افغانستان سرزمینی است که در طول نزدیک به دو دهه اخیر از کانونهای اصلی تحولات جهانی بوده است. از سال ۲۰۰۱ و پس از حوادث ۱۱ سپتامبر، نیروهای نظامی ناتو و البته با اولویت آمریکا و انگلیس حضور نظامی در این کشور را رقم زدهاند. در ادامه این روند در حالی گفته میشود که آمریکا به دنبال کاهش نیروهایش در افغانستان است که منابع خبری اعلام کردهاند نیروهای ویژه انگلیس نقشی کلیدی در عملیاتهای ضد تروریستی در افغانستان ایفا خواهند کرد که در چارچوب برنامههای نظامی تضمین شده از سوی واشنگتن و به دنبال تصمیم دونالد ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از این کشور جنگ زده است.
این اخبار در حالی منتشر می شود که بررسی کارنامه ۱۸ سال حضور نیروهای انگلیسی در افغانستان نکات قابل توجهی را آشکار میسازد. این اقدام انگلیس ادامه اشغالگری است که دستاوردی جز بحران برای افغانستان ندارد چرا که مردم افغانستان با این حضور مخالف بوده و تاکید دارند که نیروهای خارجی جز بحران سازی کارکردی برای کشورشان نداشته و نخواهند داشت. گزارشها نشان می دهد نیروهای انگلیسی از جمله در هلمند محور قاچاق مواد مخدر هستند و بر همین اساس نیز در این منطقه محلی امن برای طالبان ایجاد کردهاند. در همین حال انگلیس همواره از سیاست اختلاف انداز و حکومت کن بهره گرفته و با همین سیاست مانع از وحدت افغانها شده است.
نکته قابل توجه آنکه انگلیس نیز مانند آمریکا در حالی اقدام برای مبارزه با تروریسم در افغانستان را سر میدهد که در عرصه منطقه رفتارهای قابل توجهی از سوی انگلیس صورت میگیرد. این کشور از یک سو به حمایت کامل از عربستان در کشتار یمن میپردازد و حمایتهای تسلیحاتی و نظامی این کشور زمینه ساز کشتار هزاران انسان بی گناه در یمن شده است. از سوی دیگر انگلیس علیه مقاومت لبنان نیز که در مبارزه با تروریسم و صهیونیستها نقش مهمی دارد اقدام کرده و به تحریم آن پرداخته است. اقدامی که البته با مخالفتهای جهانی با این اقدام مواجه شده است چنانکه وزیر کشور آلمان گفته تصمیم انگلیس برای اضافه کردن شاخه سیاسی حزبالله لبنان به فهرست «سازمانهای تروریستی»، تأثیری بر مواضع برلین در این خصوص نخواهد داشت. در داین میان بسیاری تاکید دارند که اقدام انگلیس گامی برای حمایت از داعش است که زمینه ساز ایجاد ابعادجدید بحران در این کشور خواهد شد.
با توجه به این شرایط می توان گفت که حضور آمریکا و انگلیس در افغانستان نمی تواند دستاوردی برای مردم درد و رنج کشیده افغان داشته باشد چنانکه در طول این ۱۸ سال حضور نیروهای خارجی جز کشتار و بحران دستاوردی برای این کشور نداشته است. راهکار پایان بحران افغانستان نه از جاده آمریکا که از طریق مذاکرات داخلی و نیز بهره گیری از ظرفیت کشورهایی مانند ایران است که همواره برای صلح و ثبات در منطقه تلاش کردهاند.
نویسنده: علی تتماج