آنچه در سطور ذيل مورد اشاره قرار ميگيرد بخشي از آنچه كه در اقصينقاط جهان در سال ۲۰۱۴ گذشت، ميباشد، كه اين قلم با توجه به نگاه صاحبنظران و حساسيت شرايط روز بينالمللي به برخي از آنها به اختصار خواهد پرداخت: سال ۲۰۱۴ یکی از دورههاي تلخ تاریخ اخیر برای شدت گرفتن افراطگرايی هدایت شده و تروریسم سازمانیافته در مناطق مختلف جهان بود که مناطق مختلفی از عراق و سوریه گرفته تا نیجریه و سومالی را در نوردید. افراطگرايی که با نامهای بوکوحرام (یعنی تحصیل به روش خارجی ممنوع) یا داعش (دولت اسلامی عراق و شام) و نامهای دیگر رو به گسترش گذاشت به روایتی از درون حمایتهای نسنجیده برخی کشورها از بعضی از گروههای سیاسی - نظامی برای تامین نیابتی منافع آن کشورها به وجود آمده است.
کشته شدن اسامه بنلادن رهبر سازمان تروریستی القاعده و تضعیف مرکزیت القاعده یکی از عوامل پخش شدن ادعای رهبری در جمع کثیری از یاران و پیروان نزدیک به وی و ظهور مدعیان جدید رهبری به حساب آمده است. پیشروی غافلگیرکننده نیروهای نظامی داعش از سوریه به سمت عراق و بر جا گذاشتن صدها و شاید هزاران کشته و آواره جدید در منطقه زنگ خطرهای پرصدايی را مترنم کرد که صفحات جدیدی از اتحادها و همپیمانیهای نو را در منطقه به دنبال داشت. تشکیل نیروهای نظامی مردمی در عراق برای مقابله با تهدیدهای داعش نیز برگ تازهای بر تاریخ تحولات اخیر عراق افزود.
سال۲۰۱۴میلادی سالی ناامیدکننده برای دولت اوباما بود تصاحب کرسیهای کنگره توسط جمهوریخواهان، انتشار گزارش تکاندهنده سنا درباره شکنجههای قرون وسطایی ماموران سیا علیه زندانیان خود، برکناری چاک هاگل وزیر دفاع به دلیل ناکامی در سوریه، افزایش تنشها بین واشنگتن و مسکو به دنبال الحاق کریمه به روسیه (به دنبال انقلاب رنگی در اوکراین) تشکیل ائتلاف ضد داعش و ناکامی در مبارزه با تروریسم و از همه مهمتر گسترش بحران نژادپرستی در آمریکا که حتی مشروعیت سیاسی نظام حاکم بر این کشور را نیز تحتالشعاع خود قرار داد مهمترین تحولاتی بودند که سیاست و حکومت را در آمریکا در دو عرصه داخلی و خارجی از خود متاثر کرد. سال ۲۰۱۴ پلیس آمریکا در کشتار سیاهان سنگ تمام گذاشت و دستگاه قضایی آمریکا نیز این جنایت پلیس را تکمیل و همه پلیسهای قاتل را تبرئه کرد. كارشناسان اعتقاد دارند در سال ۲۰۱۵ میلادی به نظر میرسد هیچ چشمانداز روشنی در مقابل سیاهان و رنگینپوستان آمریکا وجود ندارد. آنها نیز خود به این موضوع پی بردهاند چراکه در اولین روز تعطیلات سال نو میلادی در فرگوسن به خیابانها ریختند و فریاد زدند«به کشتار سیاهان خاتمه دهید».
سال ۲۰۱۴ با بهار خوشی آغاز شد اما عمر این بهار خوش بسیار کوتاه بود. دیری نگذشت که اختلافهای مسکو و واشنگتن بر سر بحران اوکراین و جزیره کریمه چنان بالا گرفت که اخبار تهدید به جنگ جدید رسانههای بینالمللی را فرا گرفت. بسیاری بازگشت به دوران جنگ سرد را از مشخصات روابط شرق و غرب توصیف کردند. با ورود ناتو به ماجرای اوکراین مانورهای نظامی و جنگ در داخل اوکراین، ابعاد نظامی آن گستردهتر شد. آمریکا، اتحادیه اروپا بهخصوص سه کشور اصلی این اتحادیه، فرانسه، انگلیس و آلمان را که متحدان و همراهان اصلی خود میخواند، تشویق به بایکوت روسیه کرد. ماجرای گاز روسیه و صدور آن به اروپا خبرساز شد و همزمان پوتین بدهکاریهای دولت اوکراین به مسکو را بابت نفت و گاز پیش کشید.
سال۲۰۱۴ دوره تثبیت سیاست تحریم از سوی آمریکا در صحنه بینالمللی بود. آمریکا سیاست تحریم را ابزار تهدید علیه دولتهای مخالف خود کرده است. این سیاست در عمل فشار را بر دولتها در جهان، همچنین بر کشورهای عضو اتحادیه اروپا و چین و ژاپن و دیگر کشورهای در حال توسعه مضاعف کرده و قواعد عمومی و حقوقی تجارت بینالمللی را بهم ریخته است.
