شما چند سال است که در ایران هستید؟
من در ایران ۳ سال است که حضور دارم
چند فرزند دارید؟
دو دختر دارم که هر دو بخاطر شرایط کاری در صربستان هستند و من با همسرم در تهران حضور داریم.
ایران را دوست دارید؟ نظرتان در مورد ملت ایران چیست؟
ایرانیها میدانند که من ایران را بسیار دوست دارم و دوستان ایرانی زیادی نیز دارم، من از ابتدا تلاش کردم نه تنها به صورت دیپلماتیک بلکه با مردم ایران روابط خوبی داشته باشم، حتی با خانوادههایی که همسایه سفارت جمهوری صربستان در ایران هستند توانستم ارتباط خوبی برقرار کنم. طبیعت ایران شبیه طبیعت صربستان است؛ من لذت میبرم در ایران حضور دارم، به شهرها و مکان های زیادی در ایران سفر کردهام؛ رساله دکترای من درباره روابط میان اسلام شیعه با اسلام سنی است، از این رو با اعتقادات مذهبی مردم ایران نیز تا حدود زیادی آشنا هستم.
اگر بخواهید جملهای خطاب به ملت ایران بگویید؛ چه میگویید؟
تاکنون درباره این جمله فکر نکردم اما، این جمله را میتوانم بگویم که من در ایران یک ایرانی هستم؛ این جمله اوج احساسات من را به مردم این کشور نشان میدهد.
ظرفیتهای کشور صربستان چیست؟ در مورد این کشور کمی بیشتر توضیح دهید؟
صربستان، یک کشور محاط در خشکی در مرکز جنوب خاوری اروپا است که بخش جنوبی جلگه پانونی و جنوب شبهجزیره بالکان را در بر گرفته است. کشورما با مجارستان در شمال، رومانی و بلغارستان در شرق، جمهوری مقدونیه و مونته نگرو درجنوب، کرواسی و بوسنی و هرزگوین درغرب هم مرز است. بلگراد پایتخت این کشورمان است.
صربستان ظرفیتهای گوناگونی از جمله در حوزه کشاورزی، صنعت و گردشگری دارد که البته کشور ما در حوزه کشاورزی نقش فعال تری ایفا میکند.
برنامه شما درزمینه توسعه مناسبات تجاری ایران چیست؟
ما به دنبال تجارت آزاد با ایران هستیم؛ قرار بود هیأتی در قالب هیأت تجاری-اقتصادی از صربستان به ایران سفر کند اما، به دلیل کرونا این سفر لغو شد؛ حتی قرار بود هیأتی در قالب گردشگری از ایران به بلگراد برود اما، آن هیأت نیز به دلیل همه گیری کووید ۱۹ لغو شد.
در ماه گذشته نیز سفر هیأتی در حوزه حمل و نقل جادهای از تهران به بلگراد نیز به دلیل کرونا ملغی شد؛ هم اکنون شرایط کرونا در صربستان بهتر شده است اما، در ایران رسانهها و مقامات دولت ایران میگویند شاهد موج سوم کرونا خواهیم بود که این خیلی شرایط سختی را ایجاد کرده است. البته مردم در ایران خیلی رعایت میکنند و من به عنوان سفیر صربستان نگران نیستم چرا که شریط بهداشتی در اینجا به خوبی رعایت میشود.
از ایران به صربستان چه محصولاتی به صادر میشود؟ وضعیت تجارت تهران-بلگراد را چگونه ارزیابی میکنید؟
لاستیک و مواد پلاستیکی، سوختهای معدنی و میوه و خشکبار، مصنوعات از سنگ، گچ، راکتورهای هستهای، شیشه و مصنوعات آن و سایر اقلام از ایران به صربستان صادر میشود، در سال ۲۰۱۷ تقریبا عددی بالغ بر ۱۴میلیون دلار صادرات ایران به صربستان بوده و واردات از بلگراد به تهران رقمی در حدود ۱۱.۶میلیون دلار بوده است. کالاییهایی همچون غلات، خرما، پسته، زعفران، آبزارآلات، لوکوموتیوهای راه آهن، ماشین آلات و دستگاه های برقی و سایر اقلام مورد نیاز از دیگر صادرات تهران به بلگراد به شمار میرود.
