«زهرمار» فیلم مهمی در سینمای کشور نیست، اما حتما برای جامعه مداحان کشور یک اثر قابل تحلیل است. ماجرای مداحی که بر اثر یک توطئه، با زنی موادفروش همراه میشود و قصه فیلم در همین بستر شکل میگیرد.
نخستین تجربه سینمایی سیدجواد رضویان از جنس فیلمهای سینمای تجاری است که اساسا برای گیشه ساخته میشوند تا در ژانر کمدی و با حضور بازیگران امتحان پس داده، گیشه را تصاحب کنند و چرخهای صنعت سینما را بچرخانند.
اما شمایلی که از یک مداح اهلبیت در این فیلم ساخته میشود، میتواند از چند جهت قابل بررسی باشد:
مداحان اهل بیت باید بپذیرند که «سلبریتی» شدن مصائبی هم دارد. این روزها که بسیاری از ذاکران اهل بیت آوازه کشوری و حتی جهانی پیدا کرده اند، فرصت نقدشان هم رسیده و دیگر نمیتوان با عناوینی مانند «نوکران سیدالشهدا» برای آنها مصونیت قائل شد. مردم، اهل رسانه، سینما و کارشناسان حق دارند در عین ارادت به ساحت مقدس اهلبیت، مداحان را نقد کنند. زهرمار نخستین تجربه است و بدون تردید این مسیر ادامه دارد و نمیتوان مقابلش ایستاد.
همه هیئتی هایی که این فیلم را میبینند، قطعا به این نتیجه میرسند که فیلمساز شناخت درستی از این جامعه نداشته و تصویری کاریکاتوری از یک مداح ارائه میدهد که بسیار از واقعیت دور است، اما واقعا چه اتفاقی افتاده که نمای بیرونی جامعه ذاکران اهلبیت برای قشری از جامعه اینقدر عجیب شکل گرفته؟ مداح قصه ما با بازی سیامک انصاری، از همان ابتدای فیلم به سبک یکی از ترانههای داخلی مولودی میخواند، سودای انتخابات دارد و میخواهد عضو شورای شهر شود، برای یک مداحی بالای قبر ۳ میلیون تومان میگیرد، عرضه دفاع از خودش را در برابر توطئههای یک زن ندارد و در نهایت شمایل یک فرد سادهلوح و بیعرضه از او ساخته میشود. جالبتر آنکه در فیلم دیگر جشنواره امسال، «دیدن این فیلم جرم است» که اتفاقا با دغدغه انقلاب اسلامی ساخته شده و به مذاق بسیاری از دوستداران جبهه فرهنگی انقلاب خوش آمده، تصویر دیگری از یک مداح نشان داده میشود که تندخو و عصبانی مزاج است، پرخاش میکند، با منطقی مخدوش از آرمان هایش دفاع میکند و همه دغدغهاش فرماندهی یک پایگاه بسیج است!
در چنین شرایطی بهتر است به جای انتقاد از سازندگان «زهرمار» و فیلمهای دیگر، کمی لنز دوربین را به سوی خودمان بگیریم و ببینیم چه کردهایم که بخشی از جامعه اینگونه قضاوتمان میکند؟ حواشی سالهای اخیر و تغییر رفتار برخی از مداحان چقدر در شکلگیری این تصویر چقدر موثر بوده است؟ بپذیریم که زمان نقد رسیده و گریزی نیست.
نویسنده: رضا صیادی مدیرمسئول پایگاه اطلاعرسانی «عقیق»