در سال ۲۰۱۴ لحظاتی بود که به نظر میرسید دنیا ممکن است در برابر یک اپیدمی دیگر، یعنی ابولا سرخم کند. ولی هرگز تصور تسلیم شدن در برابر این بیماری به ذهن کسی خطور نمیکرد، بخشی به این دلیل بود که امکانات پزشکی دنیا اکنون بیش از حد پیشرفته است و بخشی دیگر به این دلیل که خود بیماری ابولا هرگز در ابعادی که بیم آن میرفت، شیوع پیدا نکرد. با این وجود، ابولا مردم را وحشتزده کرد و همانطور که در چنین شرایطی معمول است، دولتها و مردم همواره منطقی یا از روی وجدان رفتار نکردند.
سال ۲۰۱۴سال تغییرات مشهود در سیاستها بود. انگلیس و آمریکا که در ظاهراز افغانستان و عراق خارج شده بودند، برای تقویت نیروهای محلی، دوباره سربازان خود را به این کشورها اعزام کردند.اعتراضات در هنگکنگ علیه سیاستهای چین در اروپا، گرایشهای جداییطلبانه چه در اسکاتلند در بریتانیا یا کاتالونیا در اسپانیا یا صرفا برای نشان دادن بیعلاقگی به حضور در اتحادیه اروپا، افزایش یافت.
سال ۲۰۱۴ میلادی با تمام فراز و نشیبهایش به پایان رسید، سالی که میتوان آن را یکی از مصیبت بارترین سالها برای کشورهای عربی در دهههای اخیر به حساب آورد. سالی پر از تراژدیهای دردناک، از غرق هزاران آواره سوری در مدیترانه گرفته تا بردگی انسانیت در سوریه و عراق و به خاک و خون کشیده شدن غزه به دست رژیم صهیونیستی.
سال ۲۰۱۴ از منظر تحولات تازه بینالمللی در روابط قدرتهای بزرگ شاهد بروز بحران در اوکراین بود. این بحران منجر به جدا شدن شبهجزیره کریمه از اوکراین و الحاق آن به خاک روسیه و صفآرايی قدرتهای بزرگ غربی در برابر مسکو شد. اخراج روسیه از گروه معروف کشورهای هشتگانه صنعتی قدرتمند جهان و تحریم فزاینده روسیه از سوی امریکا و اروپا بر ابعاد این بحران افزود، تحریمی که روسیه برای خنثی کردن آن در میانه کاهش شدید قیمت نفت و به منظور تبدیل کردن آن به فرصت ساکت ننشسته است.
سال ۲۰۱۴ میلادی درحالی به پايان رسيد که چهره کشورهای اروپايی و آمریکا، یعنی آن دسته از قدرتهای جهانی که مدعی پیروی از دین حضرت مسیح هستند، زشتترین عملکرد را در برخورد با ملتها در کارنامه سال ۲۰۱۴ خود به ثبت رساندهاند. هرچند کارنامه آمریکا و کشورهای استعمارگر اروپائی در سال گذشته میلادی در برخورد با مردم قارههای اروپا، آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه دارای برگهای سیاه زیادی است، اما این نقطههای سیاه در آسیا به ویژه خاورمیانه بیش از سایر نقاط جهان و برجستهتر از آنهاست. قدرتهای غربی سالهاست که جنگ صلیبی تازهای را علیه مسلمانان آغاز کردهاند و در ابعاد گوناگون آن را در چند کشور اسلامی به پیش میبرند. تفاوت جنگ صلیبی کنونی با جنگهای صلیبی گذشته اینست که اینبار غربیها خود مسلمانان را به میدان جنگ فرستادهاند تا به نیابت از آنها برادران و خواهران مسلمان خود را قتلعام کنند، شهرها و روستاهایشان را ویران نمایند و امت اسلامی را دچار تفرقه و نفاق و عداوت و کینه نسبت به همدیگر کنند.
سال ۲۰۱۴ میلادی از نظر میزان حمایتهای مادی، تسلیحاتی، تبلیغاتی، سیاسی و حتی عملیاتی غرب نسبت به گروههای تروریستی مستقر در عراق، سوریه، یمن، پاکستان و افغانستان، رکوردشکن بوده است. آنها در این چند کشور مسلمان دهها هزار مسلمان را به دست تروریستهای تکفیری به قتل رساندند، هزاران مسجد و معبد را ویران کردند، صدها هزار نفر را آواره ساختند و بسیاری از شهرها را به ویرانه تبدیل نمودند. در این جنگ، سکوت پاپ فرنسیس، رهبر کاتولیکهای جهان نیز که یک سکوت حساب شده است، قابل تامل است.
این سکوت، بخشی از برنامهای است که قدرتهای غربی برای این دوره از جنگ صلیبی در نظر گرفتهاند. پاپ، تا ترکیه و یکقدمی مرز سوریه و عراق میآید ولی حاضر نمیشود درباره جنایاتی که کشورهای مسیحی علیه مردم سوریه و عراق انجام میدهند سخنی به زبان بیاورد. او با سفر به ترکیه و دیدار با رئیسجمهور این کشور، بر همراهی وی با قدرتهای غربی و حمایت از تروریستها در جنگ علیه ملتهای عراق و سوریه صحه گذاشت، به این جنگ رنگ و بوی صلیبی بیشتری داد و رئیسجمهور ترکیه را به خاطر اینکه سهم قابل توجهی در این نیابت از صلیبیها دارد تایید کرد.