ادعاي غرب براي انزواي منطقهاي ايران هر روز بيش از گذشته رنگ مي بازد چنانكه كارشناسان تاكيد مواضع نماينده روسيه در سازمان ملل مبني بر سوق يافتن تمام طرحهاي آمريكا براي به چالش كشاندن ايران را سندي بر اين امر ميدانند.
كشورهاي غربي همواره برآن بودهاند تا چنان وانمود سازند كه ايران با انزواي منطقهاي همراه است در حالي كه روند تحولات مغاير با اين ادعا را نشان ميدهد. نمود اين امر را در مواضع ويتالي چوركين نماينده روسيه در شوراي امنيت مشاهده كرد كه در پاسخ به این پرسش که طرح ژئوپلتیک غرب در سوریه چیست، پاسخ داد: «تمام [طرح غرب] حول ایران است. تغییرات غیرمنتظره ناشی از حمله [آمریکا] به عراق که موجب تقویت ایران شده بود غرب را وادار کرد تهران را با به چالش کشیدن متحدش در دمشق تضعیف کند.»
وي در ادامه تاكيد كرد آمريكا براي تغيير ژئوپلتيك منطقه به دنبال تضعيف ايران است. در باب تحليل مواضع چوركين ديدگاههاي متعددي مطرح شده است. برخي بر اين امر تاكيد دارند كه مسكو با اين كلمات به نوعي چنان عنوان كرده است كه حمايت اين كشور از سوريه برابر با حمايت از ايران است. به عبارتي مسكو برآن بوده تا امتيازاتي را از ايران دريافت كند. در كنار اين نظريه بسياري تاكيد دارند كه مواضع چوركين برگرفته از يك حقيقت است و آن جايگاه منطقهاي ايران است. اگر روسها به دنبال حمايت از ايران بودند در قطعنامههايي كه عليه ايران صادر شد مشاركت نميكردند حال آنكه اكنون صراحتا ايران را محور تحولات منطقه ميدانند. اين رويكرد نشان ميدهد كه روسها به اين امر رسيدهاند كه ايران بازيگري تاثير گذار در منطقه است كه با رويكرد به آن ميتوان ائتلاف ضد آمريكايي را تقويت كرد. به عبارت ديگر روسها با اين مواضع صراحتا اذعان ميكنند كه نقش منطقهاي ايران غير قابل انكار است و بايد اين نقش را پذيرا شد. در اين ميان ناظران سياسي تاكيد دارند كه كشورهاي چين و روسيه با قرار گرفتن در كنار ايران ميتوانند ابعاد گستردهتري از مقابله با طرحهاي غرب را محقق سازند چنانكه اين همگرايي در قبال سوريه به نتيجه مطلوبي رسيده است. به هر حال اين كشورها در سوريه و منطقه داراي منافعي هستند كه با رويكرد به ايران ميتوانند آن را حفظ نمايند. سياست روز در گفتو گو با كارشناسان به ارزيابي جايگاه منطقهاي ايران و دلايل مواضع اخير روسيه و چين در قبال ايران پرداخته كه در ذيل ميآيد.
درك حقيقي از شرايط منطقه
سيد رضا صدر الحسيني كارشناس مسائل سياسي تصريح كرد :با نگاهي به تحولات يک سال و نيم گذشته در منطقه و ايستادگي دولت سوريه در مقابل افزونطلبيهاي نظام سلطه و ارتجاع عرب و کشور ترکيه نشان ميدهد که تکيهگاه اصلي دولت سوريه، مردم آن کشور و کشورهاي همچون جمهوري اسلامي است تاخير حضور کشورهاي قدرتمند در حمايت از دولت سوريه نشان از دير هنگام بودن تحليل و اقدام آنان بوده است .
وي افزود :حال پس از ۱۰ ماه حضور موثر در اين رويداد مهم بالاخره روسيه و چين توانستند با تحليلي دقيق از موقعيت حال و آينده منطقه ژئوپلتيک خاورميانه و بالاخص سوريه سياستهاي خود را در مواجهه با اين تحولات منطقي نموده و مواضع صحيحي را اتخاذ نمايند.
صدرالحسيني اشاره كرد :البته نبايد فراموش کنيم كه شرق و غرب هر کدام به دنبال منافع حال و آينده خود در منطقه ميباشند اگر روسيه ديرهنگام تر از اين زمان وارد عرصه مبارزات آمريکا براي به چنگ آوردن سوريه و در راستاي منافع رژيم صهيونيستي به ميدان ميآمد مسلما حال و آينده منطقه را براي مدتهاي طولاني از دست ميداد.
اين كارشناس مسائل سياسي گفت :امروز چه کسي است که نداند جنگ نيابتي در سوريه از جانب آمريکا و يارانش و روسيه و چين با تمام قدرت تداوم دارد درگيري امروز در سرزمين سوريه نماد کوچک از جنگ جهاني سوم است بنابراين يک جنگ تمام عيار و جنگ گرم در مرزها و بعضا در داخل خاک سوريه در حال وقوع استوي با اشاره به اينكه اگر روسيه و چين قطع نامههاي شوراي امنيت سازمان ملل را وتو نمي نمودند بايد براي هميشه از اين منطقه خداحافظي ميكردند گفت : در اين شرايط سوريه را مانند ليبي از دست رفته ميانگاشتند بنابراين عليرغم تاخير زماني که اين دو کشور در رخدادهاي سوريه از خود نشان دادند اما با توان و قدرت قابل قبول در اين صحنه حاضر شدند ناگفته پيداست که ملت سوريه در حال حاضر حمايت از مقاومت و مخالفت با افزونطلبي رژيم صهيونيستي را در حال پرداختن است.
