کش و قوسهای فراوان و شرط و شروط عربستان و تاخیر مداوم در برنامهریزی حج تمتع امسال به حدی ادامه داشت تا آخر سر واکنش علما را برانگیخت تا آنها اعلام کنند افراد مستطیع امسال حجی به گردن ندارند. عدهای برای ثبتنام حج دار و ندارشان را فروختند و عدهای چشمشان به شمار سالهایی بود که طی میشد تا راهی دیار عشق تا راهی خانه خدا بشوند، اما کارشکنیهای مکرر آلسعود تا جایی پیش رفت که حج تمتع امسال توسط مراجع تقلید غیرواجب تلقی شود!
اما در همین راستا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که مسئول پیگیری حج امسال شده است به قم رفت تا با آیات عظام و مراجع تقلید دیدار و از نقطه نظرات آنها مطلع شود. جنتی پنجشنبه با آیات عظام سیدعبدالکریم موسویاردبیلی، ناصر مکارمشیرازی، حسین نوریهمدانی، جعفر سبحانی و عبدالله جوادیآملی دیدارهایی داشت که ظاهرا به منظور اتمام حجت حج تمتع ۹۵ صورت گرفت.
پس از چندماه مصالحه ایران برای به سرانجام رساندن حج امسال، مراجع تقلید که تاکنون بر حضور زائران ایرانی در حج با حفظ شأن و تامین امنیت تاکید داشتند، اینبار مواضع صریحتری را متناسب با برخورد سعودیها اعلام کردند که شاید صریحترین موضع متعلق به آیتالله مکارمشیرازی باشد که اعلام کرد، باید فکر حج امسال را از سر بیرون کرد.
از سوی دیگر آیتالله حسین نوریهمدانی گفت: وقتی امنیت و عزت حجاج در خطر است، دیگر حج واجب نیست. آیتالله عبدالله جوادیآملی هم در دیداری که علی جنتی با همراهی رئیس سازمان حج و زیارت با او داشت، گفت: شرایط به گونهای است که از نظر شرعی کسانی که امسال از نظر مالی مستطیع شدهاند، حج بر گردنشان نیست.
اما آیتالله جعفر سبحانی از مراجع عظام تقلید نیز در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مواضع دیگری گفت: اگر موانع وجود دارد، باید همه راهها را طی کنید و به حداقل شرایط قائل شوید که با حفظ عزت و امنیت زائران، حج را برگزار کنید.
آیتالله جوادیآملی: افرادی به دلیل شرایط امسال مستطیع نیستند
آیتالله جوادیآملی در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیتهای ضد وحدت حکومت آلسعود گفتند: این حکومت بقایای همانهایی هستند که در صدر اسلام چنین رویدادهای تلخی را رقم زدند. ایشان گفتند: دودمان ابوسفیان پیش از اسلام کافر بودند و پس از اسلام نیز کافر شدند و این مسائلی که امروز در آنجا رخ میدهد غیرقابل پیشبینی نبود.
این مرجع تقلید بیان کردند: درست است که آنها کار اشتباهی کردند؛ ولی در عرصه بینالمللی باید به عقود و امضایی که انجام میدهیم نیز التزام داشته باشیم و اینچنین نیست که اگر با کافران امضایی انجام دادیم، به حسب کفر آنها به این عهد پایبند نباشیم.
آیتالله جوادیآملی گفتند: عربستانیها با تأسیس سفارت، در حقیقت یک امضا با ما در این مسأله داشتند و اگر در هر کاری آنها را مقصر بدانیم در حوادثی همانند سفارت نمیتوانیم آنها را مقصر بدانیم؛ وقتی سفارتخانه آنان را در ایران آتش میزنند؛ نباید انتظار داشته باشیم که آنها برای ما فرش قرمز پهن کنند.
این مرجع تقلید با ذکر این مطلب که آنها به رغم دشمنی، با سفارت خانه ما کاری نداشتند، بیان کردند: امروزه جنگهای نیابتی در حال انجام است که باید تحلیل شود که چه اتفاقاتی سبب چنین شرایطی شده است. معظمله با بیان این مطلب که با وجود اینکه امروزه ایران اسلامی در میدان مین واقع شده؛ خوشبختانه از تمام این خطرات محفوظ مانده است، اظهار کردند: شرایط امروز جهان به خصوص منطقه، شرایط خاص آزمایش است و باید به خوبی از این آزمایش پیروز به در آییم.
