عضو هیات نظارت بر برجام گفت: به برخی شروط ۹ گانه ابلاغ شده از جانب رهبر معظم انقلاب درخصوص اجرای تعهدات کشورمان در چارچوب برجام عمل نشد.
علیاکبر ولایتی در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما تصریح کرد: آمریکاییها آن طور که توقع میرفت و قول داده بودند به تعهداتشان عمل نکردند.
وی گفت: قرار بود در مدت و مهلتی پس از امضای برجام، ایران تعهداتش را درخصوص اعمال محدودیتها در زمینه اقدامات صلحآمیز هستهای اجرا کند و در همین مدت هم آمریکاییها و متحدانش تحریمهای اعمال شده را بردارند.
او افزود: جمهوری اسلامی ایران به تبعیت از قواعد اسلامی به تعهداتش عمل کرد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اغلب هم مواضع یکطرفه داشت، آن را تایید کرد. اما در این فاصله آمریکاییها به تعهداتشان که رفع تحریمها و آثار آن، آزادی تجارت و ارتباطات علمی، فنآوری، تجاری و مالی میان ایران و دیگر کشورها و غرب است، عمل نکردند و علت آن هم مشکلاتی است که وجود دارد.
وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب در یکی از بیاناتشان تصریح کردند که اگر تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای برداشته شود اما به عناوین دیگری مانند حقوق بشر، تروریسم و مانند آن که همهاش اتهامات ظالمانه علیه ماست آنها را برقرار کنند و مانع از برقراری تجارت آزاد و ارتباطات تجاری، فنی و علمی شوند مقبول ما نیست.
ولایتی تصریح کرد: میبینیم از زمانی که برجام امضا شده است، هر روز به بهانهای در سنا یا کنگره آمریکا مصوبهای را علیه ما تصویب میکنند که بعضی هم به امضای اوباما میرسد.
وی افزود: آمریکاییها هر چه تصویب میکنند گویی همه دنیا مجبورند از آنان تبعیت کنند و گویا مصوبه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
این عضو هیات نظارت بر برجام با اشاره به دستبرد آمریکاییها به دو میلیارد دلار از داراییهای کشورمان تصریح کرد: پول نقد بیزبان ما در یکی از بانکهای آمریکا از طریق طرف واسطی گذاشته شده و متعلق به ایران است، با این حال پول مصادره و به بازماندگان کشته شدگان انفجاری در بیروت اختصاص یافت؛ این به مثابه همان تمثیلی است که«گنه کرد در بلخ آهنگری، به شوشتر زدند گردن مسگری». چه ارتباطی دارد میان انفجار در جای دیگری با غرامتی که ایران باید پرداخت کند؟ چرا پول ما را در انظار بینالمللی مصادره کردند؟ معنی این اقدام آمریکا این است که هر چه سنای این کشور تصویب کند میتواند علیه هر ملت و کشور دیگری در جهان اعمال شود.
وی با طرح این پرسش که چگونه میتوان به چنین دولتی اعتماد کرد؟ گفت: به همین علل ما از آینده نگرانیم حتی به فرض اینکه آنان به تعهداتشان عمل کنند.
این عضو هیات نظارت بر برجام افزود: به عنوان اعضای این هیات موظفیم بر اجرای درست امور نظارت، پیگیری و مطالبه کنیم که به این وظیفه خود عمل میکنیم.
وی تصریح کرد: به برخی شروط ۹گانه ابلاغ شده از جانب رهبر معظم انقلاب درخصوص اجرای تعهدات کشورمان در چارچوب برجام عمل نشد.
ولایتی گفت: این موضوعی است که مقام معظم رهبری در سخنرانی نوروزی هم آن را فرمودند اما آن مقدار که در توان مذاکرهکنندگان هستهای بود عمل کردند و لزوماً همه شروط عملی نشد بلکه تا جایی که میتوانستند شروط را رعایت کردند.
وی با انتقاد از عمل نکردن دیگر اعضای ۱+۵ به وظایفشان تاکید کرد: ما باید از آنان مطالبه کنیم که چرا در قبال عهدشکنیهای آمریکاییها ساکتند؟
ولایتی با اشاره به اظهارات متناقض مقامات آمریکایی گفت: وزیر خارجهشان که آدم زیرکی است طوری با لبخند سخن میگوید که گویی همه چیز حل و فصل شده است. آقای کری میگوید همه چیز درست است و تجار میتوانند با ایران معامله کنند اما هنوز صحبتش در فضا انعکاس دارد که وزیر خزانهداری یا معاونش اعلام میکنند که اگر کسی با ایران معامله کند جریمهاش میکنند.
مشاور امور بین الملل رهبر انقلاب ادامه داد: این نشان میدهد که هر کدامشان ماموریتی دارند، یکی مامور بشارت دادن به ماست که کارها انجام میشود و فقط وعده میدهد و دیگری وظیفهاش این است که جلوی اعمال تعهدات را بگیرد. اگر این مقامات هم ساکت شوند مصوبات دیگری در سنا یا کنگره علیه ما تصویب میکنند؛ ما که میدانیم اگر رئیسجمهور این کشور تصمیم بگیرد میتواند مصوبات کنگره و سنا را وتو کند.
این عضو هیات نظارت بر برجام تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند که آقای اوباما باید تعهدات آمریکاییها را بنویسد اما او ننوشت.
