آن‌روزها نامش «شانسی» بود اما هر چه مدرنیزه‌تر شدیم اسم‌ها هم عوض شده که اواخر نوع «تپلی» آن معروفیت خاصی بین کودکان و نوجوانان داشت تا با پرداخت پول‌توجیبی خود حداقل یک عدد از آن را به نیت برنده شدن جایزه‌ای قابل اعتبار می‌خریدند اما اکثرا با شکلات‌هایی از نوع بی‌کیفیت روبرو می‌شدند! اگرچه هنوز هم در سوپرمارکت‌ها انواع این بسته‌های فریب‌دهنده بچه‌ها و بعضی‌اوقات بزرگسالان به همین عنوان وجود دارد تا به‌صورت تفننی از آن استفاده کنند و لحظه‌ای هرچند محدود خوش باشند اما نوع جدیدتر این فریب تشویق‌های مختلف از طریق نهادهای متولی رشد جمعیت است که کمتر از «تپلی» ها یا همان «شانسی» قدیمی نیست؛ زیرا به جوانان و زوج‌های که فاقد فرزند هستند امتیاز استفاده رایگان از شهربازی‌ها و آثار تاریخی و مراکز فرهنگی - تفریحی را پیشنهاد می‌کنند تا شاید وسوسه شوند و حداقل یک نفر را به جمعیت کشور اضافه کنند که منفی شدن رشد آن کابوسی است برای آینده کشور و طی سال‌های اخیر با شیب تند در حال سقوط می‌باشد.
بر اساس گزارش‌های مستند نرخ رشد جمعیت از 9/3 درصد در سال ۱۳۶۵ به 66/1 درصد در سال 1401 رسیده تا در این زمینه هم رکورددار کاهش نرخ رشد جمعیت در جهان بوده و فاصله چند با صفر و منفی شدن نداشته باشیم و رفته‌رفته به انقراض نسل نزدیک شویم. بخصوص اینکه در سال‌های اخیر این روند کاهش و ورود به سالمندی آنچنان شتاب گرفته تا ایران را در دنیا و حوزه روند کاهش رکورددار نمایند و پیش‌بینی شود طی ۲۰ سال آینده نرخ رشد جمعیتی منفی را ایران تجربه خواهد کرد و این پایین‌ترین نرخ باروری منطقه غرب آسیا و حتی جهان اسلام خواهد بود که به ازای هر سه نفر یک نفر سالمند داشته باشیم و نگران‌کننده‌ترین بخش ماجرای جمعیت را لمس کنیم.
البته نرخ باروری بر اساس آخرین گزارش‌های به‌دست‌آمده پس از گذر 30 سال تکراری، برای اولین بار افزایش اندکی داشته که قابل‌اعتنا نیست زیرا حدود یک صدم درصد می‌باشد. حالا بهتر نیست ضمن حفظ ماجرای «شانسی‌ها» توجهی هم به سخنان امیدوارکننده رئیس کمیسیون طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس داشته باشیم که گفته است: «موالید گروه سنی بالای ۳۵ تا ۴۰ سال و 40 تا 50 سال افزایش یافته است، این دو گروه سنی خیلی مهم هستند؛ زیرا کم‌کم از نرخ باروری عبور می‌کنند، درحالی‌که تعداد موالید در شش سال گذشته 500 هزار تولید کاهش یافته بود امسال فقط 20 هزار کاهش یافت.»
از سوی دیگر صابر جباری فاروجی سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با مقایسه نرخ باروری کل (متوسط تعداد فرزندان زنده‌ای که هر زن در سنین باروری ۱۵ تا ۴۹ سال به دنیا می‌آورد) در سال‌های مختلف اینگونه گفته است که «در سال 1365 نرخ باروری 6/3 بود. با شروع سیاست‌های تنظیم خانواده از سال ۱۳۶۸ این عدد در سال ۱۳۷۵ به 52/2 رسید. در سال 1395 نرخ باروری به 12/2 و در سال 1400 به 65/1 رسید که با ابلاغ قانون جوانی جمعیت و سلامت خانواده در این سال، نرخ باروری در سال ۱۴۰۱ با روند افزایشی به 66/1 رسیده است.» حسین فرشیدی معاون وزارت بهداشت و آموزش پزشکی هم تأکید کرده است «آثار اجرای برنامه‌های وزارت بهداشت در جوانی جمعیت در کشور مشهود و ملموس است و آمار و ارقام نشان می‌دهد برنامه‌هایی که از سال 1400 در وزارت بهداشت شروع شد، نتایج آن در سال 1401 به بار نشسته و منجر به افزایش روند باروری در کشور شده است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲ جوانی جمعیت است که با پیگیری‌های مداوم وزیر بهداشت، برنامه‌های ویژه‌ای در حال اجراست.
در هجدهمین جلسه قرارگاه جوانی جمعیت و سلامت خانواده نمایندگان مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت‌های وزارتخانه و نمایندگان سازمان‌های ذی‌ربط حضور داشتند و مصوبات قبلی مرور شد و در این جلسه روی چند موضوع تأکید شد که یکی از آن‌ها قدردانی از بهورزانی است که در افزایش موالید نقش داشته‌اند. قرارگاه جوانی جمعیت و سلامت خانواده درباره برنامه‌های جلوگیری از سقط‌های عمدی و خودبه‌خودی نیز مصوبات خیلی خوبی داشته است که در حال پیگیری است.»
