نگاهی به تلاشهای اخیر دولت عربستان نشان میدهد که دولت این کشور در صدد است تا با بهره برداری از اعتراضات عراق، آن را نتیجه دخالت ایران در این کشور عنوان کرده و از این شرایط برای رسیدن به اهداف خود بهره برداری کند.
نگاهی به تحولت اخیر عراق بیانگر این مطلب است که اعتراضات و ناآرامیهایی که در عراق از دو هفته پیش آغاز شده بود، حالا دیگر از استان بصره به دیگر استانهای جنوبی این کشور سرایت کرده و حتی به بغداد هم کشیده شده است.
برخی بر این باورند که اگرچه داعش در عراق شکست خورده اما مقامات و احزاب سیاسی تا کنون حرکتی در راستای اصلاح ساختار ناکارآمد موجود انجام نداده اند و همین امر زمینه فوران خشم و اعتراض مردم در این کشور را بوجود آورده است . به خصوص این که با افزایش قیمت و تولید نفت در عراق دیگر بهانه و توجیهی برای عدم اصلاحات وجود نداشته اما بیکاری و قطعی گسترده آب و برق در فصل گرما همچنان ادامه دارد و موجبات ناراحتی مردم را فراهم کرده است.
البته موارد دیگری چون رقابتهای سیاسی در این کشورعلیرغم پایان انتخابات، تحرکات سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی غربیها به خصوص امریکاییها در این کشور نیز از دیگر مواردی هستند که موجب برانگیخته شدن مردم این کشور شدهاند.
باید در نظر داشت که عربستان سعودی با وجود صرف هزینه چندین میلیون دلاری نتوانست دستاوردی از انتخابات عراق حاصل کند تا جایی مقتدی صدر با قاطعیت به سعودیها هشدار داد که در مسائل داخلی عراق دخالت نکنند.
تلاش برای بازگشت داعش
اگرچه اعتراضات در عراق دلایل مختلفی داشت، جریانات و گروههای سیاسی این کشور در ابتدای امر تلاش کردند تا به هر نحو ممکن مردم را آرام و آنها را به خانه هایشان بازگردانند. دولت مرکزی نیز به مردم بصره که مرکز اعتراضات بوده وعده داده که مشکلات آنها را در اولویت قرار میدهد و به آنها رسیدگی خواهند کرد.
اما تلاشهای نیروهای نفوذی امریکا، عربستان و اسرائیل در این کشور مانع از بازگشت آرامش به عراق شد.
اماباید در نظر داشت که دشمنان عراق و ایران هدف مشترکی را در این باره دنبال می کنند و آن سوء استفاده از این ناآرامیهاست.
نباید فراموش کرد که تلاش مشترک نیروهای نظامی ایران و عراق منجر به شکست داعش در این کشور شد و این موضوعی است که نه عربستان و نه غربی ها دل خوشی از آن ندارند.
هنوز تفکر تکفیری به طور کامل در عراق از بین نرفته و ریشههای آن در برخی از مناطق باقی مانده است، بنابراین عربستان با دامن زدن به این اوضاع می کوشند که در برهه فعلی از این شرایط سوء استفاده کنند و بار دیگر داعش را به صحنه بیاورند تا به اهداف خود برسند. از سوی دیگر سوءاستفاده بعثیها از اعتراضات مردم عراق نیز موضوعی است که مانع از وحدت مردم این کشور شده و منجر به هرج و مرج در این کشور می شود. هرگونه ناامنی در عراق، ایران را تهدید میکنند و از این بابت نه تنها ایران متحد منطقهای خود را از دست میدهد بلکه بخشی از انرژی ایران نیز صرف مقابله با گروههای تکفیری میشود.
پراکندن شایعاتی بین مردم جنوب عراق برای اینکه به هر نحو ممکن نام ایران را وارد درگیریها شود و قطعی آب و به برق به ایران گره زده شود موضوعی است که در همین باره دنبال می شود.
از جمله اینکه روزنامه ایندیپندنت با اشاره به اینکه ایران مسئول عرضه برق در بصره بوده است در این باره نوشت: به دلیل فصل گرما و نیاز ایران به برق، این کشور صادرات را به عراق کاهش داده است و همین موضوع سبب کمبود برق جدی مردم عراق شده است
از سوی دیگر رسانههای سعودی از همان آغاز اعتراضات مردمی تلاش کردند تا ایران را در این نارضایتی مردمی در عراق دخیل کنند. از جمله روزنامههای سعودی «الوئام» و «السبق» نیز ادعا کردند، ایران با توقف صادرات برق به عراق، موجب این نارضایتی شده است.
