سران ترکیه در حالی برآنند تا تبلیغاتی گسترده را برای تغییر قانون اساسی در چارچوب اهداف اردوغان اجرا سازند که اتحادیه اروپا به مقابله با این طراحی روی آورده که تشدید تنشها میان ترکیه و هلند بخشی از آن است.
در حالی سران ترکیه برآنند تا خود را مقتدر نشان دهند که توان مقابله با تهدیدات داخلی و خارجی را دارند که ناتوانی آنها در حل بحران ناامنی آنها را به سمت سیاستهای برون مرزی سوق داده که اکنون محور آن را اقدام در قبال اتحادیه اروپا تشکیل میدهد. رویکردی که البته به دلیل ایستادگی کشورهای اروپایی میرود تا ترکیه را با تنشهای جدیدی همراه سازد.
وزارت خارجه هلند اعلام کرد که با وجود تنشهای به وجود آمده در روابط آمستردام - آنکارا، تصمیمی برای عذرخواهی از ترکیه ندارد. وزارت خارجه هلند در واکنش به سخنان «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه گفت که از این کشور عذرخواهی نخواهد کرد. دستگاه دیپلماسی وزارت خارجه هلند همچنین اعلام کرد: «ترکیه مسئول سلامت جانی دیپلماتهای ما در این کشور است.» این در حالی است که «مارک روته» نخستوزیر هلند گفته بود که در زمینه تنشزدایی با ترکیه تلاش خواهد کرد.
در این میان کمیسر گسترش اتحادیه اروپا اعلام کرد که بخشی از کمکهای مالی اتحادیه اروپا به منظور آماده سازی ترکیه برای عضویت در این اتحادیه که پیشرفتی درباره آن وجود نداشته است تعلیق میشود.
از آنجایی که ترکیه همچنان نامزد عضویت در اتحادیه اروپا است حق حمایتهای مالی از طرف اتحادیه اروپا را دارد. تنها برای دوره زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ بیش از چهار میلیارد یورو برای این منظور از طرف اتحادیه اروپا برای ترکیه در نظر گرفته شده است. البته حالا کمیسیون اروپایی تصمیم دارد اولین برنامههای کمکی خود به ترکیه را به حال تعلیق در آورد.
به نوشته روزنامه "هانوفرشه آلگماینه سایتونگ"، اتحادیه اروپا این رویکرد را آغاز کرده است که در چارچوب مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا برخی حمایتهای مالی پیشبینی شده برای ترکیه را به حال تعلیق درآورد. به گفته "یوهانس هان"، کمیسر مربوطه در اتحادیه اروپا برنامههای حمایتی که اخیرا پیشرفتهای مدنظر ما درباره آنها وجود نداشته است متوقف میشود. به گفته هان از حدود ۴.۴۵ میلیارد یورو که برای دوره زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ برای ترکیه در نظر گرفته شده بود اخیرا ۱۶۷.۳ میلیون یورو پرداخت شده است. اتریش اعلام کرده است که از نظر قانونی در حال حاضر این مسئله ممکن نیست که اینگونه حمایتهای اولویتی برای ترکیه به حال تعلیق درآید. برای این منظور باید مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا که از سال ۲۰۰۵ آغاز شده است رسما متوقف شود.
"یوهانس هان"، کمیسر گسترش اتحادیه اروپا که در گفتوگو با خبرگزاری آلمان سخن میگفت در واکنش به وقایع اخیر در ترکیه دستور داده است که کمکهای اتحادیه اروپا به ترکیه برای برنامههایی مقرر شود که از جمله جامعه مدنی، توسعه دموکراسی و علوم و آموزش و پرورش در این کشور را تقویت میکند."گونتر اوتینگر"، کمیسر بودجه اتحادیه اروپا نیز اخیرا در اظهاراتی تاکید کرده است که تحولات سیاسی اخیر در ترکیه میتواند تاثیراتی بر کمکهای مالی اتحادیه اروپا به این کشور داشته باشد. در این میان رئیسجمهور ترکیه با انتقاد شدید از عملکرد اروپا و موضعگیری غربیها علیه کشورش تاکید کرد "دشمنان ترکیه از جمله هلند بهای اقداماتشان علیه آنکارا را خواهند پرداخت." رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در نشستی در استانبول گفت: غربیها شیوه خصمانهای در تعامل با ترکیه درپیش گرفتهاند. هلند باید بداند که بهای اقداماتش علیه ما را خواهد پرداخت.
