رویداد مشهد پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۱۷ با حضور ۲۵۰ شخصیت فرهنگی و سیاسی از ۵۱ کشور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر مسئولان کشور و خراسان رضوی به صورت رسمی آغاز شد
سنگ بنای معرفی سه کشور در هر سال از حوزه کشورهای آفریقایی، عربی و اسلامی غیرعربی به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی از سوی سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی(آیسسکو) وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی در سال ۲۰۱۱ گذاشته شد.
در همین چارچوب کلانشهر مذهبی مشهد در سال ۲۰۱۷ میلادی به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در آسیا انتخاب شد که دیروز این مراسم با حضور صدها میهمان داخلی وخارجی آغاز شد.
در مراسم رسمی افتتاحیه این رویداد بزرگ علاوه بر مسئولان و شخصیتهای برجسته کشوری بیش از ۲۵۰ میهمان خارجی از کشورهای اسلامی اعم از وزرا، نمایندگان مجلس، ملی، سفرا، کاردارها، شخصیتهای فرهنگی، مذهبی حضور داشتند.
در این میان ۱۰۸ میهمان خارجی از اندیشمندان فعال در حوزه فرهنگی و اجتماعی کشورهای اسلامی حضور داشتند، ضمن آنکه وزیرانی از کشورهای تانزانیا، افغانستان، پاکستان، اوگاندا، موریتانی و الجزایرو سوریه هم در این مراسم حضور داشتند.
مشهدالرضا(ع) جایگاه گفتوگوی بین ادیان است
تولیت آستان قدس رضوی گفت: مشهدالرضا(ع)، مهمترین جایگاه گفتوگو ی بین ادیان در جهان است.
حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی در مراسم افتتاحیه پایتخت فرهنگی جهان اسلام، اظهار کرد: عشق به ائمه اطهار(ع) و گسترش سیره رضوی رمز ائتلاف و اتحاد جامعه اسلامی و هویت یافتن بیش از پیش جهان اسلام است.
وی افزود: رویداد پایتخت فرهنگی جهان اسلام برای مشهدالرضا(ع) به این معناست که امروز همه بلاد باید از آموزههای آن حضرت برای شکل گیری زندگی انسان در جهان کنونی استفاده کنند.
وی اظهار کرد: انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلامی به این معناست که امروز بشریت میتواند از سیره امام رضا(ع) مدنیتی ارزشمند و زندگی بهتر را ایجاد کرده و جلوی گسترش الحاد، ترور و خشونت، تهدیدات سیاسی، مفاسد و مظاهر فساد در جامعه اسلامی را بگیرد.
تولیت آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: در مجموع سیره امام رضا(ع) میتواند جهان اسلام را مصونسازی کند و صیانت و امنیتی به نام حضرت رضا(ع) را در مقابل تهدیدات به ارمغان میآورد.
وی افزود: امروز جامعه تشیع و تسنن به امام رضا(ع) عشق میورزند و این عشق ورزی به آن حضرت و دیگر ائمه معصومین(ع)، رمز ائتلاف و اتحاد جامعه اسلامی و هویت یافتن بیش از پیش جهان اسلام و انسجام مسلمین است.
وی خطاب به میهمانان خارجی و وزرای کشورهای اسلامی حاضر در نشست، گفت: امروز باید اتحاد و انسجام و وحدت اسلامی و ایستادگی در برابر دشمنان را تقویت و ترویج کنیم تا از جاهلیت و گم شدن هویت دینی و تحمیل فرهنگ غربی بر جامعه اسلامی جلوگیری شود.
وی گفت: وزرای کشورهای اسلامی و دبیرخانه پایتخت فرهنگی جهان اسلام باید جامعه اسلامی را نسبت به این تهدیدات مطلع و آگاه ساخته و داشتههای تمدن ساز را در فرهنگ اسلامی برای جامعه معرفی کنند.
