امروز در حالی پوتین و ترامپ در فنلاند گردهم میآیند که مقامها و صاحبنظران آمریکا و روسیه معتقدند که دستیابی به توافق بر سر مسائل مهم و خاص بین روسای جمهوری دو کشور در نشست دوشنبه در فنلاند دور از ذهن است.
فنلاند امروز میزبان نشستی است که از ماهها پیش بر سر آن و اهمیتش بحثهای بسیاری صورت گرفته است آری امروز پوتین و ترامپ روسای جمهور آمریکا و روسیه دیدار دارند دیداری که نشان میدهد بیش از آنکه رنگ و بوی دوستی داشته باشد برگرفته از چنگ و دندانهایی است که دو کشور برای قدرتنمایی به یکدیگر نشان میدهند و بیشتر نشست جنبه نزاع دارد تا حل اختلافات.
نشست روسای جمهوری آمریکا و روسیه در حالی در هلسینکی فنلاند برگزار میشود که روزنامه کامرسنت روسیه، از اختلاف نظر واشنگتن و مسکو بر سر متن بیانیه نهایی این نشست خبر میدهد. مسکو پیش نویس بیانیه پایانی نشست سران دو کشور را برای واشنگتن ارسال کرد و طرف آمریکایی نیز ضمن اعلام آمادگی برای استفاده از این سند به عنوان پایه توافقات پایانی، تاکید کرد، در این سند باید نگرانی کاخ سفید درباره دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ ذکر و تضمین داده شود که چنین اتفاقی در آینده رخ نخواهد افتاد.
تام گرام مدیر پیشین مسائل روسیه در دولت جورج بوش و مدیر اجرایی فعلی گروه انجمن کیسینجر در گفتوگو با کامرسنت یادآورشد: بیانیه پایانی نشست سران باید نشاندهنده واقعیات کنونی در روابط دو کشور باشد، در غیر این صورت جدی گرفته نخواهد شد. به گفته وی، بهتر است در بیانیه پایانی اشاره شود که دو کشور به وجود اختلاف در دیدگاههای جدی فیمابین اعتراف میکنند، نگران تشدید رویارویی دو کشور و امکان وقوع درگیری نظامی واقعی هستند و آمادگی دارند تا نخستین گامها برای ایجاد شرایط مناسب به منظور به حداقل رساندن خطر رویارویی تمام عیار بین دو کشور بردارند. این مساله اساس همکاریهای دوجانبه آتی مطابق با منافع دو کشور را فراهم خواهد ساخت. همانند روال گذشته، این بار نیز، نشستهای تاریخی آمریکا و روسیه در خارج از واشنگتن و مسکو برگزار میشود.
فرانکلین دلانو روزولت نخستین بار در تهران با جوزف استالین دیدار و گفتوگو کرد. آنها چند ماه پیش از پایان جنگ جهانی دوم بار دیگر در یالتای کریمه دیدار کردند. تنها نشست هری ترومن با استالین در پوتسدام، در حومه برلین بود. جان افکندی در ژنو با نیکیتا خروشچف و رونالد ریگان نیز در ریکجاویک ایسلند با میخائیل گورباچف دیدار و گفتوگو کرد. البته، نمیتوان تضمین داد که نشست دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، مقدمه و شروع یک روند باشد. آمریکا و روسیه در طول چند سال گذشته فرسوده و ضعیف شدهاند. در طول هشت سال پیش، نشستی در سطح روسای جمهوری دو کشور برگزار نشد. فهرست اختلافهای دو طرف، بیپایان است.
نشستهایی که در سطح رهبران دو کشور برگزار میشود، به ندرت به حصول توافقهای مهم میانجامد. مسکو و واشنگتن نیز چنین انتظاری از دیدار پوتین و ترامپ ندارند. جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید در سفر اخیر خود به مسکو نیز گفته بود که برگزاری چنین نشستی خود یک دستاورد بشمار میرود. مذاکرات سران دو کشور ساختار دشواری ندارد و دو طرف به سادگی با یکدیگر صحبت خواهند کرد.
براساس اعلام اندیشکده شورای روابط خارجی، روسای جمهوری آمریکا و روسیه تاکنون رابطه نزدیک و حسن تفاهم چندانی برای به نمایش گذاشتن نداشتند و نشست آنها در هلسینکی فنلاند، بدون رویکردهای تازه در قبال مسائل مختلف، از کنترل تسلیحات تا زد و بند در انتخابات، موفقیتآمیز محسوب نمیشود.
ترامپ و پوتین در نشست احتمالا درباره مداخله در انتخابات ریاست جمهوری، اوکراین، سوریه و کنترل تسلیحات هستهای گفتوگو میکنند. اطلاعات منتشر شده حاکی است که مذاکرات ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در پایتخت فنلاند با در نظر گرفتن کنفرانس مطبوعاتی پایانی، حدود سه ساعت به طول خواهد انجامید.
در برنامه تنظیم شده این نشست که اپلیکیشن هلسینکی آن را منتشر کرده، آمده است؛ نشست ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ روسای جمهور روسیه و آمریکا از ساعت ۱۳:۱۵ دقیقه آغاز میشود و سپس در ساعت ۱۶:۳۰ دقیقه ولادیمیر پوتین با سائولی نینیسته رئیسجمهور فنلاند دیدار خواهد کرد. در این برنامه آمده که دونالد ترامپ از ۷ تا ۱۰ صبح با رئیسجمهور فنلاند ملاقات خواهد کرد. همچنین یوری اوشاکوف مشاور رئیسجمهور روسیه گفته، این نشستها در کاخ ریاست جمهوری در مرکز هلسینکی برگزار میشود. ر ابتدا رهبران دو کشور با حضور مترجم با یکدیگر گفتوگو میکنند و سپس گفتوگوها در هنگام صرف صبحانه و با حضور برخی از همراهان دو طرف ادامه پیدا میکند. پس از آن روسای جمهور در کنفرانس خبری مشترک حاضر شده و به برخی سوالها پاسخ خواهند داد.
در این میان «کریستین نیلسن» وزیر امنیت داخلی آمریکا، اعلام کرد که روسیه با استفاده از شبکههای اجتماعی درپی ایجاد تفرقه میان مردم آمریکا است. روسیه در سالهای اخیر همواره متهم به انجام حملات سایبری در آمریکا بوده و بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ ایالات متحده متهم به دخالت در آن شد. رئیسجمهور آمریکا گفت که کنار آمدن با روسیه، واقعا چیز خوبی است.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا همزمان با سفر به انگلیس، در مصاحبه نشریه «دیلی میل» درباره مسائلی از جمله دیدار آتی خود با رئیسجمهور روسیه و انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا صحبت کرد. او درباره رقابت نامزد دموکراتها با او در انتخابات ریاست جمهوری هم اینطور جواب داد: «من هیچ کسی را نمیبینم که با من رقابت کند. من همه آنها را میشناسم و هیچ کسی را (برای رقابت) نمیبینم». آقای مورگان از رئیسجمهور آمریکا درباره دیدارش با ملکه بریتانیا سوال کرد و پرسید که آیا با او درباره «برگزیت» (جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا) گفتوگو کرده است یا نه.