اگرچه علیرغم تذکرهای پیاپی و دلسوزیهای مدبرانه مقام معظم رهبری طی تمامی این دههها و بخصوص در این سال های اخیر همگی تأکید بر آن داشته است تا دولت ها به همراه قوای مقننه و قضائیه تلاشها و تواناییهای خود را بر خارج شدن اقتصاد کشور از چنبره درآمدهای نفتی متمرکز نمایند که هرکدام در زمان خود کار را با تبلیغات گسترده آغاز و مقدمات و شعارهای قابل اعتنا را فراهم نمودند اما به مروز زمان و بر اثر بعضی مانورهای پشت پرده متخاصمان داخلی و خارجی این اقدامات آرام آرام به حاشیه رفت و بازهم کاسه همان کاسه و آش همان آش که نفت مانده و هزینه های سرسام آوری که توسط قوه مجریه از هضم رابع میگذشت ! فرصت های طلایی در تمامی این سالها فراوان بود که می شد درآمدهای رؤیایی را به منظور خروج از این تله یک قرنی هزینه کرد و با ایجاد زیرساختهای تولید با هدف صادرات و بهره مند شدن از آن گریخت اما بازهم گروهی معدود با تفکرات بسته و مشکوک معتقد بودند ایجاد واحدهای تولیدی تبعات بدی جهت محیط زیست و نسل جوان دارد که جلوی ترقی آنها را برای ادامه تحصیلات گرفته و مستقیماً به تشکیل خانواده و کار در این واحدها مشغول خواهند شد که البته این هم به نوعی ساز ناکوک زدن بعضیها بود تا غرب را سرزمین رؤیایی جلوه دهند و چشم بسته از آن متابعت نمایند! نگاهی به آمارها و بررسی نمودارها حاکی از تأسف است زیرا نشان می دهد در طول چهل سال گذشته دولتها به شدت فربه شدهاند و این اضافه وزن نگران کننده توانسته است تحرک را هم از آن ها بگیرد تا تنها به ایجاد شغلهای کاذب جهت مشغول کردن جوانان و فارغ التحصیلان مدرک گرا بپردازند! که کارشناس حسابداری در روابط عمومی شاغل شود و دکترای بیولوژی، مدیر کل راه و شهرسازی گردد و پزشک استاد دانشگاه در کسوت استاندار جلوس نماید و دکترای حقوق سمت شهرداری یک کلان شهر را پذیرا باشد؟! و سر هم بندی بودجه یک کشور با موقعیت سوق الجیشی در پایان هرسال با کسری مداوم روبرو گشته که مجبور باشند بدهیهای خود را از محل سرمایه های پایدار یعنی تهاتر شرکتهای دولتی متعلق به آحاد جامعه تأدیه نمایند! اما هیچ کس زیر بار تعدیل نیروهای انسانی شاغل در دستگاه های دولتی و وابسته به آن نمی رود تا این پرداختهای صوری همچنان ادامه یابد و زمانی فرا رسد که کشور با چالشی عظیم به نام ویروس کرونا روبرو و در یک لحظه کیش و مات گردد. اگرچه این معضل بزرگ جنبه جهانی و عمومیت دارد اما می توانست پیامدهای آن برای ما کمی سبک تر باشد تا نگران آینده پسا کرونا نباشیم و ندانیم چگونه با کسریهای کلان و بهای نفت بشکهای ۱۶ دلار که خریداری هم ندارد روبرو شویم؟!
نق زدن و نبش قبر کردن گذشته ها دردی را دوا نمیکند بجز اینکه فرصتهای موجود را نیز به بطالت گذرانده که مقصران را به حاشیه ها خواهد فرستاد بنابراین چه بهتر که ضمن تفکر به مشکلات امروز، آینده را نیز مدنظر داشته باشیم و به جای تقسیم بندی ساعات حضور نیروهای دولتی در رفت و برگشتهای کرونایی که به نوعی سوزاندن فرصتها و پرداخت دستمزدها به این روش نامعقول بنظر میرسد و معلوم نیست تا چه زمانی ادامه داشته باشد با ایجاد یک کار گروه در سازمان امور اداری و استخدامی کشور به اصلاح ساختارها بپردازیم و یا حداقل قفلی بزرگ به صندوق خالی دولت بزنیم تا برای وزارتخانههای متعدد و موقتاً منفعل هزینهای صورت نگیرد که قسمت اعظمی از بودجهها به دستگاه هایی اختصاص یابد که این روزها را به تلاش مضاعف مشغول می باشند و در قوه مجریه به عدد انگشتان یک دست هم نمی رسند.
امروز اگرچه اکثر ارگانهای منفعل دوران مرخصی اجباری همراه با حقوق و مزایا را سپری می نمایند که وزارت آموزش و پرورش در صدر آنهاست اما وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیروهای مسلح،ارتش و سپاه پاسداران و همچنین رسانه های ملی و مکتوب نیازمند توجه ویژه سازمان برنامه و بودجه و مجلس شورای اسلامی هستند تا به نحوی از انحاء بتوانند قسمت اعظمی از این بودجههای هدر رفت و سرگردان را تامین اعتبار و هزینه بهداشت نامناسب حاصل از هجوم ویروس کرونا نمایند اما در کنار این مجموعه بزرگ ایثارگر نوبت دستیاران بهداشت کشور یعنی درمانگاه های وابسته به ارگانها می باشد که بر خلاف وزارتخانههایی که مسئولیت آنها را به عهده دارند و دوران رکود و تعطیل اجباری را سپری می کنند اما آنها تنها واحدهایی هستند که تلاش شبانه روزیشان چند برابر شده که کارکنان دستگاه های متولی توقعات بالایی از این رستههای خدمات بهداشتی و درمانی دارند. شاید بهتر باشد برای نمونه به مغفول واقع شدن یکی از بارزترین آن ها یعنی درمانگاه های شبانه روزی فرهنگیان در سطح کشور اشاره کرد زیرا اینها همچنان نقش شتر مرغ را دارند تا خدمتگزار بیش از ۱۰ میلیون شاغل و بازنشسته همراه با خانوادههای مجموعه وزارت آموزش و پرورش باشند اما برای تأمین هزینههای سنگین درمان موظفند به درآمدهای مختصر و غیر مفید، خودکفا باقی بمانند که البته در این برهه از زمان کافی بنظر نمی رسد و هر لحظه ممکن است ناچار به تعطیل شوند که میطلبد تا وزارتخانه مذکور در دوران رکود و تعطیل واحدهای آموزشی که هزینههای جاری را به شدت کاهش میدهد سریعا به کمک درمانگاههای وابسته به خود در سراسر کشور و به خصوص کلان شهرها بشتابند و آنها را از ورطهای بنام ورشکستگی که در پیش رو دارند نجات بخشند زیرا اینگونه اماکن در دوران بحران کرونا میتوانند نقش مؤثری برای کمک به وزارت بهداشت و درمان بطور اخص و نظام بطور اعم داشته باشند که شدیداً درگیر مداوای مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ هستند.
نویسنده: حسن روانشید