ایشان در پایان اظهار کردند: کسانی که امسال مستطیع حضور در حج شدند، به دلیل شرایط امسال مستطیع نیستند.
آیتالله مکارم شیرازی: سعودیها نمیتوانند حج را به خوبی برگزار کنند
آیتالله مکارمشیرازی نیز در دیدار با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفتند: قصد سعودیها از این همه اشکالتراشی در زمینه اعزام زائران ایرانی توهین و تحمیل ذلت است.
ایشان افزودند: دولت سعودی خود را مالک حرمین شریفین میداند و پس از تحمل شکستهای بینالمللی میخواهند انتقام یمن و سوریه و عراق و... را در حج بگیرند.
این مرجع تقلید بیان کردند: آنها دنبال برخورد سیاسی و انتقامی هستند و چنین حجی نه با رضایت خدا همراه است و نه با رضایت بندگان خدا؛ با این رویکرد حتی توان سرویسدهی وجود دارد؛ با این وضعیت باید فکر حج امسال را نیز از سر بیرون کرد؛ ما طالب حجی عزتمندانه هستیم.
ایشان یادآور شدند: وقتی در حال حاضر در منطقه به اذعان دشمنان، حرف اول را میزنیم دلیلی ندارد سر ذلت در مقابل دشمنان به زیر بیندازیم؛ اگر عربستانیها در این مدت با حضور ما موافقت کنند قطعا اتفاقاتی خوبی منتظر ما نخواهد بود و آنها همه کارها را به شکلی چیدند که نتوانیم به راحتی امورات را ساماندهی کنیم.
این مرجع تقلید بیان کردند: کشور ما باید اهرمهای فشار داشته باشیم زیرا اگر این اهرمها وجود نداشته باشد سعودیها خود را مالک حرمین میدانند در این زمینه باید طرحی را به اجرا بگذاریم که مراسم حج توسط یک گروه خاص و مشترک اداره شود و باید به آنها القا کرد که سعودیها نمیتوانند حج را به خوبی برگزار کنند.
آیتالله مکارمشیرازی بیان کردند با بیان این مطلب که قرآن کریم بیان میکند که همه مسلمانان در حج شریک هستند، اظهار کردند: متاسفانه وزارت خارجه ما در این زمینه ضعیف عمل کرد و این نامه را به کشورهای مختلف ارایه میکرد تا آنها متوجه شوند که این مساله جدی است.
ایشان تصریح کردند: اهرم فشار دوم این است که ثابت کنیم که مساله داعش و تکفیریها برخاسته از کشور عربستان سعودی است در این زمینه غربیها هم متوجه شدند که این مساله از عربستان نشات گرفته است.
معظمله بیان کردند: باید به دنبال جمعآوری اسنادی باشیم که آنها چگونه به دنبال پرورش فکر تکفیری هستند؛ آنها در کتاب دوم دبیرستان خود نیز این مسایل را بیان میکنند که باید کسانی که به زیارت قبور میروند را به قتل رساند؛ باید این اسناد جمع آوری شود و در مراکز بینالمللی عرضه کرد؛ مشخص نیست که چرا برخی از دستگاههای ما که باید در این مسایل همکاری کنند به خوبی عمل نمیکنند.
ایشان با ذکر این مطلب که مردم ما از نرفتن حجی که عزت آنها حفظ نمیشود به خصوص حج امسال نارضا نیستند بلکه با این مساله موافقت میکنند و اظهار هم کردهاند: نباید برخی زائران با ذلت بخواهند از طریق کشورهای دیگر به حج بروند زیرا عزت آنها حفظ نخواهد شد؛ حج امر عبادی مهمی است ولی امروز امری عبادی و سیاسی است که با عزت و کرامت و دین و مذهب ما پیوند خورده است.
بروجردی: عربستان در جایگاهی نیست که برای حجاج ما شرط تعیین کند
رئیس کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: عربستان در جایگاهی نیست که برای ما و حجاج ما شرط تعیین کند.