از سوی دیگررروزنامه الکترونیکی سبق عربستان، با استفاده از واژه «انتفاضه مردمی» برای این تظاهراتها در یادداشتی، آن را سیلی جدید عراقیها به ایران عنوان کرد و این چنین تحلیل کرد که ایران با توقف صادرات نفت به عراق تلاش کرد تا ساکنان جنوب این کشور را به اعتراض علیه دولت العبادی وادار کند تا از این راه به هدف خود که تسریع روند تشکیل دولتی طائفهای در راستای منافع تهران با اعمال فشار بر دولت عراق، دست یابد اما مردم بصره با هوشیاری به این نقشه ایران واکنش نشان دادند.
در ادامه این یادداشت، آمده است: مردم معترض عراق با آتش زدن و تخریب مقرهای احزاب نزدیک به ایران به ویژه گردانهای حزبالله، عصائب اهل الحق در نجف و دفاتر بدر و الفضیلة در بصره، میسان، ذیقار، المثنی و الدیوانیة به عدم موافقت ایران با از سرگیری صادرات برق به عراق پاسخ دادند.
این روزنامه حتی در زمانی که اعتراضات در عراق به سوی آرامش می رفت ، بدون ارائه هیچ مدرکی به نقل از برخی منابع سیاسی و رسانهای مدعی شد: «شمار زیادی از شبه نظامیان الحشد الشعبی و گروههای تحت حمایت ایران در جنوب عراق مستقر شدهاند تا تظاهراتهای بزرگ جاری در جنوب کشور را مهار کنند. فعالان از دستگیری شمار زیادی از معترضان به دست نیروهای لباس شخصی وابسته به گردانهای ایرانی خبر میدهند و همین مسئله نقش زیادی در کم شدن سطح اعتراضها علیه دولت عراق و احزاب طرفدار ایران شده است.»
انگیزه ایجاد اختلاف میان ایران و همسایگان
در این میان بسیاری برخی بر این اعتقادند که کشورهای غربی تلاش میکنند تا با ایجاد کانونهای بحران در اطراف ایران و دمیدن در آتش اختلافات زمینه کاهش و از بین بردن ارتباطات و مبادلات اقتصادی و تجاری تهران با همسایگانش را فراهم آورند و این گونه عراق را برای فراهم آوردن نیازهای اقتصادی به سمت کشورهای عربی مانند عربستان، کویت و ... سوق داده دهند . بخصوص اینکه در سخنان اخیر رهبر انقلاب و رئیس جمهور ایران نیز بر گسترش همکاری با همسایگان و ایجاد تشکلهای منطقهای تاکید شده است.
به این ترتیب غربی ها از تدوین این برنامه ۲ هدف را دنبال میکنند تشدید فشار بر ایران و سوق دادن عراق به سمت عربستان و متحدین عربی آن هدایت می کند.
مقابله با توطئه
در این میان بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که عربستان تلاش بسیار زیادی برای مقصر جلوه دادن ایران در مشکلات به مردم عراق دارند. به این ترتیب می توانند نقش نیروها و گروههای سیاسی طرفدار ایران در تشکیل دولت آینده کاهش داده و از بین ببرند .
این تنها یک حدس نیست چرا که کمیته بینالمللی حقوق بشر درباره نقش غربیها، امریکا و عربستان را در راه اندازی اغتشاشات در ایران و عراق هشدار داده است.
اگرچه مردم معترض جنوب عراق ایران را حامی خود میدانند و از زمان سقوط دولت بعث و صدام تا امروز که ایران برای مبارزه با داعش کنار آنان بوده است اما نباید از تاثیر شایعه سازی و نفوذ دشمنان در میان این مردم غافل شد.
اگر چه تهران بارها هشدار داده بود که با توجه به کم آبیهای امسال، شدت گرما و نیر تامین مصرف داخلی احتمالا مجبور به قطع برق به عراق خواهد شد، اما به دلیل عدم اطلاع رسانی دقیق به مردم این شائبه پیش آمده که ایران با این اقدام در صدد فشار بر دولت برای تشکیل دولت مورد نظر خود است.
از سوی دیگر قطع یکبار برق عراق موضوعی مدیریت نشده در این باره بود ایران با یک شیب و به تدریج برق را قطع می کرد. هم مردم عراق متوجه نیاز خود ایران به برق میشدند و هم دولت بغداد هم بر جدیت ایران اشراف پیدا میکرد تا به فکر تسویه حساب با ایران در خصوص پرداخت حق برق سالهای پیش برآید. از این رو عدم مدیریت فنی و رسانهای این مسئله موجب شد تا دشمنان از این شرایط استفاده و ایران را مسبب این اعتراضات نشان دهند.
دشمنان از این موضوع برای ایجاد شکاف میان دولت آینده عراق و ایران استفاده می کنند و این موضوعی است که بایستی برای آن بستر سازی سیاسی صورت گیرد.
همچنین بایستی با فضا سازی درست رسانهای شرایط همکاری های اقتصادی دو کشور آنهم درست در زمانی که ایران در اوج تحریمها قرار دارد برای افکار عمومی تبین شود تا دشمنان ایران از آن سواستفاده نکنند.