سينماي ايران در سال 88، شاهد درگذشت بسياري از هنرمندان اين عرصه بود که از جمله آنان ميتوان به بزرگاني همچون سيف الله داد، نيکو خردمند و عباس شباويز اشاره کرد.
به گزارش ايرنا، سال 88 براي سينما و تلويزيون ايران با درگذشت 13 هنرمند بسيار تلخ بود. ابتداي سال 88 با درگذشت يکي از هنرمندان تلويزيوني آغاز شد و خالق تئاتر عروسکيهادي و هدي دار فاني را وداع گفت. «اردشير کشاورزي» سوم فروردين در سن 63 سالگي بر اثر سرطان ريه از دنيا رفت.
«هادي و هدي»، «عليبابا و چهل دزد بغداد»، «حسني و لوبياي سحرآميز»، «حادثه در شهر عروسکها» و نمايشهاي عروسکي ديگر از جمله کارهاي ماندگاري اين هنرمند فقيد کشورمان بود که از وي برجاي مانده است.
کشاورزي در عرصه تئاتر حرفهاي بسياري براي گفتن داشت. وي در سالهاي اوليه راهاندازي جشنواره بينالمللي تئاتر عروسکي دبير اين جشنواره شد و به عنوان نويسنده تئاتر عروسکي کانون سفرهاي متعددي به لهستان، چکاسلواکي و مسکو داشت. او همچنين اولين عضو يونيماي جهاني در ايران محسوب ميشود.
کشاورزي در طول فعاليت در کانون به عنوان دستيار «دان لافون» در اجراي نمايشهاي مطرح چون«ترب»، «خورشيد خانم»، «عليبابا» و «چهل دزد بغداد» حضور داشت و در کارنامه کاري خود کارگرداني مجموعههاي تلويزيوني عروسکي چون «کرم شب تاب»، «بزبزقندي»، «سنجاب آشپز»، «ميشه و نميشه»، «هادي وهدي»، «سرزمين خوشبختي»، «آقاي ارتباطي» دارد.
ابديت براي پيمان ابدي
درگذشت «پيمان ابدي» بدلکار حرفه اي سينماي ايران که از دست اندرکاران بدلکاري در سريال کبري 11 نيز محسوب ميشد براثر سانحه اي در فيلمبرداري تله فيلم چشمهاي نامحسوس از جمله اتفاقات تلخ سينماي ايران بود.
او براي خلق صحنه اي که نمايانگر به آتش کشيده شدن يک اتوبوس و به گفته اش، بدعت گذاري در عرصه جلوههاي ويژه بود در اين اثر سينمايي از دنيا رفت.
هوشمند دومين هنرمند فقيد ارديبهشت
«فرخ لقا هوشمند» ديگر هنرمندي بود که در 22 ارديبهشت ماه در سن 72 دار فاني را وداع گفت. اين بازيگر قديمي که سابقه حضور در تئاترهاي گيلان را دارد، بيش از 40 سال در سينما و تلويزيون فعاليت کرد. او را در دهه 60 در فيلمها و مجموعههاي مختلف در نقش مادربزرگهاي شيرين و بذلهگو ميديديم. طنزي که در رفتار و بازي هوشمند وجود داشت از اين بازيگر شخصيتي دوست داشتني ميساخت.
هوشمند از تئاتر به سينما آمد و از سال 1336 با بازي در فيلم سينمايي "نردبان ترقي" سينما را تجربه کرد. فعاليت در سينما حضور او را در تئاتر کمرنگ کرد. "شب قوزي"، "شکار خاموش"، "افسانه آه"، "مسافران"، "همسر"، "شراره"، "کلاهقرمزي و پسرخاله"،"الو الو من جوجوام" و "سفر" از فيلمهاي اين بازيگر است که بيش از 70 فيلم سينمايي در کارنامه دارد.
درگذشت پروين سليماني
«پروين سليماني» بازيگر پيشکسوت سينما و تلويزيون ايران نيز يکي ديگر از هنرمنداني بود که در 11 خردادماه امسال در سن 87 سالگي دار فاني را وداع گفت.
وي 60 سال در عرصه سينما و تئاتر فعاليت داشته و از جمله آثاري که بهعنوان بازيگر در آنها نقش داشته ميتوان به هنرپيشه، آخرين خون، هدف، حالا چه شود، سفر به خير، آقاي شانس، طالع سعد، ديدار در استانبول، آن سوي آتش، زائر خلف، سمندر، شبح کژدم، بگذار زندگي کنم، سرب، سيمرغ، برهوت، زمان از دست رفته افسانه آه، ابليس، ديگه چه خبر؟، گلها و گلولهها، گريز، مستاجر، محبوبه، شب روباه، سلطان و پنجه در خاک اشاره کرد.