شرایط معامله تجار ایرانی با تجار صربستانی چگونه است؟ مبادلات پولی و مالی میان طرفین چگونه انجام می شود؟
هنوز نتوانستیم با ایران ال سی باز کنیم؛ بانکهای صربستان با ایران نمیتوانند کار کنند؛ ما حتی دو سال پیش در جلسه کمیسیون اقتصادی با حضور آقای شریعتمداری وزیر صمت سابق ایران در بلگراد قرار شد برای تبادلات مالی دو کشور راهکاری از سوی کارشناسان مربوطه در نظر گرفته شود اما هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است. جمهوری صربستان با ایران روابط سیاسی خوبی دارد اما، هر دو کشور از روابط اقتصادی با یکدیگر راضی نیستند؛ باید هر دو طرف برای بهبود توسعه مناسبات اقتصادی تجاری تلاش کنند.
آیا سفارت جمهوری صربستان در ایران برنامههایی برای توسعه مناسبات سیاسی، اقتصادی، تجاری تهران- بلگراد در نظر دارد؟
بله؛ ما به دنبال این هستیم که هیأتهای تجاری صربستانی را به ایران بیاوریم، منتظریم شرایط کرونا تمام یا وضعیت بهتر شود. ما در صربستان هم اکنون دولت نداریم، دولت در کشور ما تشکیل شود، شرایط دیدار و رایزنی کمیسیون های اقتصادی تهران-بلگراد را بهتر میتوانیم فراهم کنیم، به دیدار مجازی و آنلاین هم زیاد تمایل نداریم؛ چرا که میخواهیم بطور مثال هیأتی ۳۰ نفره به ایران بیاوریم که به صورت مجازی خیلی نمیتواند برای دو کشور نتیجه بخش باشد. در حدود ۱۰الی ۱۱ قرارداد در بخشهای مختلف از جمله روابط با وزارت خارجه ایران، وزارت دفاع و وزارت کشور ایران آماده داریم که کرونا تمام شود شرایط انعقاد این قرادادها را مهیا میکنیم.
سیاست جمهوری صربستان درباره تحریمهای آمریکا علیه ملت ایران چیست؟
این موضوع تحریمهای ضد ایرانی به دولت صربستان مربوط نیست، ما با جمهوری اسلامی ایران روابط خوبی داریم، سال گذشته دکتر لاریجانی رییس وقت مجلس شورای اسلامی ایران به همراه هیأتی در یک نشست بین المللی به بلگراد سفر کرد و با رییس جمهور، رییس پارلمان و وزیر خارجه کشورمان دیدارو رایزنی کرد. با ملت و دولت ایران هیچ مشکلی نداریم.
دولت صربستان چقدر تحت تاثیر سیاستهای آمریکا و کاخ سفید قرار دارد؟
به نظرم در شرایط کنونی کشوری وجود ندارد که تحت تأثیر سیاستهای آمریکا قرار نگیرد جمهوری اسلامی ایران نیز تحت تاثیر سیاستهای آمریکا است، همین تحریمهای آمریکا علیه ملت ایران مصداق گفته من است، در ایران تحریمها بر روی زندگی مردم اثر گذاشته و این مسئله قابل مشاهده است.
کمی شفاف تر توضیح میدهید؟
اینطور بگویم، با وجود تاثیر گذاری سیاست آمریکا در قبال همه کشورهای جهان، اما جمهوری صربستان سیاستی کاملا مستقل دارد، ما با آمریکا، اسرائیل، همسایگانمان در حوزه بالکان، کشورهای خاورمیانه و حتی با جمهوری اسلامی ایران روابط خوبی داریم.