وی اظهار امیدواری کرد: این مباحث باید با محوریت مشهدالرضا(ع) به همه بلاد اسلامی گسترش یابد، زیرا آنچه از مدنیت، تمدن و شعر و اقدامات فرهنگی در این کلانشهر مذهبی شکل میگیرد، در پرتو نورانیت و مدنیتی است که از امام رضا(ع) به دست آمده است.
وی تصریح کرد: نامگذاری پایتختهای جهان اسلام با الهام از آموزههای ائمه معصومان به ویژه امام رضا(ع)، نگاهی نو و حرکتی نوین در مجموعه نامگذاریهای مربوطه به پایتختهای جهان اسلام و ارزشمند است.
جهان اسلام بیش از هر زمان دیگر نیازمند سیره رضوی است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وحدت را راه حلی مناسبی برای غلبه بر افراطی گری در جهان اسلام دانست و گفت: فرهنگ رضوی همواره زمینه ساز وحدت بوده است.
سیدرضا صالحیامیری هم در این مراسم افتتاحیه، اظهار کرد: انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام میتواند نوای وحدت را به گوش جهانیان برساند.
وی با اشاره به اینکه امروز مسئولان مختلف براساس شکلگیری وحدت در این مراسم شرکت کردهاند، اظهار کرد: از امروز گفتمان رضوی که همان گفتمان صلح و و انسانیت است در جهان اسلام دمیده میشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در شرایط فعلی باید ندای وحدت و اخلاق در بین جوامع اسلامی سر داده شود، گفت: پیامبر اکرم(ص) هدف اصلی خود را ترویج مکارم اخلاق میداند و معیارهای آیسسکو برای انتخاب پایتخت فرهنگی جهان اسلام نیز بر همین اساس استوار است.
صالحی امیری با بیان اینکه مشهد اکنون محل اجتماع عالمان و هنرمندان است، تصریح کرد: این رویکرد گفت وگو در سیره حضرت رضا(ع) بوده است و چرا در شرایط فعلی نتوانیم جذب حداکثری داشته باشیم، مگر جز این است که ما دارای مبانی مشترک هستیم.
وی با تاکید بر اینکه همه مسلمانان دارای مبانی مشترک هستند، تصریح کرد: در شرایط فعلی مسلمانان با یک دشمن واحد روبه رو هستند و آن کسی است که چهرهای خشن از دین رحمانی اسلام را جلوه میدهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی دشمنان مسلمانان به افراطگری روی آوردهاند و در این میان صهیونیستها نقش موثری را درخصوص اختلافافکنی و نفاق جهان اسلام ایفا میکنند.
وی با بیان اینکه حضرت امام خمینی(ره) با طرح ایده هفته وحدت پرچمدار وحدت و همدلی مسمانان شدند، یادآور شد: امروز جهان اسلام از سوی دو جبهه در تنگنا قرار گرفته و برای برونرفت از این وضعیت نیازمند وحدت و همگرایی است.
وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: حضرت آیتالله خامنهای نیز همواره بر ضرورت وحدت تاکید داشته اند و تنها راهحل از بین رفتن مشکلات جهان اسلام را وحدت عنوان کردهاند.
صالحیامیری گفت: ریاست جمهوری نیز از ابتدای تشکیل دولت، وحدت و همدلی را در بین جهان اسلام شروع کرده است.
وی با اشاره به اینکه باید به شکلگیری تمدن نوین اسلامی کمک کنیم، خاطرنشان کرد: باید بسترسازی مناسب در این زمینه شکل بگیرد و در این خصوص میتوان برنامههای متنوعی از جمله جشنوارههای فرهنگی و هنری، نشستهای تخصصی و علمی، مسابقات ورزشی را به صورت مشترک اجرایی کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه باید زمینه توسعه گردشگری در بین کشورهای اسلامی بیش از گذشته فراهم شود، خاطرنشان کرد: جهان اسلام بیش از هر زمان دیگر از تفرقه و خشونت رنج میبرد و ما بیش از هر زمان دیگر به وحدت نیازمندیم و سیره رضوی به ما میآموزد که در سایه فرهنگ رضوی میتوانیم زندگی کنیم و به وحدت دست یابیم.
