رویاهای ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا هر روز بیشتر رنگ میبازد و اکنون تنشها میان اردوغان و آلمان بر میزان این تنشها افزوده و رویای رسیدن آنکارا به اروپا را دور از دسترستر کرده است.
وزیران امور خارجه شماری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا ضمن ابراز خشم خود از سخنان رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه علیه آلمان به علت لغو گردهمآییهای انتخاباتی حزب اردوغان در خاک آلمان، خواستار خویشتنداری در برابر ترکیه شدند. دیدیه رندرز وزیر امور خارجه بلژیک به محض ورود به بروکسل برای شرکت در نشست با همتایانش در اتحادیه اروپا گفت: «واکنشها در برابر آلمان بسیار تند بوده است... من واکنش اردوغان را محکوم میکنم و سخن او را پوچ میدانم». وزیر امور خارجه فنلاند نیز گفت: «بهتر است آلمان و ترکیه این مسئله را حل کنند و به اوضاع عادی بازگردند». تنش بین اتحادیه اروپا و ترکیه به شماری از مسائل از جمله احترام به حقوق بشر و حاکمیت قانون و نحوه برخورد با مخالفان و رسانههایی که از دولت انتقاد میکنند و همچنین کردهای ترکیه مربوط میشود.
تاکنون ۴ مورد از تجمعهای ترک تبارهای آلمان در حمایت از همهپرسی اصلاحات قانوناساسی ترکیه در آلمان لغو شده است. تجمعی دیگر در حمایت از تصمیم «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه مبنی بر اصلاحات قانون اساسی در ۴ شهر آلمان لغو شد. همچنین سخنرانی «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه هم در هامبورگ لغو شد.مقامات هامبورگ دلیل این اقدام را جلوگیری از افزایش تنش میان ۲ کشور اعلام کردهاند. پلیس این شهر هم خبر لغو این نشست را تائید کرد.در ۳ مورد دیگر هم اقدامات سیاستمداران ترک لغو شده است با این حال روز یکشنبه، «نیهت زیبکچی» وزیر اقتصاد ترکیه در کلن سخنرانی داشت.
قرار است در ترکیه همهپرسی به منظور اصلاحات در قانوناساسی این کشور صورت بگیرد در صورت این اقدام اختیارات اردوغان بیشتر خواهد شد. منتقدان به ویژه در کشورهای اروپایی این اقدام را نفی دموکراسی میدانند.وزیر کشور اتریش اعلام کرد میخواهد با اعمال تغییراتی در قانون، کمپین تبلیغاتی مقامات خارجی در خاک کشورش را ممنوع کند.ولفگانگ سوبوتکا، وزیر کشور اتریش اعلام کرد در پی اتفاقات اخیر با ترکیه، وی اجازه نخواهد داد که سیاستمداران خارجی مبارزات انتخاباتیشان را به داخل اتریش بکشانند. وی پیشنویس این قانون را به کارشناسان حقوقی پیش از ارائه به کابینه ارجاع داده است.
سوبوتکا با اشاره به حوادث اخیر درباره لغو برخی از کمپینهای تبلیغاتی مقامات ترکیه در آلمان گفت: این قانون جدید برای ترکیه نیز اعمال خواهد شد.وی ادامه داد: برگزاری اینگونه کمپینهای خارجی تهدیدکننده نظم عمومی و اصول حقوق بشر در اتریش است.او افزود: درباره لزوم صدور ممنوعیت سفر باید نیروهای امنیتی تصمیم بگیرند گزینههایی برای دستیابی به این هدف وجود دارد.
نزدیک به ۱۱۶ هزار تن از شهروندان ترکیه در اتریش زندگی میکنند.وزیر خارجه ترکیه با بیان اینکه اروپا برده احزاب پوپولیست شده، تاکید کرد کسی نمیتواند جلوی سفر او به آلمان را بگیرد.«مولود چاووشاوغلو» وزیر خارجه ترکیه در واکنش به تنشهای اخیر با آلمان و لغو سفر وزیر دادگستری این کشور به شهر «گاگنو»، تاکید کرد به زودی به «هامبورگ» رفته تا با جمعیت ترک آن شهر دیدار کند.
