ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی که 45 سال از آن می‌گذرد، در حال حاضر یکی از ابرقدرت های نظامی در منطقه است و در برخی توانمندی‌های نظامی از منطقه هم عبور کرده و در حال حاضر جزو پنج قدرت برتر جهانی شده است. قدرت موشکی و پهپادی نیروهای مسلح کشورمان دقیقا دو بازوی اقتدار کشور است که به اعتراف تمام فرماندهان نظامی جهان امروز جمهوری اسلامی ایران بر لبه تکنولوژی نظامی قرار دارد و بسیاری از کشورها از جمله ابرقدرت‌های جهانی مانند روسیه و چین به دنبال خرید این تجهیزات از ایران هستند. نیروهای مسلح ایران در حال حاضر طیف وسیع و متنوعی از پرنده‌های هدایت پذیر از دور «پهپاد» را در اختیار دارد که روزی با روش مهندسی معکوس ساخت این نوع از تجهیزات را شروع کرد و حالا پهپادهای منحصر به فرد خود را می‌سازد اما یک نمونه در بین سایر پرنده‌ها در جهان بیشتر شهرت پیدا کرد با نام شاهد 136.
شاهد 136؛ پرنده‌ای ساده اما کاربردی
نام پهپاد شاهد 136 خیلی در دنیا شناخته شده نبود تا نبرد بین روسیه و اوکراین، در جریان این جنگ مسکو از پرنده‌ای با نام گل شمعدانی 2 رونمایی کرد که شباهت بسیار زیادی به نمونه ایرانی داشت تا این که پس از مدتی مشخص شد تهران مدت ها پیش از نبرد اوکراین و در چارچوب برنامه همکاری نظامی این پرنده را به روسیه صادر کرده است. پهپاد شاهد 136 یک پرنده بال دلتا با طول 3.5 متر، وزن 200 کیلوگرم، سرعت 185 کیلومتر بر ساعت و برد 2 هزار کیلومتری است که در سال 2021 میلادی وارد چرخه دفاعی نیروهای مسلح ایران شد و به سرعت جایگاه ویژه‌ای هم پیدا کرد.
این پرنده استراتژیک یک پهپاد انتحاری است یعنی از آن برای نابودی اهداف زمینی استفاده می‌شود، البته در نمونه اولیه، این پرنده بدون سرنشین قادر بود اهداف ثابت را منهدم کند اما بعد از مدتی و با ورود نیروهای مسلح ایران به خصوص سپاه پاسداران که کاربر اصلی این پرنده است به عرصه استفاده از هوش مصنوعی در تجهیزات، امکان استفاده از این پرنده برای انهدام هر هدفی در دسترس قرار گرفت. شاهد 136 یک پرنده پرسه زن انتحاری است یعنی تا لحظه آخر هدفی که پهپاد تصمیم به نابودی آن دارد مشخص نیست و در لحظه هدف را انتخاب و با سرجنگی قدرتمند 50 کیلوگرمی آن را نابود می کند؛ این پرنده بارها در رزمایش‌ها آزمون خود را پس داده اما این پایان ماجرا نیست و در حال حاضر شاهد 136 برادری دارد که به تازگی نمایش داده شده، پهپاد شاهد 136 به تنهایی سلاحی مخوف برای دشمنان ایران بود اکنون تصور کنید نمونه پیشرفته تر آن چقدر قدرت دارد.
شاهد 238؛سلاح مخوف ایرانی‌ها
سرعت پایین شاهد 136 به دلیل موتور پیستونی باعث می‌شد تا در برخی مواقع پرنده از سوی سامانه‌های پدافندی مانند توپ‌های پدافند هوایی یا مسلسل های سنگین هدف قرار بگیرد، هر چند در نبرد روسیه و اوکراین مشخص شد با سرعت 185 کیلومتری شاهد 136 باز هم تسلیحات پدافندی کارایی چندانی ندارد اما نیروهای مسلح کشورمان در ابتکاری جدید موفق به افزایش چشمگیر سرعت این پرنده مهم شدند.
در پهپاد شاهد 238 که برادر جدید و سریع تر شاهد 136 است به جای استفاده از موتور پیستونی از یک موتور توربوجت تولید داخل استفاده شده که سرعت آن را از 185 کیلومتر بر ساعت به بیش از 600 کیلومتر بر ساعت رسانده که این یعنی تا سامانه‌های پدافندی حتی سامانه های موشکی بخواهند این پرنده را رهگیری کنند شاهد 238 هدف خود را منهدم کرده است.
