سه کشور اروپایی با وجودی که به تعهدات خود در برجام عمل نکردهاند و این بی عملی را نیز نمیتوان به حساب ناتوانی آنها نوشت، در یک بیانیه مشترک ادعا کردند که جمهوری اسلامی ایران، با وجود حسن نیت آنها مرتکب «نقض جدی» توافق هستهای شده است.
در بیانیه تروئیکای اروپایی گرچه نسبت به خروج آکریکا از برجام ابراز تأسف شده است، که البته پیش از این نیز بارها به این موضوع اشاره داشتهاند اما از زمان خروج ترامپ از برجام اروپا هیچ اقدامی برای اجرای تعهدات خود نداشته است و در واقع آنها نیز راه آمریکا را طی کردهاند با این تفاوت که اروپا خود را پایبند برجام نشان میدهد اما آمریکا رسماً از آن خارج شده است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که تا پایان دوران خود دو ماه فرصت دارد، تحریمهای اقتصادی علیه ایران را افزایش داده و در مدت باقی مانده نیز سعی دارد تحریمهای دیگر را نیز وضع کند.
ایران در ۵ مرحله که بر اساس چارچوب برجام بوده است، تعهدات خود را کاهش داده که حتی از سوی چین و روسیه که اعضای برجام هستند، واکنشی قانونی اعلام شده است چرا که آمریکا برجام را زیر پا گذاشته و اروپا نیز به تعهدات خود عمل نکرده است.
با وجودی که مسئولین دولتی پس از انتخاب جو بایدن به ریاست جمهوری آمریکا سعی کردند نشان دهند خواهان مذاکره با آمریکای دوران بایدن هستند، اما میبینیم که آمریکا ترامپ اقدامات خود را علیه ایران افزایش داده است.
چه بسا دلیل اقدامات خصمانهتر ترامپ علیه ایران اعلام مواضع دولتمردان کشورمان از رئیس جمهور تا وزیر خارجه برای مذاکره با دولت جو بایدن باشد چرا که ترامپ تلاش زیادی کرد که ایران را وادار به نشستن پای میز مذاکره کند و اکنون که به روزهای پایانی دولت خود نزدیک میشود، میبیند که دستاورد مذاکره با ایران را از دست داده است.
۳ کشور اروپایی طرف توافق هستهای در بیانیه خود مدعی شدهاند که با وجود تلاشهای مبتنی بر «حسن نیت» آنها، ایران اقدامات متعددی در نقض توافق انجام داده است.
انگلیس، آلمان و فرانسه مدعی شدهاند که به عنوان طرفهای مشارکتکننده در «برجام» برای حفظ این توافق هستهای تلاش کرده و از خروج آمریکا از آن ابراز تأسف کردهاند.
در این بیانیه آمده است: «ما به عنوان مشارکت کنندگان برجام بار دیگر بر تداوم تعهد خود برای حفظ توافق هستهای و اجرای کامل آن تأکید میکنیم. ما سه کشور اروپایی سخت برای حفظ این توافق تلاش کردهایم.»
این ادعاها در حالی مطرح میشود که اروپا تاکنون به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرده و در راستای سیاستهای تحریمی آمریکا گام برداشتهاند اما اکنون توقعدارند که ایران باید به طور کامل به تعهدات برجامی خود عمل کند.
در ادامه این بیانیه آمده است: «همواره صراحت داشتهایم که از خروج آمریکا از برجام و احیای تحریمها متأسفیم. ما تحریمها را به نحو پیشبینیشده در برجام رفع کرده و اضافه بر آن از طریق ایجاد ساز و کار مالی اینستکس، تلاشهایی اضافی برای مجاز کردن تجارت مشروع با ایران به کار بستهایم.»
این ادعا در حالی مطرح میشود که اینستکس نیز نتوانست حقوق ایران را در برجام محقق کند، همچنان مراودات اقتصادی ایران و اروپا و دیگر کشورها در تحریمهای اقتصادی قرار دارد، حتی در شرایط شیوع ویروس کرونا اروپاییها از فروش تجهیزات و داروهای پزشکی به ایران امتناع کردند، اما ادعا میکنند که تحریمها را به نحو پیش بینی شده در برجام رفع کردهاند!
سه کشور اروپایی در ادامه بیانیه خود مدعی شدهاند؛ «با وجود تلاشهای مبتنی بر حسن نیت، ایران اکنون یک سال و نیم است که مرتکب اقدامات متعددی در نقض جدی تعهدات هستهای خود شده است. ما کماکان به شدت از اقدامات ایران که در حال تهی کردن توافق از مزایای اصلی آن در زمینه منع اشاعه است نگرانیم.»
سه کشور اروپایی در ادامه این بیانیه خاطرنشان کردهاند: «اکنون اهمیت حیاتی دارد که ایران به سرعت اقداماتش را به عقب برگردانده و به پایبندی کامل برجام برگردد.»
روشن است که بیانیه تکراری تروئیکای اروپایی نشان دهنده آن است که تنها عضو باقی مانده در برجام که باید به تعهدات خود عمل کند ایران است در حالی که آنها هیچ اقدامی برای اجرای تعهدات خود در برجام انجام ندادهاند.
حتی بیانیه تروئیکای اروپایی پیامی به جو بایدن است که باید وضعیت فشار حداکثری علیه ایران ادامه داشته باشد.
گرچه بایدن در رقابتهای انتخاباتی خود ادعا کرده که آمریکا را به برجام باز میگرداند اما در عوض گفته که راههای هوشمندانهتری وجود دارد که ایران را تحت فشار قرار دهد.
این راههای هوشمندان با همکاری اتحادیه اروپا اجرا خواهد شد که اکنون با بیانیه خود همراهی با بایدن رئیس جمهور منتخب را اعلام کردهاند.
آقای روحانی رئیس جمهور و آقای ظریف وزیر خارجه بی موقع نظر خود را در باره مذاکره با آمریکا دورا بایدن اعلام کردند و حتی آشنایی ۳۰ ساله محمد جواد
ظریف با جو بایدن امتیازی نیست که بتوان روی آن حساب کرد.
آقای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز رو در روی ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا که در دهه ۷۰ میلادی استاد صالحی بود قرار گرفت و حتی سابقه شاگردی و استادی این دو نیز نتوانست در به وجود آمدن یک توافق برد برد کمک کند.