غم بي دادي براي سينماي ايران
«سيف الله داد» کارگردان و مدير سينمايي کشورمان از ديگر سينماگراني بود که در سال 88 اهالي اين هنر در کشور را سياه پوش کرد.
اين کارگردان سينما که مدتها با بيماري دست و پنجه نرم ميکرد سرانجام در 6 مردادماه در سن 54 سالگي درگذشت. وي متولد 1334 خرمشهر بود و فارغالتحصيل رشته جامعهشناسي از دانشگاه شيراز (1358، عضو شوراي بررسي فيلمنامه و گروه فيلم شبکه يک سيما (1362) و بخش فرهنگي بنياد سينماي فارابي و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، از موسسان سازمان سينمايي سينافيلم، رئيس هيئتمديره خانه سينما در سالهاي 1374 تا 1376 بود.
سيفالله داد به عنوان معاون امور سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از سالهاي 1376 تا 1379 فعال بود. اين کارگردان سينما فعاليت خود در سينما را با کارگرداني فيلم «زير باران» 1364 آغاز کرد و سپس به ترتيب در فيلمهاي «گره» فيلمنامهنويس، «بازمانده» کارگردان، فيلمنامهنويس و تدوينگر و «فرزندم بزرگ شده» فيلمبردار، «گره» يوسف سيدمهدوي فيلمنامهنويس و «کاني مانگا» 1365فيلم نامه نويس، بود. او تدوين فيلمهاي «بچههاي طلاق» تهمينه ميلاني، «ابليس» احمدرضا درويش، «در مسلخ عشق» کمال تبريزي، «عمليات کرکوک» جمال شورجه، «هور در آتش» عزيزالله حميدنژاد را عهده دار بوده و به عنوان مجري طرح با ابراهيم حاتميکيا در فيلم از کرخه تا راين نيز همکاري داشته است.
«مهدي اباسلط» نويسنده و فيلمساز جوان از ديگر درگذشتگان سينماي ايران بود که در 20 مردادماه در سن 28 سالگي بر اثر ايست قلبي درگذشت. وي در عرصه ساخت فيلم کوتاه فعاليتهاي بسياري داشت و «خنگآباد» و «مسعود کيميايي عاشق» از جمله اثار وي بود.
آبان سياه براي سينماي ايران با درگذشت رسام
آبان سال 88 براي سينماي ايران سال خوبي نبود. خبردرگذشت «مسعود رسام» کارگردان سريال خانه سبز در 10 آبان ماه امسال اهالي سينما و تلويزيون را در غم و اندوه فرو برد.
وي متولد 1336 تهران و فارغالتحصيل کارگرداني از مدرسه عالي تلويزيون و سينما (دانشکده صدا و سيما) بود. وي فعاليت هنرياش را از سال 1358 در تلويزيون با تهيهکنندگي و کارگرداني فيلمهاي کوتاه، تئاتر و سريال آغاز کرد.
از رسام، علاوه بر خانه سبز، سريالهاي ماندگاري چون «بزرگ مرد کوچک»، «درياييها»، «همسران»،«مرواريد سرخ»، «چاق و لاغر» و فيلمهاي «سيندرلا» و «علي وغول جنگل» نيز به يادگار مانده است. آخرين اثر وي، سريال «غيرمحرمانه» بود که آن را براي شبکه تهران ساخت.
محمد رضايي - يکي از تهيهکنندگان و کارگردانان سيما - روز چهارشنبه (13 آبانماه) از دنيا رفته است.
درگذشت يک تهيه کننده تلويزيون
«محمد رضايي» تهيه کننده تلويزيون نيز از ديگر متوفيان آبان ماه امسال بود که در يک سانحه رانندگي که بر اثر ريزش ديواره جاده در نزديکي حرم امامزاده داوود (ع) رخ داد، جان به جانآفرين تسليم کرد.
وي تهيه کنندگي سريالهايي همچون «ما چند نفر» و «اگر بابام زنده بود» و کارگردان برنامههاي «ايرانزمين» و «روضه رضوان» را برعهده داشت.
درگذشت بازيگر پيشکسوت سينما
«محسن آراسته» از ديگر هنرمند سينمايي تلويزيوني بود که در 17 آبان ماه دار فاني را وداع گفت. اين بازيگر پيشکسوت در 117 اثر سينمايي که اغلب در نقشهاي منفي بود بازي کرد.
امير قويدل به ايستگاه پاياني رسيد
درگذشت «امير قويدل» کارگردان آثاري چون ترن در 19 آبان در سن 62 سالگي درگذشت تا سينماي ايران فقدان بزرگان خود را بيش از بيش احساس کند.