صالحیامیری گفت: فرهنگ رضوی، فرهنگ گفت وگو و همدلی است و در این میان خراسان و مشهد، محل تلاقی ارتباطات تمدنی و کانون پیداش گفتمانهای نو و محل تعامل میان افراد از گذشته تاکنون بوده است.
مشهد کمک شایانی به فرهنگ بشری کرده است
معاون دبیر کل برنامه علمی، فرهنگی و آموزشی کنفرانس اسلامی گفت: در طول تاریخ مشهد همواره نفوذ مستمری در تکامل و پیشرفت فرهنگ بشری ایفا کرده است.
امینه الحجری در آیین افتتاحیه انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در تالار قدس حرم مطهر رضوی افزود: برنامه پایتختهای فرهنگ اسلامی آیسسکو ملاکهای سختگیرانهای را برای انتخاب پایتخت از میان شهرهای کشورهای عضو دارد.
وی اظهار کرد: یک پایتخت فرهنگ اسلامی به طور مشخص میبایست دارای اصالت تاریخی مستند باشد و کمک شایانی به ارتقای دانش و یادگیری کرده باشد.
وی گفت: یک پایتخت فرهنگ اسلامی باید دارای بناهای یادبود تاریخی و تمدنی، و نهادهای فرهنگی و هنری فعال باشد که نمود آن وجود سازماندهی برای برگزاری فستیوالهای فرهنگی، نمایشگاههای کتاب، نمایشگاههای هنری، تولیدات تئاتری، مسابقات ادبی و هنری و نشستهای شناخته شده و اثرگذار است.
الحجری اظهار کرد: جای هیچ انکار نیست که شهر تاریخی مشهد تمام این الزامات را در خود جای داده است و شهری است که در طی دوران اسلامی و تحت حاکمیت سلسلههای حکومتی متعدد همواره قدرت خود را حفظ کرده است که این امر منجر به پیشرفتهای قابل توجهی در زمینههای مختلف بویژه در فرهنگ به معنای واقعی کلمه شده است.
وی گفت: این پیشرفت جایگاه مشهد را در آموزش، فرهنگ، علم، ادبیات، دانش، هنر، رفاه انسانی، و نقش معنوی اسلامی، ارتقا بخشیده است و به این دلیل است که مشهد همواره نفوذ مستمری در تکامل و پیشرفت فرهنگ بشری ایفا کرده است.
وی بیان کرد: این نقش و جایگاه امروزه دارای اهمیتی دوچندان است چراکه مشهد به عنوان دومین مقصد گردشگری و زیارتی با بیش از ۲۰ میلیون مسافر در سال است
وی اظهار کرد: جذابیت این شهر به واسطه جو معنوی آن است که دلیل آن وجود مرقد مطهر امام رضا(ع)، هارون الرشید خلیفه عباسی، دینشناس و عارف مشهور ابوحامد غزالی است.
وی افزود: همچنین شهرت مشهد مدیون فرشهای شناخته شده آن در جهان و تنوع فرهنگی است که آن را به شهری تبدیل کرده است که اقلیتهای مذهبی و قومی با هماهنگی در آن زندگی میکنند، بنابراین مایه افتخار است که در افتتاحیه رویداد فرهنگی انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام حضور دارم.
وی بیان کرد: امیدوارم کشور پرافتخار ایران موفقیت و بهروزی افزونتری داشته باشد و به علاوه این شهر تاریخی به عنوان یک پایتخت فرهنگی و نماد درخشان تمدن و نوآوری، پیشرفتهای بسیاری به دست آورد.
مشهد به کانون ارتباطات فرهنگی جهان اسلام تبدیل میشود
استاندار خراسان رضوی گفت: مشهد میتواند به عنوان بزرگترین کلان شهر مذهبی جهان اسلام به شایستگی در طرح تمدن نوین اسلامی نقشآفرینی کند و به کانون ارتباطات فرهنگی تبدیل شود.
