«جو بایدن» معاون رئیسجمهور آمریکا پس از ورود به فرودگاه آتاتورک شهر استانبول، به کاخ دلمهباغچه محل دفتر نخستوزیری ترکیه رفت و در آنجا با «داود اوغلو» کنفرانس خبری مشترک برگزار کرد. بایدن در این کنفرانس خبری مشترک، ترکیه را دوستی قدیمی خواند و سفر به یک کشور دوست و همپیمان ناتو را کاری سودمند خواند.
لازم به ذكر است پيش از اين ديدار بايدن به اوكراين و اوغلو به عراق سفر كرده بودند. حال اين سوال مطرح است كه چه عواملي زمينهساز سفر بايدن به تركيه بوده و طرفين از اين روابط به دنبال چه هستند؟
پاسخ به اين پرسش را در سخنان اوغلو در ديدار با بايدن ميتوان مشاهده كرد. وي ميگويد هر چند كه دو كشور داراي اختلافاتي هستند اما در نهايت داراي منافع مشتركي ميباشند كه آنها را كنار يكديگر قرار داده است.
با توجه به اينكه سفر بايدن به تركيه پس از سفر وي به اوكراين و ديدار اوغلو از عراق بوده و نيز مباحث مطرح شده از سوي طرفين در باب سوريه ميتوان گفت كه اين رايزنيها برگرفته از چالشهاي گسترده دو كشور در عرصههاي مختلف بوده نه قدرت و جايگاه جهاني آنها. هر چند كه آمريكاييها در ماههاي اخير ادعاي مخالفت با رويكردهاي تركيه در قبال داعش را مطرح كرده و بر اين ادعايند كه به دنبال تغيير اين نگرش ميباشند اما شباهتهاي رفتاري آمريكا در قبال داعش در عراق با رفتارهاي تركيه در مقابل داعش در سوريه نشانگر هماهنگي طرفين براي استمرار بحران در منطقه است.
در سوريه، تركيه مستقيما اقدام به ارسال سلاح براي تروريستها مينمايد و در عراق نيز نيروهاي آمريكايي اين ماموريت را اجرا ميكنند. به عبارتي آنها برآنند تا موازنه را در عراق و سوريه به صورت همزمان هدايت نمايد.
اين رويكرد براي آمريكا و تركيه چه در مقابله با روسيه در اوكراين (به عنوان ابزار فشار) اهميت دارد و هم اينكه در منطقه معادلات يكساني را پيگيري ميكنند. نكته مهم در اين همگرايي آن است كه اقدامات تركيه و آمريكا نتوانسته اهداف آنها در عراق و سوريه را محقق سازد چرا كه ايستادگي مردم و ارتش عملا سناريوهاي آنها را ناكام ساخته است.
با اين شرايط ميتوان گفت كه سفر بايدن به تركيه بيش از آنكه برگرفته از دستاوردها و تواناييهاي دو كشور باشد نشات گرفته از چالشها و ناتوانيهاي آنان است كه هزينههاي بسياري براي آنان داشته است چنانكه عبدالله گل رئيسجمهور سابق تركيه رسما اعلام كرده سياستهاي اردوغان رئيسجمهور كنوني تركيه و همگرايي آن به آمريكا، تركيه را نابود خواهد كرد.