فيلمهاي بار هستي، رخساره، بندر مه آلود، گالان، دل نمک، ترن، سردار جنگل، ميرزا کوچک خان، برنج خونين و خونبارش از جمله آثار سينمايي اين کارگردان فقيد سينماي ايران است. قويدل دستيار ساموئل خاچيکيان کارگردان فقيد سينماي ايران بوده و کار سينما را با فيلم مرگ در بهاران به کارگرداني وي آغاز کرده است.
جمشيد لايق و سفر ابدي
«جمشيد لايق» بازيگر مشهور تئاتر و تلويزيون که با بازي ماندگار در سريالهاي سلطان و شبان و سربداران در اذهان مخاطبان باقي مانده در 21 آبان امسال در سن 78 سالگي درگذشت.
جمشيد لايق، در سال 1310 در يکي از محلههاي قديمي تهران متولد شد. او بعد از گرفتن ديپلم ادبي و ديپلم هنرستان هنرپيشگي در سال 1332 با گروه هنر ملي آشنا شد و سال (1334- 1333) دوره ي بازيگري و کارگرداني را زير نظر يک استاد تئاتر در آمريکا گذراند و در سال 1338 به استخدام اداره هنرهاي دراماتيک درآمد.
او در سال 1353 براي دريافت ليسانس درام شناسي، کارگرداني و بازيگري از دانشگاه تهران مشغول به تحصيل شد. در پي اجراهاي داخلي نمايشنامههايش به خارج از کشور نيز بارها دعوت شد و در کشورهاي مختلف با گروههاي مختلفي که کار ميکرد به هنرنمايي پرداخت. او در کنار بازيگري و کارگرداني به تدريس در دانشگاه آزاد اسلامي نيز پرداخت و همچنين موفق به کسب درجه دکتراي هنري از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گرديد.
مرگ تهيه کننده فيلم قيصر
«عباس شباويز» تهيه کننده فيلم قيصر نيز از ديگر متوفيان سال 88 بود که در سن 80 سالگي درگذشت.
وي فعاليت هنرياش را از سال 1328 با بازي در تئاتر آغاز کرد و از سال 36 با مديريت توليد فيلم «مردي که رنج ميبرد» وارد سينما شد و دراين حوزه به عنوان مديرتوليد، بازيگر و کارگردان فعاليتش را ادامه داد.
شباويز سال 45 استوديو «آريانا فيلم» را تاسيس کرد که با پايهگذاري اين شرکت سنگبناي ساخت فيلمهاي متفاوتي در سينماي ايران همچون «قيصر» و «خداحافظ رفيق» را بنا نهاد و شرايط ورود جواناني چون «مسعود کيميايي»، «عباس کيارستمي» و «امير نادري» را به سينماي ايران فراهم کرد.
درگذشت مادربزرگ سينماي ايران
«نيکو خردمند» بازيگر پيشکسوت سينما و تلويزيون در 26 آبان در 77 سالگي درگذشت تا اينگونه عرصه فرهنگ و هنر ايران يکي از بزرگان خود را از دست بدهد.
نيکو خردمند متولد 1311 در تهران است و فعاليت هنرياش را از سال 1337 با گويندگي در راديو آغاز کرد و از سال 1339نيز در دوبله مشغول بوده است.
وي کار بازي در سينما را از سال 1369 با فيلم "پرده آخر" به کارگرداني واروژ کريم مسيحي آغاز کرد که اولين نقش آفريني او در سينما سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش دوم زن در نهمين جشنواره فيلم فجر را برايش به ارمغان آورد. اين بازيگرهمچنين سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش دوم زن در دوازدهمين جشنواره فيلم فجر را براي فيلم "بازيچه" دريافت کرد و براي فيلم "غزال" نامزد دريافت جايزه بهترين بازيگر نقش دوم زن در چهاردهمين جشنواره فيلم فجر شده است.
نيکو خردمند در سالهاي اخير در فيلمهاي "پروندههاوانا"، "کافه ستاره" و" چند ميگيري گريه کني" بازي کرد. وي همچنين با بازي در سريالهاي آواي فاخته و دزدان مادربزرگ در دهه 70، بيش از پيش در ميان مردم شناخته شد. وي در آخرين گفت وگوي خود از عدم رسيدگي به پيشکسوتان انتقاد کرد.
سينماي ايران امسال بسياري از بزرگان خود را از دست داده است اما نکته اي که در اين ميان مهم به نظر ميرسد رسيدگي به پيشکسوتان عرصه سينما و تلويزيون است. تهيه محلي مشخص براي حضور پيشکسوتان در کنار يکديگر براي تبادل نظر و باخبرشدن از احوال هم، بيمه و حقوق ماهيانه از مهمترين نيازهاي پيشکسوتان است. در اين راستا فعاليتهايي از سوي انجمن بازيگران سينماي ايران و سينماگراني همچون شهره لرستاني انجام شد که متاسفانه مسکوت ماند و اميد انکه در سال 89 براي اين معضلات راه حلي انديشيده شود.