دیروز روز افشای حقوق بشر آمریکایی بود؛ آمریکاییها در تاریخ خود انواع و اقسام جنایتها را نسبت به مردم دنیا و جوامع بشری روا داشتهاند؛ جنایتهایی که قطعا تا دههها بلکه قرنها از حافظه تاریخ زدوده نمیشود؛ از بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی با صدها هزار کشته تا تجاوز به عراق و افغانستان با میلیونها آواره.
در دوازدهم تیرماه ۱۳۶۷ شمسی برابر با سوم ژوئیه ۱۹۸۸ میلادی، هواپیمای مسافری ایرباس ایران که از بندرعباس عازم دُبی بود، بر فراز آبهای خلیجفارس و در نزدیکی جزیره «هنگام» مورد هجوم یگانهای دریایی متجاوز آمریکایی مستقر در آبهای خلیجفارس قرار گرفت و سقوط کرد.
این هواپیما در زمانی که ایران در نبرد با متجاوزین بعثی قرار داشت با موشک ناو جنگی وینسنس مورد حمله عمدی نیروهای تجاوزگر و جنایت پیشه شیطان بزرگ قرار گرفت. هواپیما حامل ۲۹۰ مسافر و خدمه بود که تمامی آنها اعم از مرد و زن و کودک و نوجوان و کهنسال با این جنایت فجیع به شهادت رسیدند.
در میان سرنشینان این هواپیمای مسافربری، ۶۶ کودک زیر ۱۳ سال، ۵۳ زن و ۴۶ تن تبعه کشورهای خارجی نیز بودند که کشته شدند. ساقط کردن هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی ایران از سوی جنایتکاران آمریکایی، در حقیقت یکی دیگر از مراحل رویارویی استکبار جهانی با ملت بزرگ ایران برای تقویت متجاوزان عراقی در جبهههای جنگ بود.
مدال شجاعت برای یک جانی!
با این حال مقامهای آمریکایی پس از چندی، در توهینی آشکار به ملت ایران، مدال شجاعت بر گردن «ویلیام سی راجرز سوم» ناخدای این ناو انداختند و بدین سان حمایت رسمی خود را از این جنایت اعلام کردند. به هر تقدیر، این جنایت نیز در کنار جنایات بیشمار دولت آمریکا، در پرونده سیاه استکبار جهانی ثبت شد و لکه ننگ دیگری بر تارک آن جنایت پیشگان نقش بست.
«ناخدا ویلیام سی. راجرز سوم» که معمولاً به عنوان «ویل سی. راجرز سوم» شناخته میشود در دسامبر سال ۱۹۳۸ در «فورت ورث تگزاس» به دنیا آمد. او افسر نیروی دریایی آمریکا بود و بیشتر به خاطر فرماندهی ناو «یو. اس. اس وینسنس (G- ۴۹)»، یک ناوشکن در کلاس Ticonderoga مجهز به سیستمهای رزمی Aegis شناخته شده بود. در زمان فرماندهی او، این ناو مسئول سرنگون کردن پرواز شماره ۶۵۵ هواپیمای ایران برفراز خلیجفارس بود که منجر به کشته شدن ۲۹۰ غیرنظامی شد و یک ماجرای بینالمللی برای آمریکا به وجود آورد.
ناوی مجهز که رادارش هواپیمای مسافربری را اف ۱۴ دانست! توجیهی مضحک
وینسنس در یک کلمه، پادگانی متحرک بود که به دلیل داشتن تجهیزات پیشرفته میتوانست هم زمان در هوا، دریا و زیردریا جنگ کند. این ناو در زمان خود گرانترین نمونه از ناوها بود و یک میلیارد دلار قیمت داشت. این ناو پیشرفتهترین ناو جنگی موجود در جهان بود. اما این کشتی که رادارش میتوانست شعاعی بیشتر از هواپیمای آواکس را پوشش دهد در صبح روز یک شنبه ۱۲ تیر ۱۳۶۷ (سوم ژوئیه ۱۹۸۸) با استقرار در زیر دالان پروازهای تجاری، هواپیمای غولپیکر ایرباس ایران را که از بندرعباس به مقصد دبی در حال پرواز بود هدف موشکهای خود قرار داد و سرنگون کرد. این جنایت در حالی صورت گرفت که خلبان پرواز ۶۵۵ به نام «کاپیتان رضاییان» تا آن زمان ۲۵ بار این مسیر را پیموده بود و به دلیل مزاحمتهای آشکار ناوگان آمریکا، مرتب برای آنها پیام میفرستاد.