شما میگویید کشوری مستقل هستید و روابط جداگانهای با هر کشوری از جمله ایران دارید، اما هم اکنون میبینیم بانکهای صربستانی با بانکهای ایرانی کار نمیکنند، این بانکها به دلیل ترس از تحریمهای آمریکا مراوده پولی-مالی با ایران ندارند؟ در این مورد چه نظری دارید؟
نه اینطور نیست؛ ارتباط نداشتن بانکهای صربستانی با بانک های ایرانی به دلیل تحریم نیست؛ کارشناسان دو کشور تاکنون راهکاری در این زمینه پیدا نکردند، ما از ایران حمایت میکنیم، در سازمان های بین المللی نیز از ایران حمایت کردیم؛ آنها نیز از ما حمایت می کنند.اینکه نمی توانیم مراودات کاملاً واضح و شفافی در حوزه بانکی داشته باشیم برای این است که طرفین فقط جلسه گذاشتهاند اما، به هیچ نتیجه و راهکاری نرسیدهاند، زمانی که برجام امضا شده بود، در حدود ۵ سال پیش آن موقع که تحریم نبود، اما باز به لحاظ مراودات بانکی مشکل داشتیم؛ باید در این مورد تصمیم گیری شود.
چرا جلسات به نتیجه نرسید؟
کارشناسان بانکی دو کشور باید بیشتر توجه کنند و هرچه سریعتر تصمیم گیری صورت گیرد؛ حالا که با شرایط کرونا امکان جلسات حضوری نداریم، باید ببینیم بعد از کرونا چقدرعزم کارشناسان دو کشو برای برطرف شدن مشکلات بانکی و پولی جدی است.
رییس جمهور کشور صربستان برنامهای برای حضور در ایران و دیدار با مقامات ایرانی دارد؟
چند ماه پیش روسای جمهور دو کشور به صورت تلفنی با یکدیگر گفتوگو کردند، الان نیز ما دولت نداریم، در آینده کابینه تشکیل میشود اما تا زمانی که کرونا از بین نرود فکر نمیکنم مقامات کشورمان به ایران بیایند. کرونا به دیواری بزرگ تبدیل شده که توسعه مناسبات اقتصادی کشورها با یکدیگر را تحت شعاع قرار داده است.
فیلمی از رییس جمهور صربستان در رسانهها و فضای مجازی مبنی بر اینکه موقع امضای انتقال سفارت صربستان به تل آویو در ابتدا متوجه نشده بود چه چیزی را امضا میکند و این مسئله در چهره ایشان کاملا نمایان بود، این موضوع درست است؟
من نمیدانم؛ البته آقای "الکساند ووچیچ" گفته بود موضوع را کاملا در جریان بوده است. صربستان با نماینده کوزوو قراردادی اقتصادی امضا کرد، اما با اسرائیل قراردادی را امضا نکردهایم ، البته روابط خوبی با اسرائیل داریم. ما میخواهیم عضو اتحادیه اروپا شویم.
در خصوص روابط میان تهران-بلگراد صحبت پایانی دارید، بفرمایید؟
ایران و صربستان بیشتر از ۸۰سال است که روابط دیپلماسی خوبی با یکدیگر دارند. اولین سفارت صربستان در نزدیک هتل فردوسی بود، دو سال پیش جشن ۸۲سالگی روابط ایران و صربستان در بلگراد گرفته شد. ما روابط خوبی با ایران داریم، در کشورمان بعد از زبان انگلیسی و زبان صربی، زبان فارسی، مشهور ترین زبان در صربستان است. زبان فارسی در دانشگاه های صربستان تدریس میشود؛ دانشجویان ایرانی در بلگراد زیاد هستند، کتاب های مشهور ایران از جمله کتاب شعر حافظ، فردوسی، سعدی و کتاب علامه طباطبایی به زبان صربی ترجمه شده است. امیدوارم برای دو کشور در زمینههای روابط اقتصادی سیاسی و فرهنگی اتفاقات خوبی بیفتد.
نویسنده: هدی دهقان بذرافشان