همین چند روز پیش بود که پزشک زن ایرانی ساکن آمریکا که تحصیلات عالیه خود را در یکی از دانشگاه‌های معروف و مطرح تهران گذرانده است، ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی ارائه داد که نمایشگر بی‌ارزش بودن مصرف شیر در سبد روزانه خانواده است. اگر این خانم علاوه بر اجرای نمایش روی صحنه که تلاش می‌کرد با حرکات مختلف و مؤکد دست و صورت و استفاده از جملات علمی دراین‌باره اصرار ورزد تا مخاطبان خود را قانع نماید خوردن شیر علاوه بر اینکه منافعی ندارد بلکه به دلیل مراحل تولید و فرآوری آن‌ها که همراه با فریب دادن دام‌هاست است تا مرتبا تولیدمثل کنند و بالطبع شیر بیشتری بدهند که منافع دامداران را دوچندان نماید بلکه از مضرات شیر در آغاز تاریخ پیدایش خلقت خبر می‌داد که نوعی فرافکنی به‌حساب می‌آمد زیرا تا به امروز حتی یک مورد ازنظر متخصصان تغذیه در هیچ نقطه از دنیای خاکی درباره بی‌ارزش بودن و یا ضرر داشتن مصرف سالم شیر گزارش نشده است.
استدلال این پزشک پیرامون تبلیغات گسترده برای مصرف شیر به پایان جنگ‌های جهانی اول و دوم برمی‌گشت که غرب با مازاد تولید آن مواجه بود و ناچار می‌شد آن را به جبهه‌ها ببرد و بین سربازان تقسیم کند و اینگونه اعلام نماید شیر با داشتن مواد مغذی انرژی‌زا هم هست؛ اما نظر این پزشک تغذیه چیز دیگری است تا به‌طور کل همه تحقیقات و ایده‌های علمی متخصصان امر را نفی نماید. البته این چندگونه گویی ها در تبلیغات گسترده غرب تازگی ندارد که بعضی وقت‌ها علیه آسپرین می‌گویند و پس از چندی که توانستند تولیدکنندگان بزرگ آن را بدوشند آن روی سکه را نشان می‌دهد تا از منافع این قرص گچی و سفیدرنگ فلسفه چینی و تعریف کنند؛ بنابراین دیوار بی‌اعتمادی به گفته‌های آن‌ها و عواملشان که منحصرا متکی به مادیات هستند را نمی‌توان چندان باارزش دانست، زیرا امروز درحالی‌که تولیدکنندگان مواد لبنی کشور با بحران رکود و مازاد مواجه‌اند، پدران و مادران که با تشویق مسئولان اقدام به فرزندآوری کرده‌اند در به در به دنبال پیدا کردن شیرخشک برای تغذیه آن‌ها هستند. سجاد اسماعیلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو، جند روز پیش اعلام کرد که قرار است 4 میلیون قوطی شیرخشک وارداتی طی دو هفته آینده توزیع گردد و این در حالیست که واحدهای تولیدکننده این محصول در داخل به دلیل نداشتن ارز برای واردکردن مواد اولیه در حالت رکود یا نیمه تعطیل بسر می‌برند!
