طی هفته گذشته کشورهای غربی بار دیگر سیاست پرونده سازی و به اصطلاح خویش تشدید فشار جهانی را علیه ایران در پیش گرفتند. گزارش ادعایی کمیته حقیقت یاب شورای حقوق بشر در باب آنچه نقض حقوق بشر در ایران می‌نامند، شکایت اوکراین، سوئد، کانادا و انگلیس به دیوان بین‌المللی دادگستری درباره آنچه غرامت هواپیمای اوکراینی نامیده‌اند و نشست شورای امنیت برای بررسی قطعنامه 2231 که در پس برجام تصویب شده بود از جمله این اقدامات بوده است. نکته قابل توجه در این فرایند‌ها ادعای سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه پس از نشست شورای امنیت است که در بیانیه‌ای مشترک مدعی شدند که ایران «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری» برای غنی‌سازی‌های سطح بالای خود ندارد.ایران برای چهار سال تعهدات هسته‌ای خود ذیل برنامه جامع اقدام مشترک را نقض کرده و برنامه هسته‌ای این کشور به سطح خطرناکی رسیده است.
تروئیکای اروپایی مدعی شدند که ایران به دانش مهم و غیرقابل بازگشتی دست یافته که برجام سعی داشته آن را محدود کند.در بخش دیگری از بیانیه نیز تروئیکای اروپایی بار دیگر ادعای ارسال پهپاد به روسیه جهت استفاده علیه اوکراین را تکرار کردند. این سه کشور عنوان کردند از آنجایی که نه ایران و نه روسیه اجازه چنین تبادلاتی را نگرفته‌اند، هر دو کشور قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده‌اند. این ادعاها از سوی کشورهای غربی در حالی مطرح شده از یک سو آژانس بر ماهیت صلح آمیز فعالیت های هسته‌ای ایران اذعان داشته است و از سوی دیگر توسعه هسته‌ای ایران در چارچوبی صلح آمیز در واکنش به بدعهدی‌های طرف‌های برجامی بوده است.
از سوی دیگر نیز ایران و روسیه بارها خواستار ارائه مستندات ادعای نقش پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین شده‌اند که نه اوکراین و نه غرب به رغم ادعای سرنگونی صدها پهپاد مذکور از ارائه کوچکترین سندی خودداری کرده‌اند. این رویکردهای غیر سازنده از سوی غرب در حالی صورت گرفته است که یک اصل واحد را در قبال ادعاهای هسته‌ای و پهپادی دنبال کرده اند و آن تاکید بر لزوم استمرار تحریم‌های موشکی و پهپادی ایران است. بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت و برجام تاریخ‌هایی برای غروب تحریم‌های ایران تعیین شده است چنانکه در مهر ماه 2020 لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران اجرا شد. در مهر 2023 نیز تحریم‌های موشکی و پهپادی ایران برداشته و ایران حق خرید و فروش در این حوزه‌ها را دارا می‌باشد.
آنچه در برآیند رفتاری غرب مشاهده می‌شود آن است که همچون دوران ترامپ که در سال 2020 به دنبال کارشکنی در لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران بود اکنون نیز بایدن همان راه در کنار اروپایی‌ها دنبال می‌کند و آن جلوگیری از لغو تحریم‌های موشکی و پهپادی با ادعاهای واهی است. رویکردی که با محوریت دور زدن شورای امنیت و برجام به دنبال آن می‌باشد. البته این رویه رویکردی جدید نمی‌باشد چنانکه پس از خروج آمریکا از برجام، اروپا مدعی ایجاد کانال مالی مشترک ایران و اروپا ( اینستکس ) بود که هرگز آن را اجرایی نکرد. در همین حال خانم دوهان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور قهری یک جانبه یا همان تاثیرات تحریم‌ها بر زندگی مردم، در شهریور سال گذشته گزارشی درباب تاثیر تحریم‌ها بر زندگی مردم ایران منتشر و رسما تحریم‌ها را جنایت علیه بشریت و ناقض قوانین بین‌المللی عنوان و خواستار لغو سریع تحریم‌ها شد اما غرب با قلدری از کنار این گزارش و الزامات آن گذشت.
