سياست روز آنلاين: واشنگتن كه سلطه بر آسياي مركزي و قفقاز را در سر دارد توسعه روابط با جمهوري آذربايجان را از اصول خود قرار داده است چنانكه سوم تيرماه هيأت نمايندگي آمريكا به رياست دستيار وزير امورخارجه اين كشور در امور سياسي و نظامي به باكو خواهد رفت.
هرچند كه جمهوري آذربايجان براي برخي ملاحظات در كنار روسيه، تركيه و ساير كشورهاي منطقه قرار دارد، اما رويكرد همه جانبه آن به روابط با آمريكا و ناتو اين امر را با ابهاماتي همراه ساخته است.
در اين چارچوب مقامات دو كشور در سطوح مختلف با يكديگر ديدار و رايزني دارند.
در جديدترين دور از اين مذاكرات خبرگزاري "ترند " آذربايجان گزارش داد هيأت نمايندگي آمريكا با سرپرستي "اندرو شاپيرو " دستيار وزير خارجه آمريكا در امور سياسي و نظامي 24 ماه ژوئن (3 تيرماه) به آذربايجان سفر خواهد كرد. در چهارچوب سفر اين هيأت آمريكايي به آذربايجان، دور جديد مذاكرات امنيتي آمريكا و آذربايجان در باكو برگزار خواهد شد. بر اساس ادعاي مقامات دو كشور محور اين مذاكرات را مسايل مختلف امنيتي، از جمله امنيت دريايي، مبارزه با ترور، امنيت مرزها، تقويت همكاري در زمينه منع گسترش سلاح‌هاي كشتار جمعي تشكيل مي‌دهد.
نگاه آذربايجان
بسياري از ناظران سياسي بر اين عقيده‌اند كه توسعه مناسبات آذربايجان و آمريكا برگرفته از اهدافي كلانتر از اين مسائل باشد، چرا كه هر كدام داراي خواسته‌هاي گسترده‌اي هستند كه در لواي روابط دو جانبه به دنبال آن هستند.
جمهوري آذربايجان همگرايي با آمريكا را نوعي قدرت نمايي در برابر روسيه و ساير كشورهاي منطقه مي‌داند. مهمترين مسئله براي باكو تقويت جبهه خود در برابر ارمنستان است. در حالي كه رويكرد روسيه بيشتر به سمت ارمنستان است، باكو سعي دارد اروپا و آمريكا و حتي تركيه را در جبهه خود قرار دهد. تامين منافع اقتصادي از ديگر خواسته‌ها باكو است. جمهوري آذربايجان با اتخاذ بازي چند جانبه در منطقه و جهان به دنبال كسب منابع مالي است تا به اقتصاد نامطلوب خود سرو ساماني دهد. آنها براي رسيدن به اين مقصود چراغ سبزهايي به غرب در زمينه برخوردار شدن از منابع نفتي درياي خزر داده‌اند كه انتقاد كشورهاي منطقه را به همراه داشته است.
باكو در نگاه واشنگتن
واشنگتن نيز به دليل منابع انرژي و نيز موقعيت جغرافيايي آذربايجان نگاه ويژه‌اي به اين كشور دارد. آمريكا سلطه بر اين كشور را برابر مقابله با ايران، روسيه، تركيه و در نهايت پلي براي ورود به تمام آسياي مركزي و قفقاز مي‌داند. در كنار مناسبات اقتصادي آمريكا، نگاه ويژه نظامي نيز به اين كشور دارد. درپي انتشار خبر کمک تسليحاتي 800 ميليون دلاري روسيه به ارمنستان، منابع خبري آذربايجان از برپايي پايگاه نظامي آمريکا در خاک جمهوري آذربايجان خبر دادند.
روزنامه "يني مساوات" چاپ باکو نوشت: آمريکا از مدت ها قبل خواهان برپايي يک پايگاه نظامي در درياي خزر بوده و براي تحقق اين هدف با جمهوري آذربايجان به توافق رسيده است. "يني مساوات" به نقل از يک منبع ديپلماتيک نوشت: پايگاه نظامي آمريکا در يکي از جزاير درياي خزر متعلق به جمهوري آذربايجان برپا خواهد شد.
چندي پيش نيز منابع خبري از طرح آمريكا براي اجاره كردن پايگاه قبله كه اكنون در اجاره روسيه است براي اجراي طرح سپر موشكي خبر دادند كه به دليل مخالفت‌هاي شديد روسيه به توافق نرسيدند.
در بعد ديگر نظامي، همكاري‌هاي ناتو و جمهوري آذربايجان از سال 1994 تاكنون همواره تقويت شده است و عمليات و برنامه‌هاي مختلفي بين جمهوري آذربايجان و ناتو در اين مدت انجام شده است. ناتو نيز مهره ديگر آمريكا در اين كشور است كه اهداف نظامي را پيگيري مي‌كند.
حمايت از صهيونيست‌ها
از ديگر اقدامات آمريكا در جمهوري آذربايجان تامين منافع صهيونيست‌ها است. رژيم صهيونيستي از سال‌ها پيش تحركات گسترده‌اي را براي ورود به آذربايجان آغاز كرده است كه در ابعاد اقتصادي، سياسي و نظامي است. در طول جنگ 22 روزه غزه و 33 روزه لبنان، باكو تامين كننده منابع سوختي صهيونيست‌ها بود. آمريكا در تمام مذاكراتش با جمهوري آذربايجان، خواسته‌هاي صهيونيست‌ها را نيز در نظر دارد چنانكه بخشي از اهداف پنهاني سفر دستيار وزير خارجه آمريكا به آذربايجان را تحقق اين امر تشكيل مي‌دهد. اقدامي كه با مخالفت شديد مردم آذربايجان همراه شده است.
البته روابط آمريكا و آذربايجان نيز چندان مطلوب نمي‌باشد چنانكه انتقادهاي وزارت خارجه و كنگره آمريكا از وضعيت حقوق بشر در آذربايجان، خشم مقامات باكو را به همراه داشته، لذا دلجويي از آذربايجان و ادامه توسعه مناسبات دو جانبه را مي‌توان به اهداف سفر دستيار وزير خارجه آمريكا به اين كشور افزود.
