عباس ضیایی نیری کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفتوگو با سیاست روز گفت: رویای قلمرو عثمانی و افسارگسیختگی سیاسی و نظامی ترکیه در لشگرکشی غیر منتظره و خارج از عرف چند روز گذشته آنها به عفرین سوریه و نقض دوباره حاکمیت کشور سوریه به بهانه اقدام پیشگیرانه نظامی علیه پ.ک.ک ، شاید در بین موافقان غربی و مخالفان دارای دیدگاههای خاصی باشد اما بطورحتم صحت بر این نکته دارد که دولت حاکم بر ترکیه به هیچ وجه قابل اطمینان نیست، اینکه برخی خوشبینان عرصه سیاست بعد از همکاری این کشور و حضور در مثلث ایران ترکیه و روسیه بر این گمان بودند که آمریکا و ناتو متحد اصلی خود را در این جغرافیای سیاسی از دست داده برداشتی سادهلوحانه و احمقانه بوده که بیشک سیاستمداران ما به آن توجه داشتهاند.
وی بیان داشت: شاید این مدل خاص دولتمردان ترکیه باشد که با یک دست ، دست دوستی میدهند و در دست دیگر خنجری دارند که از پشت ضربه بزنند، همانطور که پیش از حضور داعش و گروههای تروریستی در سوریه این مدل سیاسی تجاری را در قبال بشار اسد انجام دادند و مدتی بعد نیز با توهم گسترش امپراطوری خود تبدیل به مار خوش خط و خالی شدند که دوست و دشمن را تشخیص نمیداد و با مراوده با داعش و حمایت از این گروه خبیث و همکاری با آمریکا وآلسعود برای قدرتهای منطقه خط و نشان کشیدند، تا زمانی که با اشتباه به ظاهر سیاسی خود هواپیمای سوخوی روسیه را سرنگون کردند و حتی تا مدتی حاضر به عذرخواهی از دولت و کشور روسیه نبودند،
ضیایی نیری بر این باور است؛ اینکه چه در پس و فکر بازیگردانان صفحه سیاسی شطرنج بود که سناریوی کودتای نا فرجام ترکیه رقم خورد و اختلافات آنکارا و واشنگتن شروع به شکلگیری جدیدی گرفت و امریکا ممانعت از تحویل فتح ا... گولن که در ظاهر مظنون اصلی کودتای یک روزه بود، به ترکیه نمود و یا ترور سفیر روسیه در ترکیه و سپس تغییر ناگهانی رفتار سیاسی اردوغان وآمدن به سمت روسیه و ایران، شاید تازه اندیشان سیاسی را به این روند نزدیکی امیدوار کند اما کهنهکاران این عرصه این فرض را نیز در نظر میگیرند که بازی جدیدی در حال شکلگیری است.
وی با اشاره به اینکه مناسبات ترکیه با اروپا و امریکا حالتی شکننده به خود گرفته نیز قابل توجه است، اظهارداشت: مسلما بعد از حضور روسیه در جبهه واقعی مبارزه با تروریسم و داعش، و پیشبینی شکست داعش در منطقه به ذهن اتاق فکر غرب خطور کرد و ۲ اندیشه را در دیگر طرحهای خود گنجاندند که اگر تروریسم موفق شود خاور میانه جدید را رقم خواهند زد و اگر شکست خورد، راه فراری چون دولت ترکیه را برای پیشبرد اهداف بلند مدت خود در کنار خود دارند.
وی افزود: ترکیه عضو پیمان ناتو آتلانتیک شمالی است، یعنی عضو بزرگترین تهدید امنیتی برای روسیه و هر کشوری که بخواهد با ترکیه وارد نزاع گردد، چطور کوچکترین حرکت روسیه در جوار خود با واکنش ناتو همراه است اما، در همکاری ترکیه با روسیه علیه داعش، واکنش مهم و قاطع و مخالفت برانگیزی را شاهد نبودیم، حال که پرونده داعش بسته شده و تقریبا از بین رفته و منطقه نیاز به آرامش دارد، چرا ترکیه این رفتار مشکوک و دامنهدار را صورت داده است و قابل تامل است که سران اروپایی و عضو ناتو نیز از این عمل دولتمردان ترکیه به صورت مستقیم و غیر مستقیم حمایت کردهاند.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه در پس تمام اتفاقات این چند سال اعم از کودتا، ترور سفیر روسیه، سرنگونی جنگنده روسی و خرید نفت از داعش و منازعه با آمریکا و تغییر رفتار سیاسی ترکیه و یا مخالفت تلویحی با طرح مسعود بارزانی در اقلیم کردستان چه بوده است، تصریح کرد: همه یک نکته را روشن میکند آن هم باز دسیسهای در راه است و حتی اگر در کوتاه مدت به دنبال برداشتی نباشند بیشک در بلند مدت باید شاهد رخدادهای عجیبی باشیم که شاید شنیدن جمله ولادیمیر پوتین بعد از سرنگونی سوخوی روسی از زبان سیاستمدار دیگری شنیده شود که ترکیه از پشت خنجر زد، ملاحظه به این صحبتهای چند روز اخیر ضروری است.
ضیایی نیری معتقد است، اینکه معاون دبیرکل ناتو همزمان با این اقدام ترکیه اظهار داشته این سازمان با آنکارا پیرامون این موضوع تفاهم فکری دارد و نگرانیهای ترکیه را درک میکند از طرفی دیگر سخنگوی وزارت خارجه انگلیس هم اظهار داشته ترکیه منافع مشروع در امنیت مرزی با سوریه دارد و لندن پیگیر اتفاقات شمال سوریه خواهد بود، همچنین نکته قابل توجه دیگر این است که آمریکا از ترکیه خواسته که در این مسئله خویشتنداری کند و این اطمینان را به آمربکا دهد که حمله نظامیاش به منطقه عفرین از نظر زمانی و وسعت محدود و کوتاه خواهد بود و وسواس کمتری در برخورد با این موضوع نشان دهد و در ادامه نیز واشنگتن از طرفین خواسته تمرکز خود را بر هدف اصلی یعنی شکست داعش معطوف دارند!
وی خاطرنشان کرد: با وجود اظهار نظرهای متفاوت دولتها در این چند روز از جانب کشورهایی نظیر فرانسه، امارات، مصر و نیز واکنش ناتو و انگلستان و برخورد آمریکا با این رویداد غیرعرف در عرصه بینالملل، سیاستمداران ما با دقت بیشتری باید این اتفاقات را رصد کنند تا شاهد اتفاق جدیدی در دوران بعد از داعش در منطقه نباشیم.