البته نباید این نکته را هم نادیده گرفت که استفاده از موتور توربوجت در این پرنده باعث خروج گرما از موتور شده و این موضوع برای انهدام پهپاد با موشک حرارتی بسیار حائز اهمیت است اما قطعا دانشمندان و متخصصان دفاعی کشور از این موضوع آگاهی دارند و برای آن چاره‌ای اندیشیده‌اند. برای شاهد 238 از موتور توربوجت طلوع 10 استفاده شده، موتوری با وزن 17 کیلوگرم که توان ایجاد رانشی معادل 247 پوند را دارد، موتوری که قابل نصب روی انواع هواپیماهای فوق سبک جت و پرنده‌های بدون سرنشین را دارد و تاکنون روی موشک‌های کروز سری قدس هم قرار گرفته است. از طرف دیگر این موتور در دو نمونه بنزینی و نفتی و براساس نوع ماموریت قابل عرضه است اما شاهد 238 علاوه بر موتور، نکته مهم دیگری هم دارد که آن هم در نوع هدایت این پرنده است؛ شاهد 238 در سه نمونه هدایت درون ماهواره‌ای، ایپتیکی ( دید حرارتی ) و ضد رادار ساخته شده است.
نمونه هدایت درون ماهواره‌ای دقیقا مشابه پهپاد شاهد 136 عمل می کند و برای اهداف ثابت کاربرد دارد اما در نمونه اپتیکی این پرنده سراغ هر هدف متحرکی که از خود حرارت تولید می‌کند می‌رود و در کنار آن قابلیت‌های نمونه درون ماهواره‌ای را هم دارد یعنی شاهد 238 اپتیکی تا لحظه آخر با ماهواره هدایت می‌شود و در لحظه آخر با سنسور اپتیکی خود روی هدف قفل و به سمت آن می‌رود.
نمونه سوم هم که ضد رادار است به گیرنده‌های امواج راداری مجهز شده که سیگنال‌های رادار دشمن را دریافت و روی آن قفل کرده و هدف را نابود می‌کند. وجود این پرنده با چنین قابلیت‌هایی یعنی حالا جمهوری اسلامی ایران کابوسی برای دشمنان شده است.
هنوز اطلاعات دقیق تری از شاهد 238 مانند برد و قدرت سرجنگی در دست نیست اما از نظر ظاهری دو نمونه شاهد جز موتور تفاوت دیگری با هم ندارد.
خانواده پهپادی شاهد که توسط شرکت هسا در اصفهان ساخته شده در حالا حاضر جزو قدرتمندترین پرنده‌های است که از سوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ساخته و عملیاتی شده اما حتما در آینده باید منتظر خبرهای بیشتری از آنها باشیم.
شاهد 136؛ پرنده‌ای ساده اما کاربردی
نام پهپاد شاهد 136 خیلی در دنیا شناخته شده نبود تا نبرد بین روسیه و اوکراین، در جریان این جنگ مسکو از پرنده‌ای با نام گل شمعدانی 2 رونمایی کرد که شباهت بسیار زیادی به نمونه ایرانی داشت تا این که پس از مدتی مشخص شد تهران مدت ها پیش از نبرد اوکراین و در چارچوب برنامه همکاری نظامی این پرنده را به روسیه صادر کرده است. پهپاد شاهد 136 یک پرنده بال دلتا با طول 3.5 متر، وزن 200 کیلوگرم، سرعت 185 کیلومتر بر ساعت و برد 2 هزار کیلومتری است که در سال 2021 میلادی وارد چرخه دفاعی نیروهای مسلح ایران شد و به سرعت جایگاه ویژه‌ای هم پیدا کرد.
این پرنده استراتژیک یک پهپاد انتحاری است یعنی از آن برای نابودی اهداف زمینی استفاده می‌شود، البته در نمونه اولیه، این پرنده بدون سرنشین قادر بود اهداف ثابت را منهدم کند اما بعد از مدتی و با ورود نیروهای مسلح ایران به خصوص سپاه پاسداران که کاربر اصلی این پرنده است به عرصه استفاده از هوش مصنوعی در تجهیزات، امکان استفاده از این پرنده برای انهدام هر هدفی در دسترس قرار گرفت. شاهد 136 یک پرنده پرسه زن انتحاری است یعنی تا لحظه آخر هدفی که پهپاد تصمیم به نابودی آن دارد مشخص نیست و در لحظه هدف را انتخاب و با سرجنگی قدرتمند 50 کیلوگرمی آن را نابود می کند؛ این پرنده بارها در رزمایش‌ها آزمون خود را پس داده اما این پایان ماجرا نیست و در حال حاضر شاهد 136 برادری دارد که به تازگی نمایش داده شده، پهپاد شاهد 136 به تنهایی سلاحی مخوف برای دشمنان ایران بود اکنون تصور کنید نمونه پیشرفته تر آن چقدر قدرت دارد.