این نوع رفتارها از یک سو بیانگر حقانیت اصل بی اعتمادی ایرانیان به غرب و الزام به تحقق پیش شرط‌های مذاکراتی یعنی لغو تحریم‌ها، راستی‌ازمایی این لغو و تعهد غرب مبنی بر تکرار نشدن آن بد عهدی‌ها می باشد. و از سوی دیگر بهانه‌جویی سه کشور اروپایی برای عدم اجرای یکی دیگر از بندهای غروب، مربوط به لغو تحریم‌های موشکی و پهپادی، اقدامی فرابرجامی است که حداقل تاثیر آن می‌تواند تداوم اقدامات جبرانی جمهوری اسلامی ایران در بخش فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای باشد. تسریع در اجرای مصوبه مجلس در باب پاسخگویی به بدعهدی‌های طرف غربی می‌تواند واکنشی به جوسازی‌های دروغین غرب علیه غروب تحریم‌های موشکی و پهپادی باشد که زمینه را برای خنثی سازی سایر تحریم‌ها فراهم می‌کند.
تروئیکای اروپایی مدعی شدند که ایران به دانش مهم و غیرقابل بازگشتی دست یافته که برجام سعی داشته آن را محدود کند.در بخش دیگری از بیانیه نیز تروئیکای اروپایی بار دیگر ادعای ارسال پهپاد به روسیه جهت استفاده علیه اوکراین را تکرار کردند. این سه کشور عنوان کردند از آنجایی که نه ایران و نه روسیه اجازه چنین تبادلاتی را نگرفته‌اند، هر دو کشور قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده‌اند. این ادعاها از سوی کشورهای غربی در حالی مطرح شده از یک سو آژانس بر ماهیت صلح آمیز فعالیت های هسته‌ای ایران اذعان داشته است و از سوی دیگر توسعه هسته‌ای ایران در چارچوبی صلح آمیز در واکنش به بدعهدی‌های طرف‌های برجامی بوده است.
از سوی دیگر نیز ایران و روسیه بارها خواستار ارائه مستندات ادعای نقش پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین شده‌اند که نه اوکراین و نه غرب به رغم ادعای سرنگونی صدها پهپاد مذکور از ارائه کوچکترین سندی خودداری کرده‌اند. این رویکردهای غیر سازنده از سوی غرب در حالی صورت گرفته است که یک اصل واحد را در قبال ادعاهای هسته‌ای و پهپادی دنبال کرده اند و آن تاکید بر لزوم استمرار تحریم‌های موشکی و پهپادی ایران است. بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت و برجام تاریخ‌هایی برای غروب تحریم‌های ایران تعیین شده است چنانکه در مهر ماه 2020 لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران اجرا شد. در مهر 2023 نیز تحریم‌های موشکی و پهپادی ایران برداشته و ایران حق خرید و فروش در این حوزه‌ها را دارا می‌باشد.
آنچه در برآیند رفتاری غرب مشاهده می‌شود آن است که همچون دوران ترامپ که در سال 2020 به دنبال کارشکنی در لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران بود اکنون نیز بایدن همان راه در کنار اروپایی‌ها دنبال می‌کند و آن جلوگیری از لغو تحریم‌های موشکی و پهپادی با ادعاهای واهی است. رویکردی که با محوریت دور زدن شورای امنیت و برجام به دنبال آن می‌باشد. البته این رویه رویکردی جدید نمی‌باشد چنانکه پس از خروج آمریکا از برجام، اروپا مدعی ایجاد کانال مالی مشترک ایران و اروپا ( اینستکس ) بود که هرگز آن را اجرایی نکرد. در همین حال خانم دوهان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور قهری یک جانبه یا همان تاثیرات تحریم‌ها بر زندگی مردم، در شهریور سال گذشته گزارشی درباب تاثیر تحریم‌ها بر زندگی مردم ایران منتشر و رسما تحریم‌ها را جنایت علیه بشریت و ناقض قوانین بین‌المللی عنوان و خواستار لغو سریع تحریم‌ها شد اما غرب با قلدری از کنار این گزارش و الزامات آن گذشت.
این نوع رفتارها از یک سو بیانگر حقانیت اصل بی اعتمادی ایرانیان به غرب و الزام به تحقق پیش شرط‌های مذاکراتی یعنی لغو تحریم‌ها، راستی‌ازمایی این لغو و تعهد غرب مبنی بر تکرار نشدن آن بد عهدی‌ها می باشد. و از سوی دیگر بهانه‌جویی سه کشور اروپایی برای عدم اجرای یکی دیگر از بندهای غروب، مربوط به لغو تحریم‌های موشکی و پهپادی، اقدامی فرابرجامی است که حداقل تاثیر آن می‌تواند تداوم اقدامات جبرانی جمهوری اسلامی ایران در بخش فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای باشد. تسریع در اجرای مصوبه مجلس در باب پاسخگویی به بدعهدی‌های طرف غربی می‌تواند واکنشی به جوسازی‌های دروغین غرب علیه غروب تحریم‌های موشکی و پهپادی باشد که زمینه را برای خنثی سازی سایر تحریم‌ها فراهم می‌کند.
قاسم غفوری
