنند!
فراموش نمیتوان و نباید کرد که ثبات،آرامش، امنیت و اقتدار ایران امروزی حاصل ازخودگذشتگیها و جانفشانیهای مردان و زنان بیادعای ایرانی است.
یکی از اشتباهات متداول جریانهای سیاسی در محاسبات انتخاباتی خود این بوده که هریک در آستانه انتخابات به «نقد وضع موجود» مشغول شده و میشوند. از وضعیت حال میگویند و مینویسند اما درباره کارکرد جریان متبوع سیاسی خود و حاصل این کارکرد که بیگمان در پدید آوردن وضعیت موجود نیز نقش داشته است، سکوت میکنند!
به گزینه دیگر، هریک از مدعیان دفاع از حقوق مردم و منتقد حال و گذشته «وضعیت موجود» خود نمایندگانی در دهههای اخیر به مردم معرفی کرده و با وعده و وعید فراوان «آرای عمومی» را به سمت و سوی آنان سوق داده و صباحی به سکانداری امور اجرایی، تصمیمسازی و تصمیمگیری مشغول بودهاند. پس به خوبی و بیش از دیگری از عملکرد خود، ضعفها و قوتهای نامزدهای منتخب خود در اداره امور مطلعاند. میزان و نقش هر یک از برنامهها و تصمیمات را نیز در ایجاد وضع موجود میدانند اما عجیب اینکه همواره منتقدتر از مردم بودهاند!
اکنون باید پرسید مردم اینروزهای ایران اسلامی هستهای چه نیازهایی دارند؟ آیا نیازهای مردم احصا شده است؟ مدعیان جریانهای سیاسی که هریک به نوعی سنگ مردم را بر سینه میکوبند تا چه میزان در متن مردم در رفتوآمدند؟ آیا از شرمندگی جوانان در خانه و خانوادهها خبر دارند؟ آیا از ناهمخوانی دخل و خرج اکثریت مردم مطلع هستند؟ آیا از گسترش خط فقر به ویژه در شهرستانها و شهرهای دورتر از تهران و کلانشهرها آگاهی دارند؟ و سوالات بسیاری از این دست را میتوان بر سینه کاغذ سیاهه کرد اما.....
برآوردهای اولیه از صحنه پیشروی نشان میدهد که نزدیک به ۵۰ میلیون نفر در عرصه انتخابات ریاست جمهوری آتی و انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا مشارکت میکنند. به عبارت دیگر مردم فارغ از بازیهای سیاسی و فراتر از نگاههای جناحی و جریانی به انتخابات، باردیگر همچون انتخابات گذشته «مشارکت حداکثری» را به رخ جهان میکشند. مردم وفادار ایران اسلامی همواره این واقعیت را به رخ کشیدهاند که در هریک از صحنهها – بدون هیچ ادعایی - پررنگتر از گذشته مشارکت داشته و دارند اما آیا وقت آن نرسیده که جناحهای استخواندار و جریانهای با سابقه سیاسی دهههای اخیر در رفتار و کارکرد خود به دور از «خودشیفتگی»ها بازنگری داشته باشند؟ آیا وقت آن نرسیده که صادقانه از پیشگاه این مردم بیمثال و بیبدیل در جهان عذر تقصیر خواسته و از هماکنون به دور از اسمها و عناوین، با برنامههایی مشخص، ساده فهم همراه با مدیران و مسئولانی که برای اجرای برنامههای آتی مدنظر دارند، در انتخابات ۹۶ حضور یابند؟
بیتردید این رویکرد جدید به انتخابات هم از میزان هزینههای چند میلیاردی تبلیغاتی میکاهد و هم نگاه به مردم و نیازهای آنان را واقعیتر و ملموستر میکند.
محمد کریمی