علیرضا رشیدیان هم در این مراسم گفت: امروز در جوار حرم رضوی و در مرکز خراسان، این کهن دیار مردان و بزرگ ایران، رویداد پایتخت فرهنگی جهان اسلام آغاز میشود.
وی با بیان به اینکه مشهد در طول تاریخ پر فراز و نشیب خود در حوزههای مختلف فرهنگی و دینی نامدار بوده است، اظهار کرد: این شهر همواره به عنوان پیونددهنده فکری و فرهنگی کشور و جهان مطرح بوده است.
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه حوزه گستره فکری بزرگان مشهد همه انسانهای کره زمین را تحت تاثیر قرار داده است، خاطرنشان کرد: پس از اسلام بازار علم و ادب در این خطه پررونق بوده است و نامدارانی همچون حکیم فردوسی، غزالی، شیخ طوسی و بسیاری دیگر از علما در این سرزمین رشد کردهاند.
رشیدیان اضافه کرد: مشهد میتواند با پیروی از رویکردهای حضرت رضا(ع) به عنوان یک مرکز فکری بزرگ در بین جهان اسلام شناخته شود.
استاندار خراسان رضوی تصریح کرد: نوای وحدت، همدلی صلح و صفا و برادری میتواند از مشهد نواخته شود و این نوا به گوش همه جهانیان برسد.
وی یادآور شد: مشهد شایستگی این را دارد که از ظرفیتهای موجود همچون حوزههای علمیه و دانشگاههای خود استفاده کند و به عنوان کانون گفت وگوهای جهانی در سطح جهان شناخته شود.
گفتنی است، همزمان با این مراسم کار کتابت قرآن کریم توسط خطاطان و خوشنویسان مطرح کشوری آغاز شد و برنامههای جنبی دیگری نیز برای میهمانان داخلی و خارجی تدارک شد تا اهمیت این انتخاب و جایگاه مشهدالرضا(ع) و فرهنگ رضوی بیش از پیش برای این میهمانان روشن شود.
این در حالی است که برنامههای مراسم افتتاحیه از چهارم بهمنماه به طور رسمی در مشهد آغاز شده و تا امروز ادامه دارد و در این ایام ۱۵ برنامه اصلی و ۲۸ رونمایی در حوزههای مختلف فرهنگی و هنری تدارک شده است.
مراسم پایانی اجلاس بینالمللی گفت وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب در دانشگاه فردوسی مشهد، محفل نورانی شبی با قرآن، اختتامیه پنجاه و پنجمین جشنواره منطقهای فیلم و عکس سینمای جوان مشهد ۲۰۱۷ و نیز اکران فیلم سینمایی محمد(ص) از جمله برنامههایی بود که برای ورود به این رویداد فرهنگی برنامهریزی و برگزار شد.
به نمایش درآمدن آثار نفیسی همچون قرآن نفیس به خط مرحوم نیریزی، تابلوی معرق ضامن آهوی استاد فرشچیان که سعید ارزکان آن را طراحی کرده، تابلوی خوشنویسی شمسالشموس، هفتهنگار مشهد ۲۰۱۷، نماهنگ و سرود ویژه پایتخت فرهنگی جهان اسلام، کتاب کشورهای جهان اسلام و خوشنویسی کتیبه از جمله برنامههای آغازین مشهد۲۰۱۷ است.
نشست مشترک مدیران مسئول رسانهها، خبرگزاریها و مدیران رسانه ملی از دیگر برنامههای مراسم آغازین رویداد مشهد ۲۰۱۷ بود که برگزار شد و دیروز علاوه بر کتابت قرآن کریم، بازدید از اماکن متبرکه، موزه و کتابخانه آستان قدس رضوی و افتتاح موزه بزرگ خراسان از دیگر برنامههای رویداد بزرگ فرهنگی مشهد ۲۰۱۷ در روز سهشنبه بود.