ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه دیروز در سفری یک‌روزه عازم عربستان و امارات شد. پوتین از زمان شروع همه گیری کرونا به کشورهای خاورمیانه سفر نکرده است. آخرین سفر او به منطقه - همچنین به امارات و عربستان سعودی - در سال ۲۰۱۹ انجام شد. با این حال، پوتین به طور منظم با رهبران عرب در حاشیه سایر رویدادهای بین المللی تماس دارد. هر دو دیدار بر روی روابط دوجانبه متمرکز خواهد بود. با این حال، موضوعات بین المللی، از جمله درگیری اسرائیل و فلسطین نیز در دستور کار قرار خواهند گرفت. علاوه بر این، انتظار می رود پوتین دیدگاه خود را در مورد وضعیت اوکراین با شرکای خود در میان بگذارد. در باب چرایی این سفر چنانکه مقامات روسیه اعلام کرده اند بیش از هر چیز سفر رییس جمهور روسیه، سفری کاری خواهد بود و پوتین پیش از گفت‌وگوهای کاری در وهله نخست با ولیعهد عربستان سعودی به امارات سفر خواهد کرد.
نگاهی به سابقه روسیه در غرب اسیا نشان می‌دهد که این کشور همواره این منطقه را یکی از مناطق رقابتی با غرب دانسته و تلاش داشته تا نقش آفرینی مثبتی در این منطقه داشته باشد. این مناسبات در دوران فروپاشی شوروی به صورت یک جانبه برای غرب بود چنانکه اشغال افغانستان و عراق در نهایت وزنه روسیه را سبک کرده است. قابل توجه آنکه در سالهای اخیر و در شرایطی که روسیه در کنار جبهه مقاومت علیه تروریسم و حامیانش در سوریه قرار گرفته و همزمان نیز ناتو و آمریکا خروجی مفتضحانه از افغانستان داشته و در اوکراین نیز موفق نبوده اند بسیاری از کشورهای عربی گرایش به روسیه و حتی چین را شدت بخشیده‌اند.
بر این اساس سفر پوتین به امارات و عربستان را می‌توان ادامه این چرخش متحدن قدیمی غرب در منطقه دانست که افول یک جانبه گرایی آمریکایی را بیش از پیش آشکار می سازد. در این میان توسعه روابط هسته‌ای و اقتصادی، همگرایی در باب مسئله فلسطین، افزایش فروش تسلیحات روسی و نیز نقش آفرینی واحد در حوزه انرژی آن هم در فصل زمستان در برابر غرب از نکات مورد علاقه طرفین در این ملاقات‌ها می باشد. رویکردی منطقه محور که با عضویت برخی از کشورهای عربی در شانگهای و بریکس می‌تواند ابعاد گسترده‌تری بگیرد.
نگاهی به سابقه روسیه در غرب اسیا نشان می‌دهد که این کشور همواره این منطقه را یکی از مناطق رقابتی با غرب دانسته و تلاش داشته تا نقش آفرینی مثبتی در این منطقه داشته باشد. این مناسبات در دوران فروپاشی شوروی به صورت یک جانبه برای غرب بود چنانکه اشغال افغانستان و عراق در نهایت وزنه روسیه را سبک کرده است. قابل توجه آنکه در سالهای اخیر و در شرایطی که روسیه در کنار جبهه مقاومت علیه تروریسم و حامیانش در سوریه قرار گرفته و همزمان نیز ناتو و آمریکا خروجی مفتضحانه از افغانستان داشته و در اوکراین نیز موفق نبوده اند بسیاری از کشورهای عربی گرایش به روسیه و حتی چین را شدت بخشیده‌اند.
بر این اساس سفر پوتین به امارات و عربستان را می‌توان ادامه این چرخش متحدن قدیمی غرب در منطقه دانست که افول یک جانبه گرایی آمریکایی را بیش از پیش آشکار می سازد. در این میان توسعه روابط هسته‌ای و اقتصادی، همگرایی در باب مسئله فلسطین، افزایش فروش تسلیحات روسی و نیز نقش آفرینی واحد در حوزه انرژی آن هم در فصل زمستان در برابر غرب از نکات مورد علاقه طرفین در این ملاقات‌ها می باشد. رویکردی منطقه محور که با عضویت برخی از کشورهای عربی در شانگهای و بریکس می‌تواند ابعاد گسترده‌تری بگیرد.
فرامرز اصغری
