شی جین پینگ و بایدن روسای جمهور چین و آمریکا امروز در سانفرانسیسکو دیدار خواهد داشت. این دیدار در حالی برگزار میشود که روابط میان دو کشور به رغم وعدههای بایدن مبنی بر کنار نهادن سیاستهای تند ترامپ نه تنها بهبود نیافته بلکه در مسیر تقابلی بیشتر قرار گرفته است. در یک سوی معادله بایدنی قرار دارد که پس از شکست در افغانستان و اوکراین تلاش کرده تا مقابله با چین در قالب حمایت از جدایی طلبی تایوان و نیز تسلیح بیشتر کره جنوبی، ژاپن، ویتنام، فیلیپین و... را شدت بخشد در حالی که امضای پیمان آکوس مبنی بر ساخت زیر دریایی هستهای میان استرالیا، آمریکا و انگلیس بر شدت بحران هستهای در روابط طرفین افزوده است.
در سوی دیگر معادله نیز چین تاکید دارد که با قدرت نظامی هم که شده به مقابله با جدایی طلبی تایوان خواهد پرداخت و اجازه هیج تهدیدی علیه امنیت ملی و تمامیت ارضی خود را نخواهد داد. در همین چاچوب نیز پکن روابط گستردهای را با کره شمالی و روسیه برقرار کرده در حالی که با تقویت شانگهای و بریکس با اعضای جدید همچون ایران و... برآن شده تا در حوزه منطقهای نیز به مقابله با تحرکات آمریکا بپردازد. در عین حال چین توانسته است موقعیتی مطلوب را در غرب آسیا از جمله در میان کشورهای عربی کسب نماید چنانکه امروز یکی از شرکای بزرگ شورای همکاری خلیج فارس است و از سوی دیگر میانجیگریهای آن در میان کشورهای منطقه مورد پذیرش قرار گرفته که توافقات ایران و عربستان در پکن نمودی از این رفتار است. در همین حال برای نخستین بار بشار اسد رئیس جمهور سوریه به چین سفر داشته است که بیانگر عمق طراحی چین برای توسعه حضورش در منطقه دارد. البته آمریکا نیز با تحریک هند و نیز به بازی گرفتن اتحادیه اروپا در لوای مقابله با روسیه بر آن شده تا محدودیتهایی را علیه پکن ایجاد نماید.
با توجه به این شرایط به صراحت میتوان دریافت که هر چند سران دو کشور ادعای تلاش برای بهبود روابط را مطرح کردهاند اما عمق اختلافات چنان است که امیدی به تحقق این وضعیت وجود ندارد و نشست بایدن و شی بیشتر به یک نشست غیر دوستانه با عکسهای یادگاری شباهت دارد تا یک رویکرد تعاملاتی دوستانه.
در سوی دیگر معادله نیز چین تاکید دارد که با قدرت نظامی هم که شده به مقابله با جدایی طلبی تایوان خواهد پرداخت و اجازه هیج تهدیدی علیه امنیت ملی و تمامیت ارضی خود را نخواهد داد. در همین چاچوب نیز پکن روابط گستردهای را با کره شمالی و روسیه برقرار کرده در حالی که با تقویت شانگهای و بریکس با اعضای جدید همچون ایران و... برآن شده تا در حوزه منطقهای نیز به مقابله با تحرکات آمریکا بپردازد. در عین حال چین توانسته است موقعیتی مطلوب را در غرب آسیا از جمله در میان کشورهای عربی کسب نماید چنانکه امروز یکی از شرکای بزرگ شورای همکاری خلیج فارس است و از سوی دیگر میانجیگریهای آن در میان کشورهای منطقه مورد پذیرش قرار گرفته که توافقات ایران و عربستان در پکن نمودی از این رفتار است. در همین حال برای نخستین بار بشار اسد رئیس جمهور سوریه به چین سفر داشته است که بیانگر عمق طراحی چین برای توسعه حضورش در منطقه دارد. البته آمریکا نیز با تحریک هند و نیز به بازی گرفتن اتحادیه اروپا در لوای مقابله با روسیه بر آن شده تا محدودیتهایی را علیه پکن ایجاد نماید.
با توجه به این شرایط به صراحت میتوان دریافت که هر چند سران دو کشور ادعای تلاش برای بهبود روابط را مطرح کردهاند اما عمق اختلافات چنان است که امیدی به تحقق این وضعیت وجود ندارد و نشست بایدن و شی بیشتر به یک نشست غیر دوستانه با عکسهای یادگاری شباهت دارد تا یک رویکرد تعاملاتی دوستانه.
علی تتماج