چاووشاوغلو در انتقاد از اظهارات ضد ترکیهای برخی سران سیاسی اروپا گفت این قاره «برده» برخی احزاب سیاسی پوپولیست و چهرههای برجسته آن شده است، مانند سیاستمدار هلندی وایدلرز.وی با بیان اینکه به آلمان سفر خواهد کرد و کسی نمیتواند جلوی او را بگیرد، تاکید کرد نمیخواهند روابطشان با هیچ دولتی را خراب کنند اما اگر با اقدامات خصمانه مواجه شوند، واکنش لازم را نشان خواهند داد.
وزیر خارجه ترکیه همچنین هشدار داد که اروپا به دوران قبل از جنگ جهانی دوم بازخواهد گشت اگر احزاب نژادپرست متوقف نشوند.
سخنگوی آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان، یک روز پس از آنکه رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، آلمان را به اجرای 'شیوه های نازیستی' متهم کرد، خواستار حفظ آرامش و حاکم شدن منطق به جای احساسات شد. 'استفن زایبرت' سخنگوی مرکل گفت: خطاب به شریکان ترکیهای میگوییم که بیایید صریح و انتقادی صحبت کنیم، اما معنی خاص روابط نزدیکمان را به یاد داشته باشیم و اجازه دهیم که منطق به جای احساسات حاکم شود. رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه یکشنبه لغو برنامه سخنرانی انتخاباتی مقامات این کشور را در اجتماع ترک تبارهای آلمان محکوم و دولت آلمان را به ادامه راه نازیسم متهم کرد.
اردوغان در سخنرانی انتخاباتی در اجتماع مردم شهر توقات ترکیه گفت: فکر میکردم که نازیسم در آلمان به پایان رسیده، اما میبینم که همچنان ادامه دارد.سخنگوی مرکل اظهارات اردوغان را رد کرده گفت: قیاس با نازیها همواره بیمعنی و نابجاست زیرا چنین قیاسی تنها یک نتیجه دارد و آن این است که جنایات نازیها علیه بشریت مسالهای کوچک و عادی جلوه داده میشود. 'پیتر آتمایر' رئیس دفتر مرکل نیز اظهارات اردوغان را در مقایسه دولت آلمان با نازیها 'کاملا غیر قابل قبول' دانست. آتمایر به شبکه تلویزیونی ARD آلمان گفت: دولت آلمان این مساله را خیلی روشن بیان میکند. هیچ دلیلی وجود ندارد که اجازه دهیم درباره این مساله سرزنش شویم.
روابط آلمان و ترکیه در ارتباط با تجمعات سیاسی مرتبط با همه پرسی ترکیه در شهرهای آلمان دچار تنش شده است.
دولت آلمان گفته که تصمیم در این باره بر دوش مقامهای محلی در شهرهای آلمان است و دخالتی در این مساله ندارد؛ اما ترکیه با خشم این اقدامات را رد و دولت آلمان را به اقدام علیه همه پرسی ترکیه متهم کرده است. آلمان محل سکونت بزرگترین جمعیت اتباع ترکیه در خارج از ترکیه است. حدود سه میلیون ترک تبار در آلمان زندگی میکنند، که حدود ۱.۴ میلیون تن از آنان میتوانند در همه پرسی قانون اساسی ترکیه شرکت کنند. با این حال 'نهاد زیبکچی' وزیر اقتصاد ترکیه یکشنبه شب در هتلی در شهر کلن آلمان سخنرانی کرد و نسبت به اردوغان لحن آشتی جویانهای در برابر آلمان داشت.
زیبکچی در جمع حدود ۳۰۰ میهمان و ۷۰ خبرنگار گفت که سه میلیون ترک تبار ساکن آلمان 'در کشوری حضور دارند که دوست ماست' . سخنرانی جمعه دو مقام بلندپایه ترکیه در اجتماع هواداران کارزار 'آری به همه پرسی تغییرات قانون اساسی' این کشور با حضور ترک تبارهای آلمان لغو شد، که این امر به بروز تنش جدید در روابط برلین و آنکارا انجامید و واکنش تند رئیس جمهوری، سخنگوی ریاست جمهوری، وزیر دفاع، وزیر امور خارجه و وزیر امور اروپایی ترکیه را در پی داشت.قرار است همه پرسی اصلاح ۱۸ ماده قانون اساسی ترکیه برای گذار از نظام پارلمانی به نظام ریاستی در ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین ۱۳۸۶) برگزار می شود و در این انتخابات افزون بر ۵۸ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن هستند.