از آن‌سو سید حیدر محمودی، رییس سازمان غذا و دارو، معتقد است «اکنون مشکل خاصی درباره شیرخشک وجود ندارد اما امکان دارد برخی نام‌های تجاری شیرخشک با کمبود مواجه باشد که بخشی از طریق واردات جبران شده و بخشی از طریق بالا رفتن تولید در داخل جبران خواهد شد و این کمبودها را نیز در آبان ماه نخواهیم داشت و مردم اگر برند خاصی از شیرخشک را می‌خواهند اگر جستجو کنن پیدا خواهد شد!» عبدالحسین روح‌الامین نجف‌آبادی، رئیس کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس هم کمبود شیرخشک و ملزومات پزشکی را ناشی از عدم برنامه‌ریزی و پیش‌بینی بهنگام و به‌موقع می‌داند و می‌گوید: «نیاز سالانه شیرخشک کشورمان 60 تا 70 میلیون قوطی بوده درحالی‌که ظرفیت تولید کشور ده‌ها میلیون قوطی بالاتر از نیاز کشور است و حدود 100 میلیون قوطی در سال می‌توان تولید کرد. درواقع زمانی که با بحران کمبود، افزایش قیمت، قاچاق و خروج از سیستم رسمی دولت مواجه می‌شویم عده‌ای که مترصد واردات هستند و حتی شیرخشک وارد کردند و منتظر ترخیص از گمرک هستند مجددا مجوز واردات را به بهانه آشفتگی بازار می‌گیرند. مسئله اصلی این است که دستگاه‌های نظارتی به‌ویژه تأمین‌کنندگان ارز باید بهنگام و به‌موقع وظیفه‌شان را انجام دهند و پاس‌کاری موضوع میان وزارت بهداشت، بانک مرکزی و گمرک و سایر دستگاه‌ها پسندیده نیست؛ هرچند بارها در کمیسیون بهداشت مجلس مسئولان مربوطه را احضار کردیم و در بالاترین سطوح حتی رئیس مجلس هم به موضوع ورود کرده اما مشکلی حل نشده است. مسئله اصلی تفاوت قیمت و قیمت‌گذاری است.
در حال حاضر شیرخشک 80 هزار تومانی به ارزی که قاچاقچیان می‌آوردند 800 هزار تومان فروخته می‌شود و این بازار را برهم می‌زند.» کمبودهای شیرخشک که از شهریورماه به شکل جدی خودنمایی کرده بود بازهم با یک تصمیم لحظه‌ای یعنی استفاده از کد ملی در توزیع تسکین می‌یابد اما در سطح کشور کارساز نیست که آرش محبوبی، رئیس انجمن داروسازان تهران هم گفته کمبود شیرخشک هنوز وجود دارد و امیدوارم با سیاست‌های کنترل مصرف، این مشکل به‌زودی رفع شود زیرا متولیان امر غذا و دارو شاید آگاه نیستند برخی کودکان شیرخوار هیچ غذای جایگزینی ندارند که چند ماه کمبود شیرخشک، چالشی غیرقابل‌تحمل برای اولیاء آن‌ها فراهم کرده است. همانگونه که فقدان بعضی داروهای حیاتی همچون قرص Varfarin. با جان کسانی بازی می‌کند که نمی‌توانند جایگزینی برای آن پیدا کنند مگر اینکه عازم یکی از کشورهای همسایه شده تا با هزینه کردن چندین میلیون تومان بتوانند یک بسته از آن را تهیه نمایند زیرا ادامه حیاتشان به مصرف این دارو گره خورده است! و دانش‌بنیان‌ها هم به دلیل بی‌برنامگی‌های وزارت بهداشت در حمایت از آن‌ها بیشتر به‌سوی ابداعاتی می‌روند که زودبازده و بدون ضرر باشد!
استدلال این پزشک پیرامون تبلیغات گسترده برای مصرف شیر به پایان جنگ‌های جهانی اول و دوم برمی‌گشت که غرب با مازاد تولید آن مواجه بود و ناچار می‌شد آن را به جبهه‌ها ببرد و بین سربازان تقسیم کند و اینگونه اعلام نماید شیر با داشتن مواد مغذی انرژی‌زا هم هست؛ اما نظر این پزشک تغذیه چیز دیگری است تا به‌طور کل همه تحقیقات و ایده‌های علمی متخصصان امر را نفی نماید. البته این چندگونه گویی ها در تبلیغات گسترده غرب تازگی ندارد که بعضی وقت‌ها علیه آسپرین می‌گویند و پس از چندی که توانستند تولیدکنندگان بزرگ آن را بدوشند آن روی سکه را نشان می‌دهد تا از منافع این قرص گچی و سفیدرنگ فلسفه چینی و تعریف کنند؛ بنابراین دیوار بی‌اعتمادی به گفته‌های آن‌ها و عواملشان که منحصرا متکی به مادیات هستند را نمی‌توان چندان باارزش دانست، زیرا امروز درحالی‌که تولیدکنندگان مواد لبنی کشور با بحران رکود و مازاد مواجه‌اند، پدران و مادران که با تشویق مسئولان اقدام به فرزندآوری کرده‌اند در به در به دنبال پیدا کردن شیرخشک برای تغذیه آن‌ها هستند. سجاد اسماعیلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو، جند روز پیش اعلام کرد که قرار است 4 میلیون قوطی شیرخشک وارداتی طی دو هفته آینده توزیع گردد و این در حالیست که واحدهای تولیدکننده این محصول در داخل به دلیل نداشتن ارز برای واردکردن مواد اولیه در حالت رکود یا نیمه تعطیل بسر می‌برند!