مشاور امور بینالملل رهبر انقلاب درخصوص سکوت اعضای ۱+۵ در قبال اقدامات آمریکا در نقض برجام افزود: باید حتما این موضوع را از آنها مطالبه و اعلام کنیم که با توجه به اینکه در همه جا محور آمریکاییها بودهاند، ۱+۵ نیز در این راه آنها را مساعدت کردند. وی اضافه کرد: زمانی که آمریکاییها ۵ عضو دائم شورای امنیت را به دور خود جمع میکنند هدفشان این است که یک جنبه بینالمللی به موضوع بدهند و حتی آلمان را هم اضافه میکنند که به طرفداران آمریکا در جمع افزوده شود.
ولایتی تاکید کرد: این موضوع فقط برای آن نیست که ایران را به جایی برسانند که فنآوری صلحآمیز هستهای خود را محدودتر کند.
رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه درخصوص بحث برد - برد در برجام گفت: این موضوع نسبی است اما باید اشاره کنیم که این مذاکرات باید حتما به صورت فنی دنبال میشد و ما باید حتما موضوع را پیگیری میکردیم.
ولایتی با اشاره به تلاش تیم مذاکرهکننده افزود: مذاکرهکنندگان ما، انصافا از هیچ کوششی کوتاهی نکردند زیرا باید این مساله به صورت کامل حل میشد.
وی اضافه کرد: اما این امر نیمهتمام باقی مانده است و باید تلاش کنیم که به صورت کامل حل شود.
ولایتی اظهار داشت: این موضوع که ما مذاکره کردیم و به تعهد خود نیز پایبند بودیم کاملا حق است اما باید توجه داشت که پیگیری این موضوع نیز بسیار مهم است و باید حقوق ما به صورت تمام و کمال استیفا شود.
این عضو هیات نظارت بر برجام در ادامه درخصوص مصادیق بدعهدی آمریکا در اجرای برجام گفت: آمریکاییها کارهایی را انجام میدهند که قبل از این معاهدات نیز به اشکال مختلف انجام دادند. تا قبل از این فضای عمومی بر این بود که مشکل، مشکل هستهای است و اگر مشکل هستهای حل شود دیگر آمریکاییها مزاحمتها و تحریکات خود برضد جمهوری اسلامی ایران را انجام نخواهند داد و به اشکال مختلف این موضوع را در پیغامها و گفتوگوهایشان نیز مطرح کردند.
ولایتی اظهار کرد: آن چه در مذاکرات هستهای به دست آوردیم و مهم نیز بود این است که به عنوان اولین کشور در دنیا این حق برایمان اثبات شد که سازمان ملل متحد حق استفاده از انرژی صلحآمیز هستهای را برایمان تصویب کند.
وی افزود: اینکه بتوانیم چرخه غنیسازی داشته باشیم و بتوانیم کیک زرد بگیریم و به اورانیوم غنی شده تبدیل کنیم و بفروشیم و یا در کاربردهای داخلی مصرف کنیم، دستاورد بزرگی است که قبل از مذاکرات وجود نداشت. نباید منکر این دستاورد بزرگ شویم اما همچنان آمریکاییها و شرکای آن باید مطابق وعده خود عمل کنند.
این عضو هیات نظارت بر اجرای برجام گفت: با اتفاقات پیش آمده، بدبینی به آمریکا در کل ایران و کشورهای اسلامی تعمیم پیدا کرد.
ولایتی درخصوص شتابزدگی ایران در روند اجرای برجام و تأثیر آن در طمع ورزی آمریکاییها افزود: بعید میدانم که سرعت ایران در اجرای تعهدات خود باعث طمعورزی آمریکاییها شده باشد، زیرا ما خودمان میخواستیم زودتر از این وضعیت خارج شویم و این امر مساله مهمی بود که باید انجام میگرفت.
وی با بیان اینکه تصمیم آمریکاییها بر بدعهدی بود و اینکه تا جایی که بتوانند به عهد خود عمل نکنند، گفت: آنها در حین کار مسائل دیگری را نیز همچون کمک ایران به حزبالله، توان موشکی ایران و یا مباحث حقوق بشری را مطرح میکردند.
عضو هیئت نظارت بر اجرای برجام افزود: سخنان دبیرکل سازمان ملل متحد مبنی بر تناقض آزمایش موشکی ایران با روح برجام، نشاندهنده زیادهخواهی و طمعورزیهایی است که از قبل نیز شناخته شده بود.
وی با بیان اینکه یکی از فواید این فعل و انفعالات توقف روند خوشبینی به آمریکاییها بود اظهار کرد: اغلب مردم کشور ما آمریکا را میشناسند اما ممکن بود بر اثر تبلیغات به آمریکا خوشبین شوند ولی با این اتفاقات پیشآمده بدبینی به آمریکا در کل ایران و کشورهای اسلامی تعمیم پیدا کرده است.
ولایتی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری درخصوص اقدامات هیات نظارت بر اجرای برجام بر عملکرد طرف مقابل اظهار کرد: جلسات هیات با فواصل نزدیکتری تشکیل میشود و شاید مصلحت نباشد که جزییات مذاکرات اعضا، به صورت علنی مطرح شود اما اعضای هیات نظارت تلاش میکنند به وظیفه خود عمل کنند.