شاهد 238؛سلاح مخوف ایرانی‌ها
سرعت پایین شاهد 136 به دلیل موتور پیستونی باعث می‌شد تا در برخی مواقع پرنده از سوی سامانه‌های پدافندی مانند توپ‌های پدافند هوایی یا مسلسل های سنگین هدف قرار بگیرد، هر چند در نبرد روسیه و اوکراین مشخص شد با سرعت 185 کیلومتری شاهد 136 باز هم تسلیحات پدافندی کارایی چندانی ندارد اما نیروهای مسلح کشورمان در ابتکاری جدید موفق به افزایش چشمگیر سرعت این پرنده مهم شدند.
در پهپاد شاهد 238 که برادر جدید و سریع تر شاهد 136 است به جای استفاده از موتور پیستونی از یک موتور توربوجت تولید داخل استفاده شده که سرعت آن را از 185 کیلومتر بر ساعت به بیش از 600 کیلومتر بر ساعت رسانده که این یعنی تا سامانه‌های پدافندی حتی سامانه های موشکی بخواهند این پرنده را رهگیری کنند شاهد 238 هدف خود را منهدم کرده است.
البته نباید این نکته را هم نادیده گرفت که استفاده از موتور توربوجت در این پرنده باعث خروج گرما از موتور شده و این موضوع برای انهدام پهپاد با موشک حرارتی بسیار حائز اهمیت است اما قطعا دانشمندان و متخصصان دفاعی کشور از این موضوع آگاهی دارند و برای آن چاره‌ای اندیشیده‌اند. برای شاهد 238 از موتور توربوجت طلوع 10 استفاده شده، موتوری با وزن 17 کیلوگرم که توان ایجاد رانشی معادل 247 پوند را دارد، موتوری که قابل نصب روی انواع هواپیماهای فوق سبک جت و پرنده‌های بدون سرنشین را دارد و تاکنون روی موشک‌های کروز سری قدس هم قرار گرفته است. از طرف دیگر این موتور در دو نمونه بنزینی و نفتی و براساس نوع ماموریت قابل عرضه است اما شاهد 238 علاوه بر موتور، نکته مهم دیگری هم دارد که آن هم در نوع هدایت این پرنده است؛ شاهد 238 در سه نمونه هدایت درون ماهواره‌ای، ایپتیکی ( دید حرارتی ) و ضد رادار ساخته شده است.
نمونه هدایت درون ماهواره‌ای دقیقا مشابه پهپاد شاهد 136 عمل می کند و برای اهداف ثابت کاربرد دارد اما در نمونه اپتیکی این پرنده سراغ هر هدف متحرکی که از خود حرارت تولید می‌کند می‌رود و در کنار آن قابلیت‌های نمونه درون ماهواره‌ای را هم دارد یعنی شاهد 238 اپتیکی تا لحظه آخر با ماهواره هدایت می‌شود و در لحظه آخر با سنسور اپتیکی خود روی هدف قفل و به سمت آن می‌رود.
نمونه سوم هم که ضد رادار است به گیرنده‌های امواج راداری مجهز شده که سیگنال‌های رادار دشمن را دریافت و روی آن قفل کرده و هدف را نابود می‌کند. وجود این پرنده با چنین قابلیت‌هایی یعنی حالا جمهوری اسلامی ایران کابوسی برای دشمنان شده است.
هنوز اطلاعات دقیق تری از شاهد 238 مانند برد و قدرت سرجنگی در دست نیست اما از نظر ظاهری دو نمونه شاهد جز موتور تفاوت دیگری با هم ندارد.
خانواده پهپادی شاهد که توسط شرکت هسا در اصفهان ساخته شده در حالا حاضر جزو قدرتمندترین پرنده‌های است که از سوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ساخته و عملیاتی شده اما حتما در آینده باید منتظر خبرهای بیشتری از آنها باشیم.
گروه سیاسی - امین ملکیان