آنچه از متولیان ازدیاد جمعیت می‌شنویم را باید به‌نوعی «قرار است» ها در آینده تشبیه کرد که هریک مسئولیت را به گردن دیگری می‌اندازند و جلسات را اینگونه با وعده‌ووعید و آمارها شارژ می‌کنند و سعی دارند از فرمول «شانسی» های قدیمی و «تپلی» های بعدازآن نیز غافل نباشند درحالی‌که معضل کورتاژ یا همان سقط‌جنین با آمارهای وحشت‌انگیز همچنان ادامه دارد تا طرح افزایش موالید را خنثی کند! و اینجاست که مخاطبان و تعقیب‌کنندگان اقدامات توسط نهادهای مختلف این نتیجه را بگیرند تا قانع شده و بگویند: «دنیا بایست/ می‌خواهم پیاده شوم!»
بر اساس گزارش‌های مستند نرخ رشد جمعیت از 9/3 درصد در سال ۱۳۶۵ به 66/1 درصد در سال 1401 رسیده تا در این زمینه هم رکورددار کاهش نرخ رشد جمعیت در جهان بوده و فاصله چند با صفر و منفی شدن نداشته باشیم و رفته‌رفته به انقراض نسل نزدیک شویم. بخصوص اینکه در سال‌های اخیر این روند کاهش و ورود به سالمندی آنچنان شتاب گرفته تا ایران را در دنیا و حوزه روند کاهش رکورددار نمایند و پیش‌بینی شود طی ۲۰ سال آینده نرخ رشد جمعیتی منفی را ایران تجربه خواهد کرد و این پایین‌ترین نرخ باروری منطقه غرب آسیا و حتی جهان اسلام خواهد بود که به ازای هر سه نفر یک نفر سالمند داشته باشیم و نگران‌کننده‌ترین بخش ماجرای جمعیت را لمس کنیم.
البته نرخ باروری بر اساس آخرین گزارش‌های به‌دست‌آمده پس از گذر 30 سال تکراری، برای اولین بار افزایش اندکی داشته که قابل‌اعتنا نیست زیرا حدود یک صدم درصد می‌باشد. حالا بهتر نیست ضمن حفظ ماجرای «شانسی‌ها» توجهی هم به سخنان امیدوارکننده رئیس کمیسیون طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس داشته باشیم که گفته است: «موالید گروه سنی بالای ۳۵ تا ۴۰ سال و 40 تا 50 سال افزایش یافته است، این دو گروه سنی خیلی مهم هستند؛ زیرا کم‌کم از نرخ باروری عبور می‌کنند، درحالی‌که تعداد موالید در شش سال گذشته 500 هزار تولید کاهش یافته بود امسال فقط 20 هزار کاهش یافت.»
از سوی دیگر صابر جباری فاروجی سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با مقایسه نرخ باروری کل (متوسط تعداد فرزندان زنده‌ای که هر زن در سنین باروری ۱۵ تا ۴۹ سال به دنیا می‌آورد) در سال‌های مختلف اینگونه گفته است که «در سال 1365 نرخ باروری 6/3 بود. با شروع سیاست‌های تنظیم خانواده از سال ۱۳۶۸ این عدد در سال ۱۳۷۵ به 52/2 رسید. در سال 1395 نرخ باروری به 12/2 و در سال 1400 به 65/1 رسید که با ابلاغ قانون جوانی جمعیت و سلامت خانواده در این سال، نرخ باروری در سال ۱۴۰۱ با روند افزایشی به 66/1 رسیده است.» حسین فرشیدی معاون وزارت بهداشت و آموزش پزشکی هم تأکید کرده است «آثار اجرای برنامه‌های وزارت بهداشت در جوانی جمعیت در کشور مشهود و ملموس است و آمار و ارقام نشان می‌دهد برنامه‌هایی که از سال 1400 در وزارت بهداشت شروع شد، نتایج آن در سال 1401 به بار نشسته و منجر به افزایش روند باروری در کشور شده است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲ جوانی جمعیت است که با پیگیری‌های مداوم وزیر بهداشت، برنامه‌های ویژه‌ای در حال اجراست.
در هجدهمین جلسه قرارگاه جوانی جمعیت و سلامت خانواده نمایندگان مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت‌های وزارتخانه و نمایندگان سازمان‌های ذی‌ربط حضور داشتند و مصوبات قبلی مرور شد و در این جلسه روی چند موضوع تأکید شد که یکی از آن‌ها قدردانی از بهورزانی است که در افزایش موالید نقش داشته‌اند. قرارگاه جوانی جمعیت و سلامت خانواده درباره برنامه‌های جلوگیری از سقط‌های عمدی و خودبه‌خودی نیز مصوبات خیلی خوبی داشته است که در حال پیگیری است.»
آنچه از متولیان ازدیاد جمعیت می‌شنویم را باید به‌نوعی «قرار است» ها در آینده تشبیه کرد که هریک مسئولیت را به گردن دیگری می‌اندازند و جلسات را اینگونه با وعده‌ووعید و آمارها شارژ می‌کنند و سعی دارند از فرمول «شانسی» های قدیمی و «تپلی» های بعدازآن نیز غافل نباشند درحالی‌که معضل کورتاژ یا همان سقط‌جنین با آمارهای وحشت‌انگیز همچنان ادامه دارد تا طرح افزایش موالید را خنثی کند! و اینجاست که مخاطبان و تعقیب‌کنندگان اقدامات توسط نهادهای مختلف این نتیجه را بگیرند تا قانع شده و بگویند: «دنیا بایست/ می‌خواهم پیاده شوم!»
حسن روانشید - روزنامه نگار پیشکسوت
