آمریکاییها در سال ۲۰۱۱ بر اساس توافقنامه امنیتی بغداد- واشنگتن باید عراق را ترک میکردند اما در عمل این کار صورت نگرفته و هر بار آنها به بهانهای وارد عراق شدهاند چنانکه از سال ۲۰۱۴ با ادعای مقابله با داعش در ابعاد قابل توجهی این سیاست را اجرا کردند. به رغم آنکه یک سال از پیروزی عراق بر امارت داعش میگذرد اما اخبار و گزارشها از تحرکات جدید آمریکا در این کشور حکایت دارد چنانکه کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق ضمن تایید مجدد ورود محرمانه شماری از نظامیان آمریکایی از سوریه به خاک کشورش، از احداث یک پایگاه نظامی جدید آمریکایی در کردستان عراق خبر داد.
«کریم علیوی» عضو این کمیسیون پارلمانی در گفتوگو با پایگاه خبری «المعلومه» تصریح کرد: نیروهای آمریکایی یک پایگاه نظامی جدید در اربیل با هدف تهدید کشورهای همسایه و استفاده از عراق برای انجام عملیاتهای آمریکا در منطقه احداث کردهاند.حال این سوال مطرح میشود که چه عواملی زمینه ساز دخالت آمریکا در عراق است؟ پاسخ به این پرسش را در نوع عملکردهای داخلی عراق و برخی اختلافات و چند دستگیها در این کشور میتوان جستجو کرد.
عراق کشوری با همه نوع ثروت است و تجربیات تاریخی در درگیریهای سیاسی داخل ارتش و بین احزاب ملی، ملی، فرقه ای و قومی کم ندارد ، حتی بیش از ده ها بار کودتاهای نظامی به چشم خود دیده که به ظهور آشفتگیهای دائمی در نتیجه ریخته شدن خون ها و تغییرات دائمی و اجباری در موقعیتهای قدرت، منجر شده است.علی رغم اینکه شهروندان اصیل عراق از شیعه تا سنی و کرد و همچنین مسیحی و ایزدی و به کشورشان افتخار میکنند آنها حامی تمامیت ارضی و حاکمیتی عراق هستند مشروط به اینکه تعصبات تنگ نظرانه آنها در قدرت لحاظ شود.این شکافهای داخلی در مرحله حکومت دیکتاتورهای نظامی عراق از دهه پنجاه قرن گذشته پنهان بود و آمریکاییها متوجه شدند چگونه از این وضعیت به نفع بقای اشغالگری خود بدون مقاومتی قابل ذکر استفاده کنند.
آمریکاییها همواره بر آن بودهاند که بین عرب ها و کُردها اختلاف قومی و فرقه ای ایجاد کنند؛ اما آنها به این قضیه که توانایی ایجاد یک جامعه متحد عراقی را نابود کرد اکتفا نکردند بلکه بنای جنگ میان شیعه و سنی را گذاشتند که تا حد اندکی وجود داشت و به دو صورت آتش آن را شعله ور کردند، ترساندن سنیها از یک پروژه شیعه ایرانی که درصدد کنترل عراق، کل خلیج، سوریه و لبنان است و از سوی دیگه شیعیان را از پروژه داعشی سنتی که به دنبال تسلط بر قدرت در عراق است ترساندند. معلوم میشود که آمریکای اشغالگر از دخالتهای کشورهای عربی و منطقه ای همجوار برای تعمیق شکاف درگیریهای قومی، طائفه ای و سیاسی بین جریانهای عراقی استفاده میکند و از همین روست که بی رو دربایستی و با تمسخر و تحقیر با عراق رفتار میکند به شکلی که ترامپ در سفر اخیر خود به عراق برخورد کرد. با توجه به این وضعیت این نکته اساسی را میتوان یافت که راهکار عراق برای پایان دادن به رویاهای آمریکا تکیه بر وحدت و انجسام داخلی است که ضمن تحقق اهداف دولت و ملت عراق زمینه ساز مقابله واحد با دخالتهای بحرانساز آمریکا میشود.
نویسنده: فرامرز اصغری