از آن‌سو سید حیدر محمودی، رییس سازمان غذا و دارو، معتقد است «اکنون مشکل خاصی درباره شیرخشک وجود ندارد اما امکان دارد برخی نام‌های تجاری شیرخشک با کمبود مواجه باشد که بخشی از طریق واردات جبران شده و بخشی از طریق بالا رفتن تولید در داخل جبران خواهد شد و این کمبودها را نیز در آبان ماه نخواهیم داشت و مردم اگر برند خاصی از شیرخشک را می‌خواهند اگر جستجو کنن پیدا خواهد شد!» عبدالحسین روح‌الامین نجف‌آبادی، رئیس کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس هم کمبود شیرخشک و ملزومات پزشکی را ناشی از عدم برنامه‌ریزی و پیش‌بینی بهنگام و به‌موقع می‌داند و می‌گوید: «نیاز سالانه شیرخشک کشورمان 60 تا 70 میلیون قوطی بوده درحالی‌که ظرفیت تولید کشور ده‌ها میلیون قوطی بالاتر از نیاز کشور است و حدود 100 میلیون قوطی در سال می‌توان تولید کرد. درواقع زمانی که با بحران کمبود، افزایش قیمت، قاچاق و خروج از سیستم رسمی دولت مواجه می‌شویم عده‌ای که مترصد واردات هستند و حتی شیرخشک وارد کردند و منتظر ترخیص از گمرک هستند مجددا مجوز واردات را به بهانه آشفتگی بازار می‌گیرند. مسئله اصلی این است که دستگاه‌های نظارتی به‌ویژه تأمین‌کنندگان ارز باید بهنگام و به‌موقع وظیفه‌شان را انجام دهند و پاس‌کاری موضوع میان وزارت بهداشت، بانک مرکزی و گمرک و سایر دستگاه‌ها پسندیده نیست؛ هرچند بارها در کمیسیون بهداشت مجلس مسئولان مربوطه را احضار کردیم و در بالاترین سطوح حتی رئیس مجلس هم به موضوع ورود کرده اما مشکلی حل نشده است. مسئله اصلی تفاوت قیمت و قیمت‌گذاری است.
در حال حاضر شیرخشک 80 هزار تومانی به ارزی که قاچاقچیان می‌آوردند 800 هزار تومان فروخته می‌شود و این بازار را برهم می‌زند.» کمبودهای شیرخشک که از شهریورماه به شکل جدی خودنمایی کرده بود بازهم با یک تصمیم لحظه‌ای یعنی استفاده از کد ملی در توزیع تسکین می‌یابد اما در سطح کشور کارساز نیست که آرش محبوبی، رئیس انجمن داروسازان تهران هم گفته کمبود شیرخشک هنوز وجود دارد و امیدوارم با سیاست‌های کنترل مصرف، این مشکل به‌زودی رفع شود زیرا متولیان امر غذا و دارو شاید آگاه نیستند برخی کودکان شیرخوار هیچ غذای جایگزینی ندارند که چند ماه کمبود شیرخشک، چالشی غیرقابل‌تحمل برای اولیاء آن‌ها فراهم کرده است. همانگونه که فقدان بعضی داروهای حیاتی همچون قرص Varfarin. با جان کسانی بازی می‌کند که نمی‌توانند جایگزینی برای آن پیدا کنند مگر اینکه عازم یکی از کشورهای همسایه شده تا با هزینه کردن چندین میلیون تومان بتوانند یک بسته از آن را تهیه نمایند زیرا ادامه حیاتشان به مصرف این دارو گره خورده است! و دانش‌بنیان‌ها هم به دلیل بی‌برنامگی‌های وزارت بهداشت در حمایت از آن‌ها بیشتر به‌سوی ابداعاتی می‌روند که زودبازده و بدون ضرر باشد!
حسن روانشید - روزنامه نگار پیشکسوت