مقامات آمریکایی ناشیانه درصدد پاک کردن صورت مسأله برآمدند. درحالی که اجساد ۲۹۰ تن از سرنشینان این هواپیما بر روی آبهای خلیجفارس شناور بود مقامات نظامی آمریکا با تکذیب خبر رادیو تهران مبنی بر اصابت موشک آمریکایی یک فروند ایرباس اعلام کردند که یک هواپیمای اف ۱۴ را سرنگون کردهاند.
واکنش ایران به جنایت آشکار آمریکاییها
متعاقب این تجاوز آشکار، جمهوری اسلامی ایران در روز ۱۴ تیر ۱۳۶۷ طی نامهای به رئیس شورای امنیت خواستار تشکیل جلسه فوری شورا برای رسیدگی به موضوع شد. ۲۵ تیر ۱۳۶۷ مطابق با ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۸ میلادی شورا تشکیل جلسه داد. از سوی جمهوری اسلامی ایران علی اکبر ولایتی وزیر امور خارجه وقت ایران و از جانب آمریکا جرج بوش پدر معاون وقت رئیسجمهور در جلسه حضور داشتند. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در فرازی از سخنان خود عنوان کرد: حضور نظامی آمریکا در خلیجفارس تنها منادی مرگ و بیقانونی و شرارت بوده و جز ناامنی چیزی به ارمغان نیاورده است. عمل جنایتکارانه آمریکا در حمله به هواپیمای کشوری به هیچ وجه در قالب دفاع مشروع قابل توجیه نیست. شورای امنیت پس ازاستماع سخنان ولایتی و جرج بوش در جلسه شماره ۳۸۳۱ خود در تاریخ ۳۰ ژوئیه ۱۹۸۸ طرح قطعنامهای پیشنهادی را تصویب کرد.
در سانحه هوایی انهدام هواپیمای مسافربری ایرانی، نقض تعهد بینالمللی دولت ایالات متحده از طریق نقض ماده ۳ مکرر کنوانسیون شیکاگو و نیز عرف مُسلم بینالمللی قابل احراز است.
دولتین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران به ترتیب درتاریخهای ۹ آگوست ۱۹۴۶ و ۱۹ آوریل ۱۹۵۰ به کنوانسیون هواپیمایی کشوری بینالمللی پیوسته و تعهدات مندرج در آن، ازجمله ماده ۳ مکرر در موردشان لازمالرعایه است.
آمریکا با نقض تعهد مندرج در ماده فوق نیز مرتکب تخلف بینالمللی شده و با احراز عناصر دیگر مسئولیت، مسئول حادثه واقع شده است، زیرا:
الف) با توجه به گزارشات گروه تحقیق ایکائو، هواپیمای مسافربری درحال انهدام، در قلمرو حاکمیت ایران قرار داشته و عمل ایالات متحده درواقع، تجاوز به حریم هوایی جمهوری اسلامی ایران محسوب و نقض فاحش تعهدات بینالمللی مندرج در منشور ملل متحد، درخصوص احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، است.
ب) حمله به هواپیمای مسافربری ایران، توسط ناو جنگی وینسنس، متعلق به نیروی دریایی آمریکا صورت گرفته و با توجه به اینکه نیروی دریایی و ناو مورد نظر، ارگان دولتی (اجرایی) ایالات متحده محسوب میشوند، مستند به مواد ۲، ۳ و ۴ کمیسیون، عمل انجام شده منتسب به دولت ایالات متحده آمریکا است.
ج) بنا به اسناد و گزارشات منتشره، ناو جنگی یادشده درحریم آبهای ساحلی و دریایی ایران بوده است و این نکته نیز نشان از نقض حاکمیت دریایی و قانونی ایران بر آبهای مزبور درحمله به هواپیمای غیرنظامی ایرانی در قلمروی هوایی کشور دارد و مویّد مسئولیت بینالمللی دولت آمریکا در انجام فعل متخلفانۀ مستوجب مسئولیت بینالمللی آن کشور است.
ادعای دولت آمریکا، مبنی بر دفاع مشروع نسبت به هواپیمای مزبور برای فرار از مسئولیت بینالمللی خود نیز فاقد هرگونه وجاهت حقوقی و بینالمللی است. هواپیمای سرنگون شده، نه به عنوان یک هواپیمای نظامی یا جنگنده موجدِ مخاطرات مورد ادعای دولت آمریکا، بلکه یک هواپیمای صرفاً، مسافربری با استانداردهای پروازی شناخته شده در نظام پروازی داخلی و بینالمللی بوده و توجیه کننده ادعای بلاوجه آمریکا نخواهد بود. میزان