وي خاطرنشان كرد:از ديد هيچ يک از ناظران سياسي نيز پنهان نيست که کانون مقاومت، انقلاب اسلامي است و امروز همه کشورهايي که بگونهاي در کنار ملتهاي مقاوم همچون لبنان، فلسطين وملت سوريه ايستادهاند بگونهاي در کنار جمهوري اسلامي نيز ايستادهاند بنابراين اگر نماينده روسيه در سازمان ملل متحد اعلام مينمايد فشارها بر سوريه در حقيقت فشارها به جمهوري اسلامي است اين به مفهوم درک دقيقي از شرايط منطقه و حالت سيال در نظام بينالملل ميباشد. بنابراين شرايط کنوني ويژه و حساسي براي نظام بينالملل ميباشد که ميتواند تمدن جديدي را براساس تفکر توحيدي در مقابل سلطه کفر براي آينده جهان به ارمغان بياورد
رويارويي غربيها در مقابل روسيه و چين
سيامک باقري ديگر كارشناس مسائل سياسي نيز در خصوص وتو قطع نامه توسط روسيه و چين گفت : حمايت چين و روسيه از سوريه به منافعي که در اين ارتباط مدنظر اين دو كشور در سوريه است منافع روسها در درجه اول منافع ژئوپلتيکي است و موقعيتي که سوريه در منطقه خاورميانه دارد هر نوع تغيير تحول در آن به ضرر روسيه تمام مي شود بنابراين در برابر غرب بيشترين واکنش را نشان ميدهند
وي تصريح كرد منافع اقتصادي کشور سوريه نيز از ديگر مواردي است كه روسيه دست از حمايت خود نسبت به سوريه برنمي دارد چراكه ضمن اينکه جدا از منافع اقتصادي،سوريه پل اقتصادي هم محسوب ميشود. اين كارشناس مسائل سياسي منافع استراتژيک را از ديگر عوامل مهم براي حمايت اين كشور از سوريه عنوان كرد وگفت : روسها سوريه را به عنوان متحد استراتژيک به شمار مي آوردند و رابطه سياسي قوي با اين كشور دارند بنابراين اين مناسبات منجر به اين شد که روسها در شرايط سخت از سوريه دفاع كنند در واقع روسها سوريه را به عنوان خط مقدم در خاورميانه و دفاع از سوريه را براي خود ملزم ميدانند و با توجه به اينكه روسها انگيزههاي غربيها و عربها را در سوريه مي دانند بنابراين حاضر نيستند اين قطعنامهها عليه سوريه اجرا شود. باقري در پايان با اشاره به مواضع چوركين در سازمان ملل تاكيد كرد اين مواضع اذعان به جايگاه ايران در عرصه جهاني و بيان اين حقيقت است كه غرب به دنبال تضعيف ايران به عنوان محور مقاومت و دشمن اصلي غرب است.
مقابله با آمريكا در منطقه
حسن قديري ابيانه يكي ديگر از كارشناسان مسائل سياسي در مورد اين وتو گفت : روسيه وچين بخاطر منافعي كه در سوريه دارند تمام تلاش خود را براي حمايت از اين كشور به كار مي گيرند.
وي با اشاره به اينكه روسيه وچين بخاطر حمايت از ايران قطع نامه شوراي امنيت عليه سوريه را وتو نكردند گفت: منافع روسيه و چين در سوريه ايجاب ميکند تا اين كشور تحت نفوذ آمريکا قرار نگيرد و با آن مخالفت نمودند
وي تصريح كرد : شايد دليل كشورهاي غربي عليه سوريه اين باشد كه اين كشور خط مقدم جبهه است، خواستار آزاديبخشي در سرزمين خود همان بلنديهاي جولان است كه به اشغال رژيم صهيونيستي درآمده است، از لبنان و فلسطين حمايت ميکند رابطه خوبي با ايران دارد اين مسائل باعث شد که عليه سوريه توطئه هاي مختلفي صورت گيرد
وي خاطرنشان كرد :اسرائيل که در جنگ ۳۳ روزه در لبنان و ۲۲ روزه در فلسطين عليه غزه شکست خورد با وجود اينکه سلاحهاي قدرتمندي در اختيار دارند و فلسطين و لبنان بسياري از آن سلاحها را ندارد ولي به دليل روحيه شهادتطلبي ملت فلسطين و حزبا... توانستند بر دشمن غلبه كنند
قديري ابيانه گفت : بنابراين فشار عليه سوريه بخاطر آزادي و دموکراسي نيست ،غربي ها ميخواهند سوريه را از خط مقدم جبهه بردارند و اين امر براي موقعيت روسيه که بخواهد عرصه را به غرب واگذار کند اصلا مساعد نيست.
هدي دهقان بذرافشان