علاءالدین بروجردی به ایسنا گفته که ما هستیم که باید برای عربستان شرط بگذاریم چراکه تجربه نشان داده عربستان توان حفظ امنیت حجاج را ندارد و در شرایط عادی صلاحیت مسئولیت موضوع حج را ندارد. اگر قرار است شرطی گذاشته شود ما باید شرط بگذاریم که عربستان آرامش و امنیت حجاجمان را تضمین کند و حجاج ما در کمال سلامت بتوانند به حج بروند.
وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران باید با جدیت موضوع حقوق زائران ایرانی را دنبال کند و انفعال در مقابل عربستان قابل قبول نیست و این کشور باید ضمانتهای لازم را برای حفظ امنیت حجاج ما بدهد.
حقیقتپور: نظر کمیسیون امنیت ملی اعزام نکردن زائران به مراسم حج است
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: ما احساس میکنیم در شرایط فعلی با توجه به رویکرد سعودیها، شرایط برگزاری حجی عزتمندانه فراهم نیست.
منصور حقیقتپور نیز با اشاره به کارشکنی سعودیها در ایجاد شرایط لازم برای برگزاری عزتمندانه مراسم حج، به میزان گفته که با توجه به نوع رفتار سعودیها در سطح منطقه و همچنین مواضع آنها که حاکی از نپذیرفتن شرایط ایران جهت برگزاری عزتمندانه مراسم حج است، نظر کمیسیون امنیت ملی اعزام نکردن زائران ایرانی است.
وی با بیان اینکه ما خواستار حجی توام با عزت و احترام هستیم، گفت: ما احساس میکنیم در شرایط فعلی با توجه به رویکرد سعودیها، شرایط برگزاری حجی عزتمندانه فراهم نیست.
حقیقتپور در پایان خاطرنشان کرد: در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور مسئولان ذیربط بحثهایی پیرامون اعزام یا عدم اعزام زائران ایرانی به مراسم حج امسال مطرح شد که در نهایت تصمیم گرفته شد با توجه به شرایط موجود، مراسم حج از سوی ایران برگزار نشود.
حدود ۲۰ روز از آخرین دور مذاکرات حج تمتع ایران و عربستان میگذرد، در این مدت دولت آلسعود که حقی برای زائران ایرانی قائل نشده است، نه تنها به پیشنهادها و راهکارهای دولت ایران پاسخی نداده، بلکه با تغییر وزیر حج این کشور در آستانه حج، چالش دیگری را بوجود آورده است.
هفته گذشته کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور رئیس سازمان حج و زیارت تشکیل جلسه داد که پس از ارزیابی شرایط و نوع برخورد سعودیها به این جمعبندی رسید که احتمال لغو حج تمتع در سال ۹۵ وجود دارد و حالا هم که مراجع تقلید بر این قضیه صحه گذاشتند اما با همه این تفاسیر شاید اتفاقی هم که در آستانه رخ دادن میباشد و میتوان آن را به عنوان امری حقوقی پیگیری کرد تضییع حقوق مسلمانان ایرانیای است که سالهای سال منتظر مانند تا چشمشان به جمال کعبه روشن شود و حالا باید حسرت بر دل بمانند. حقی که آلسعود مسئول مستقیم پاسخ به آن در دادگاه الهی و دادگاه حقوق بشری دنیایی است.
آلسعود را اگر نتواند در دادگاه به اصطلاح حقوق بشر سازمان ملل محاکمه کرد و حق هزاران عاشق خانه خدا را طلب کرد بیشک میتوان آه آنهایی که با دیدن خانه کعبه از تلویزیون بلند میشود را در دادگاه الهی طلب کرد. البته همه این افرادی که با گذر سالها در نوبت بودند امسال نمیتوانند به حج واجب بروند میداند که کعبه اصلی درون دلهایشان است و اراده کنند میتوانند با انجام کارهای خیر و خداپسندانه و همچنین یاد خدا در جایجای این کره خاکی ثوابی به اندازه حج واجب ببرند. ثوابی که حجاج دیگر کشور که ظلم آلسعود را دیده و سکوت میکنند و مصلحتاندیشی رفتار میکنند با وجود حضور در حج از آن بیبهره خواهند ماند. مستطیعان امروز باید یادشان باشد که حجشان را طور دیگری بجا آورند.
مائده شیرپور