وی در عین حال از فرانسه به دلیل آنچه که "وارد نشدن به بازیهای سیاسی" خواند تشکر کرد. اردوغان گفت: بسیاری در غرب به پیروزی کودتا در ترکیه امید بسته بودند اما اوضاع آنگونه که آنها میخواستند پیش نرفت. برادران ما در اروپا ادعای دموکراسی دارند اما نژادپرستی و ضدیت با اسلام در میان آنها موج میزند. به شما(اروپاییها) اطمینان میدهم که ترکیه مسیر ارتقا و توانمندی خود را همچنان ادامه خواهد داد و شما روز به روز پسرفت خواهید کرد. ما با همان سلاحی که به سوی ما نشانه رفتهاید پاسختان را خواهیم داد. از سوی دیگر حزب سوسیال مسیحی آلمان به دلیل تشدید مناقشات با آنکارا بر سر ممنوعیت نشستهای تبلیغاتی وزرای ترک، خواستار عقبنشینی ارتش آلمان از پایگاه اینجرلیک ترکیه شد.
"فلوریان هان"، سخنگوی سیاست امنیتی و خارجی گروه منطقهای حزب سوسیال مسیحی آلمان در گفتوگو با نشریه بیلد اعلام کرد که در شرایط متشنج فعلی به صورت فزاینده این مسئله نامشخص است که آیا دولت ترکیه میخواهد و میتواند حفاظت از سربازان آلمانی در اینجرلیک را به صورت جامع تضمین کند.
لازم به ذکر است در ادامه تنش میان هلند و ترکیه، نیروهای پلیس ترکیه ساختمان کنسولگری و سفارت هلند در استانبول و آنکارا را محاصره کرده و به هیچکس اجازه ورود و خروج نمیدهند. براساس گزارش ترکیش مینوت، نیروهای پلیس ترکیه دربهای ورودی ساختمانهای کنسولگری و سفارت هلند را بستهاند.
وزارت خارجه ترکیه در این ارتباط گفته است که دسترسی به کنسولگری و سفارت هلند به دلایل امنیتی مسدود شده و فعلا میسر نیست. همزمان گزارشها حاکی از این است که عدهای از شهروندان ترکیه در اعتراض به اقدامات هلند در مقابل کنسولگری این کشور در استانبول تجمع اعتراضی برپا کردهاند.
همچنین خبرگزاری فرانسه گزارش داد که حدود ۱۰۰۰ نفر از شهروندان ترکتبار هلند نیز در مقابل کنسولگری این کشور در بندر روتردام هلند تجمع کرده تا اعتراض خود را نسبت به اقدامات هلند اعلام کنند.
شبکه تیآرتی همچنین گزارش داد که بعد از انتقال وزیر ترکیه از مقابل کنسولگری، نیروهای امنیتی هلند با استفاده از ماشینهای آبپاش تلاش کردند معترضان را متفرق کنند. پلیس هلند با معترضان ترک درگیر و تعدادی از آنها را بازداشت کرد. وزیر خارجه ترکیه در مصاحبه با شبکه تیآرتی گفت که هلند با جلوگیری از عبور وزیر امور خانواده ترکیه از این کشور قوانین دیپلماتیک را نقض کرده است.
نخستوزیر ترکیه با اشاره به اقدام اخیر هلند در جلوگیری از ورود وزرای دولت ترکیه به اروپا درباره دخالت در امور داخلی این کشور هشدار داد. بینالی ایلدیریم خطاب به اروپا گفت: «این کار را نکنید. من به شما هشدار میدهم که این اقدامات، دوستی و متحد بودن نیست. آنهایی که دوستان دشمنان ترکیه شدند، علیه ترکیه خصومت و دشمنی نشان خواهند داد».
نکته قابل توجه آنکه جمعی از روزنامهنگاران و قانونگذاران مخالف ترکیه شنبه (۲۱ اسفند) در اعتراض به بازداشت خبرنگاران و سرکوب رسانهها که پس از کودتای نافرجام در این کشور تشدید شده در استانبول تظاهرات کردهاند. نمایندۀ حزب مخالف خلق جمهوریخواه در پارلمان ترکیه که در این اعتراض شرکت کرده بود، گفت: «بسیاری از روزنامهنگاران زندانی تحت شرایط فوقالعاده اجازه ندارند نامهای دریافت کنند.»
وی در ادامه ابراز امیدواری کرد دولت، این ممنوعیت را لغو کند. تظاهرات کنندگان در اقدامی اعتراضآمیز کارتهایی را برای همکاران زندانی خود ارسال کردند.